◄ از دستفروشی تا ریاست‌ جمهوری/ افزایش مهاجرت به تهران و دستفروشی در زمان کدام شهردار رخ داد؟

عباس قربانعلی بیک: رهبر معظم انقلاب در بیانات جلسه پرسش و پاسخ مدیران مسئول و سردبیران نشریات دانشجویی (13771204): ای کاش مسئولان ما همچون شهید رجایی دستفروشی میکردند و در میان درهای اتوبوس فشرده میشدند تا معنای واقعی درد را بفهمند.

• به گزارش گروه حماسه و جهاد دفاع پرس (980608): حضرت امام خمینی (ره) بنیان گذار کبیر انقلاب، ۸ شهریور سال ۱۳۶۵، در جمع اعضای هیئت دولت وقت، به بیان خصوصیات شهیدان «رجایی»، «باهنر» و «عراقی» پرداخته و بر لزوم الگوگیری مسئولان از این شهیدان والامقام تأکید کردند. ایشان در بیانات خود، با اشاره به سبک زندگی شهیدان «رجایی»، «باهنر» فرمودند: آقای «رجایی» یک نفر آدمی بود که دستفروشی می کرد در بازار؛ از قراری که گفتند و من در مطالعاتی که درباره ایشان کردم، به نظرم آمد که از حال دستفروشی تا حال ریاست جمهوری اش، در روح او تاثیری حاصل نشد؛ چه بسا اشخاصی هستند که اگر کدخدای ده بشوند، تغییر می کنند و به واسطه ضعفی که در نفس شان هست، تحت تاثیر آن مقامی که پیدا می کنند، واقع می شوند.

• ایشان افزودند: اشخاصی هستند از باب قوّت نفسی که دارند، مقام تحت تاثیر آن هاست و آقای «رجایی» و آقای «باهنر»، در عین حالی که خوب، یکی شان رئیس جمهور بود و یکی شان نخست وزیر؛ این طور نبود که ریاست در آن ها تاثیر کرده باشد؛ [بلکه] آن ها در ریاست تاثیر کرده بودند؛ یعنی آن ها ریاست را آورده بودند زیر چنگ خودشان.

• سایت جامع امام خمینی: یکی از توصیه های همیشگی امام خمینی به روسای جمهور منتخب مردم این بود که روحیاتشان، آنچنان که پیش از مسئولیت بوده، بعد از عهده دار شدن مسئولیت تغییر نکند. ...، به روایت خود او، به تهران که آمدم در بازار آهن فروش ها، شاگرد آهن فروش شدم. مدتی هم دستفروشی کردم. من و دوستم، قابلمه و بادیه آلومینیومی می خریدیم و می بردیم به کارگران کوره پزخانه ها می فروختیم.

• در همین مدت حتی یک بار بساط دستفروشی اش در دولت رزم آرا (1329) جمع آوری شد (تا رفتن به نیروی هوایی ادامه داشت).

• به گزارش اکوایران (14040103): مدیرعامل شرکت ساماندهی صنایع و مشاغل شهرداری تهران با اشاره به اینکه در حال حاضر ۲۰ هزار دستفروش در پایتخت فعالیت می کنند، گفته است: باید این افراد را ساماندهی کنیم و اجازه نمی دهیم دستفروشان جدید به شهر تهران اضافه شوند. ...، شغل دستفروشی در پایتخت به صورت رسمی شناخته شده است. ... برای اولین بار، مجوز فعالیت مشاغل سیار روی درگاه ملی قرار داده شده ... تجربیات موفق ۶ شهر جهان در ساماندهی اقتصاد غیررسمی نشان می دهد که با به رسمیت شناختن و حمایت از دستفروشان، می توان به بهبود وضعیت اقتصادی و اجتماعی شهرها کمک کرد.

• خبرآنلاین (14040819): در قلب تهران، جایی میان هیاهوی خیابان ها و فریاد فروشندگان، هزاران دستفروش در جنگی نابرابر برای بقا می جنگند؛ نبردی نه فقط با گرانی و رکود بازار، بلکه با مامورانی که هر لحظه ممکن است بساط روزی شان را جمع کنند.

• به گزارش رسانه ها (14040817)، پس از حادثه دلخراش خودسوزی یکی از هموطنان در اهواز، دادستان عمومی و انقلاب اهواز از دستگیری شهردار منطقه ۳ و مسئول اجراییات شهرداری اهواز در پی خودسوزی جوان اهوازی خبر داد. این خبر و موارد مشابه در حالیست که دستفروشی در پیشرفته ترین شهرهای جهان نه تنها پذیرفته شده بلکه مورد حمایت مدیران شهری بوده، که موارد متعدد در شهرهای مختلف کانادا، فرانسه، ... و در شانگهای به عنوان یکی از ثروتمندترین شهرهای چین مشاهده گردیده و  نمونه اخیر که در بازدید و اهدای صندلی راحتی شهردار اورتاحصار به دستفروشان که در فضای مجازی پربیننده شد (20251016).

• هرچند سابقه برخورد قهرآمیز با دستفروشان به دوره رزم آرا و احتمالا پیش از وی باز می گردد ولی پس از انقلاب اسلامی به ویژه با افزایش مهاجرت پس از جنگ تحمیلی به تهران گسترش یافت که شاید اوج آن در دوران شهرداری مهندس کرباسچی رخ داد.

• با توجه به اهمیت رفع مشکلات معیشتی مردم که بارها از سوی رهبری تاکید شده و بالا بودن هزینه خرید یا اجاره مغازه که سرپرستان ضعیف خانواده ها را مانند شهید رجایی به دستفروشی مجبور می سازد، پیشنهاد می شود روز 11 مرداد همزمان با آغاز ریاست جمهوری آن عزیز به عنوان روز دستفروش نامگذاری و برای رفع این مشکل راهکارهای منطقی و اخلاقی تبیین و قوانینی برای حمایت از این اقشار آسیب پذیر در مقابل ماموران خاطی شهرداری ها و ... وضع گردد تا دیگر شاهد حوادث اخیر نباشیم. 

گزارهنمای گویای NotebookLM مدیریت خردمندانه و اخلاقی دستفروشی (۶ دقیقه، ۳۴ مگ)