◄ مقایسه لوکوموتیوهای 4 و 5 هزار اسب چینی و دو نوع دیگر با فناوری 30 ساله

اوایل دهه هفتاد پس از اصلاح مشخصات لوکوموتیوهای جنرال الکتریک و ورود نوع دوم [1]، مشخصات لوکوموتیوها با رویکرد جدید تدوین شد، ولی با ممانعت دولت آمریکا از فروش لوکوموتیوهای 4000 اسب کشش بالای شرکت های GE و GM به ایران، مشخصاتی برای خرید 100 دستگاه لوکوموتیو باری تهیه که در نهایت منتج به دریافت پیشنهاد لوکوموتیو 4000 اسب از آلستوم فرانسه گردید که همزمان با این مذاکرات برای جلوگیری از تکرار انحصار 35 ساله شرکت GM (1335 تا 1370) استعلامی نیز از شرکت های چینی برای لوکوموتیو 4000 اسب با مشخصات مشابه ارسال و پیشنهاد در سال 78 دریافت شد.

پس از دریافت پیشنهاد اولیه از سازنده، با هماهنگی و اخذ نظر مرحوم دکتر دادمان استعلام قیمت برای 20 دستگاه به عمل آمد که با وجود پیشنهاد مشابه آلستوم از سوی شرکت چینی، مدیران بعدی مرکز تحقیقات و نیروی کشش آن را پیگیری نکردند.

مشخصات لوکوموتیو چینی پیشنهادی شرکت دالیان (19990722) که در تاریخ 820827 مجددا برای معاونت ناوگان ارسال شد ، به شرح زیر بود:

« مجهز به موتور 16 سیلندر 16V240ZJD با قدرت 3160 کیلووات در شرایط UIC (دمای 45 درجه و ارتفاع 1400 متر، 2650 کیلووات)، وزن 132 تن، کشش مداوم لوکوموتیو با ترکشن موتور AC زیمنس 471 کیلونیوتن، سرعت مداوم 19 کیلومتر »

سال 1387 شرکت کیشویان که در مناقصه لوکوموتیو مانوری شرکت کرده بود با ارجاع معاون وقت (آقای مهندس تاریخی)، مراجعه نمودند که با اطلاع از ساخت لوکوموتیو 5000 اسب برای راه آهن چین که چندهزار دستگاه از آن توسط چندین شرکت تولید شده بود، نوعDF8  (نوع بومی چین با تجهیزات کششی مشابه GE و موتور مشابه فرانسوی) با مشخصات زیر انتخاب شد:  مجهز به موتور 16 سیلندر 16V280ZJA با قدرت 3680 کیلووات در شرایط UIC (دمای 45 درجه و ارتفاع 1400 متر، 3250 کیلووات)، وزن 138 تن، کشش مداوم لوکوموتیو با ترکشن موتور DC 369 کیلونیوتن، با سرعت مداوم 28 کیلومتر بر ساعت

برای پرهیز از طولانی شدن زمان مذاکرات (لوکوموتیو آلستوم 6 سال، زیمنس 10 سال و ...) و تکرار مشکلات لوکوموتیو GE، لوکوموتیو آلستوم (بویژه با آسانگیری دوران گارانتی)، لوکوموتیو برقی مترو ...، موافقت شرکت سازنده برای ارسال نمونه آزمایشی جلب (با شباهت حداکثر با نمونه راه آهن چین)، که پس از 10 ماه وارد و آزمایشات سختگیرانه انجام شد ( تاریخ 88.05.26)، 30 دستگاه از این لوکوموتیو توسط دو شرکت ریلی کشور خریداری شد که اکنون در دو گروه 20 و 10 دستگاه در حال کار هستند. 

پس از این تجربه، دیدگاه هایی در مورد بهینه نبودن موتور با توان 5000 اسب، قواره بزرگ، ترمز و ... مطرح و نهایتا دو نمونه مشخصات لوکوموتیو CDN10 4000 اسب (سال 97) شرکت دالیان چین که برای آزمایش وارد گردید نیز به شرح زیر است:

- مجهز به موتور 16 سیلندر 16V240ZJD با قدرت 2940 کیلووات در شرایط UIC (دمای 45 درجه و ارتفاع 1400 متر، 2650 کیلووات)، وزن 138 تن و کشش مداوم لوکوموتیو با ترکشن موتور DC، 341 کیلونیوتن، با سرعت مداوم 22 کیلومتر بر ساعت

برای سهولت، این لوکوموتیوها با نوع C30-7 با 3000 اسب (موجود) و C40-8 با 4000 اسب (پیشنهادی 73) مقایسه می شود:

1. مجهز به موتور 12 سیلندر 12V7FDL با قدرت 2460 کیلووات در شرایط UIC (دمای 45 درجه و ارتفاع 1400 متر، 2200 کیلووات)، وزن 132 تن و کشش مداوم لوکوموتیو با ترکشن موتور DC، 365 کیلونیوتن، با سرعت مداوم 18 کیلومتر بر ساعت
2. مجهز به موتور 16 سیلندر 16V7FDL با قدرت 3300 کیلووات در شرایط UIC (دمای 45 درجه و ارتفاع 1400 متر، 3150 کیلووات)، وزن 150 تن و کشش مداوم لوکوموتیو با ترکشن موتور DC، 449 کیلونیوتن، با سرعت مداوم 21 کیلومتر  بر ساعت

با مقایسه این لوکوموتیوها به ویژه دو نوع چینی که کشش هر دو مساوی اعلام شده به نظر می رسد، لوکوموتیو 5000 اسب 38 درصد توان مفید بیشتری نسبت به نوع 4000 اسب دارد در حالی که توان موتور 5000 اسب از نوع 4000 اسب فقط 25 درصد بیشتر است و مفهوم این نسبت این است که توان موتور لوکوموتیو CDN10 4000 اسب نیست و برای محافظت بیشتر و کاهش ریسک خرابی ها در قدرت پایین تر تنظیم شده که با این قدرت، سرعت لوکوموتیو به سرعت لوکوموتیوهای 3000 اسب C30-7 نزدیک می شود، این امر در کنار تن کیلومتر (کمتر از 50 درصد) این لوکوموتیوها نسبت به نوع 5000 اسب، ریسک خرید این محصول را می افزاید.   

پاورقی:

1- تین نیوز/ کد خبر  73351

 * کارشناس حمل و نقل