◄ مصرف سوخت رنو کپچر با موتورهای 3 و 4 سیلندر، خطای نگاه خطی

عباس قربانعلی بیک:  رنو کپچر با سه گزینه اصلی پیشرانه عرضه می شود که هدف اصلی آنها ترکیب لذت رانندگی با کارایی و مصرف سوخت اقتصادی است.

این خودرو شامل دو موتور بنزینی توربو (یک موتور ۳ سیلندر ۶۶ کیلوواتی و یک موتور ۴ سیلندر ۸۸ کیلوواتی) و یک موتور دیزل ۴ سیلندر ۱.۵ لیتری dCi با قدرت ۶۶ کیلووات می باشد. موتور دیزل با مصرف سوخت ترکیبی تنها ۳.۶ لیتر در ۱۰۰ کیلومتر و انتشار CO₂ بسیار پایین ۹۵ گرم برکیلومتر، به عنوان بهینه ترین گزینه از نظر مصرف سوخت است (بر اساس بروشور).

تمرکز اصلی بر روی مقایسه دو موتور بنزینی است، موتور بنزینی ۳ سیلندر ۶۶ کیلوواتی با حجم   CC۸۹۸، که به یک جعبه دنده ۵ دنده ای دستی مجهز است، عمدتاً برای کارایی شهری و مصرف سوخت بهینه طراحی شده، در مقابل، موتور بنزینی ۴ سیلندر ۸۸ کیلوواتی با حجم CC ۱۱۹۷، که با جعبه دنده ۶ دنده اتوماتیک عرضه می شود. این موتور شتاب بهتری دارد (شتاب صفر تا ۱۰۰ کیلومتربرساعت در ۹.۹ ثانیه در مقابل ۱۲.۹ ثانیه مدل ۳ سیلندر) و به حداکثر سرعت 192 در مقابل 171 کیلومتر بر ساعت می رسد.

نکته جالب و کلیدی در مقایسه این دو موتور بنزینی، شاخص مصرف سوخت آنهاست. برخلاف انتظار، مصرف سوخت ترکیبی (۵.۴ لیتر در ۱۰۰ کیلومتر) و میزان انتشار CO₂ (۱۲۵ گرم در کیلومتر) برای هر دو موتور یکسان است، در حالیکه با مقایسه اولیه ذهنی به نظر می رسد مصرف سوخت خودرو با موتور 3 سیلندر که حجم آن 75 درصد موتور 4 سیلندر است باید حدود همین نسبت کمتر باشد.

در صفحه 8 بروشور مصرف سوخت هر دو موتور 3 و 4 سیلندر بنزینی 5.4 لیتر بر صدکیلومتر با آلایندگی 12.5 کیلوگرم CO2 در صدکیلومتر اعلام شده در حالی که مصرف سوخت موتور دیزلی 3.6 لیتر و 9.5 کیلوگرم CO2 بر صدکیلومتر اعلام شده است. 

در صفحه 12 یک موتور 4 سیلندر با حجم 1197 با استاندارد یورو 6 هم اضافه شده و مصرف سوخت شهری دو موتور 3 و 4 سیلندر با یورو 5 برابر و معادل 6.6 لیتر بر صد کیلومتر و برای بیرون شهر در هر دو موتور 4.7 لیتر بر صد کیلومتر و در حالت ترکیبی هردو 5.4 لیتر اعلام شده ولی برای موتور یورو 6 این اعداد به 7، 4.7 و 5.5 لیتر برصدکیلومتر افزایش می یابد، ناگفته نماند که خودرو 4 سیلندر به صورت پیش فرض مجهز به سامانه ایست -رو (Stop & Start) می باشد که خود بر کاهش مصرف سوخت موثر است.

هرچند مصرف سوخت این خودرو با موتور 3 و 4 سیلندر بدون اشاره به نوع گیربکس یا سیستم ایست-رو ...، در سایت رنوایران 5 و 5.5 لیتر بر 100 کیلومتر ذکر شده ولی به نظر می رسد اعتبار بروشور اصلی بیشتر است، قابل توجه اینکه نوع هیبرید این خودرو با توان 160 اسب (116 کیلووات) و مصرف 4.4 لیتر بر صد کیلومتر و برد 1110 کیلومتر با یک باک هم به بازار عرضه شده است.

سال 1393 شرکت ایران خودرو با هماهنگی شرکت بهینه سازی مصرف سوخت و با حمایت شورای اقتصاد فراخوانی برای ساخت موتور سه سیلندر منتشر نمود در حالی که با بررسی نمونه فوق در خودرو رنو کپچر ... و نیز رویکرد شرکت هایی مانند بی ام و در به کارگیری موتورهای یکسان با تنظیمات متفاوت توان (تین 157450 و 279590) می توان به تاثیر اندک این رویکرد بر کاهش مصرف سوخت خودروها و آلایندگی پی برد، (تجربه BMW در کاهش تنوع در خرداد 1394 به معاونت مربوطه وزارت صمت اعلام گردید).

(حجم موتور خودروهای 520 و 528 بنزینی برابر CC 1997 و قدرت دو موتور به ترتیب 135 و 180 کیلووات و مصرف 6.6 و 6.8 بود و حجم موتور انواع 518، 520 و 525 دیزل 1995 و قدرت به ترتیب 110، 140 و 160 کیلووات و مصرف 4.3 و 4.9 بود).

رویکرد خودروسازان داخلی در موکول نمودن کاهش مصرف سوخت خودروها یا بهبود کیفیت به طراحی و ساخت موتورهای جدید مانند سه سیلندر، موتور  TU3... و وابسته نمودن کشور به قراردادهای سنگین و پرهزینه طراحی و ساخت موتور با شرکت های خارجی،  نه تنها چند ده میلیون دلار بر کشور تحمیل می نماید و چندین سال به طول می انجامد، بلکه زیان ادعایی شرکت ها را هم می افزاید.

بعلاوه این رویکرد هزینه تولید موتورها را برای خودروساز و قطعات یدکی را برای خریداران افزایش داده و کیفیت را کاهش می دهد.

این خطای ذهنی و تصور غلط رابطه مستقیم حجم موتور با مصرف سوخت، با آزمایشات ساده، کم هزینه و کوتاه قابل تشخیص است و انتظار می رود وزارت صمت و سازمان گسترش و نوسازی صنایع با بررسی دقیق این موضوعات به ویژه با شبیه سازی توسط دانشگاه ها و استفاده از آزمایشگاه ها و مراکز آزمون مستقل داخلی و خارجی، در تشخیص زودهنگام این گونه موارد به وظایف خود عمل نمایند.