بازدید سایت : ۴۶۱۰۶

◄ تغییر ساختار راه‌ آهن، خلاصه کتاب بانک جهانی

خصوصی سازی راه آهن برای چندمین بار به صورت چالشی در گروه های تخصصی حمل و نقل مورد بحث قرار گرفت، برخی بر این باورند که اینکار ضروری بوده و به بهترین صورت انجام شد و برخی که غالبا از مدیران راه آهن هستند کاملا با آن مخالفند.

تغییر ساختار راه‌ آهن، خلاصه کتاب بانک جهانی
تین نیوز |

خصوصی سازی راه آهن برای چندمین بار به صورت چالشی در گروه های تخصصی حمل و نقل مورد بحث قرار گرفت، برخی بر این باورند که اینکار ضروری بوده و به بهترین صورت انجام شد و برخی که غالبا از مدیران راه آهن هستند کاملا با آن مخالفند. گروه سوم از جمله نگارنده بر این باور هستند که خصوصی سازی با وجود مزایای فراوان اگر به صورت منطقی و متناسب با شرایط ایران طراحی واجرا می شد علاوه بر سودآوری شرکت ها، زمینه جلب منابع بیشتر را فراهم می نمود و اکنون هم می تواند اصلاح گردد.

خلاصه کتاب Railway reform: اصلاحات راه آهن برای دهه ها مورد توجه دولت ها و سازمان های بین المللی مانند بانک جهانی بوده است. این اصلاحات با هدف بهبود کارایی، پایداری مالی و کیفیت خدمات سیستم های ریلی در سراسر جهان انجام می شوند.

دلایل اصلاحات: 1- ناپایداری مالی: بسیاری از راه آهن های دولتی با زیان عملیاتی مواجه هستند. 2- ناکارآمدی: شیوه های مدیریتی قدیمی و نیروی کار مازاد. 3- کاهش سهم بازار: رقابت با سایر شیوه های حمل و نقل. 4- کیفیت پایین خدمات: خدمات غیرقابل اعتماد و زیرساخت های قدیمی. 5- پیشرفت های فناوری: نیاز به مدرنیزاسیون برای حفظ رقابت پذیری.

انواع اصلاحات: 1- تفکیک عمودی: جداسازی مدیریت زیرساخت از عملیات قطارها. 2- تفکیک افقی: تقسیم خدمات بر اساس جغرافیا یا نوع (مثلاً باری در مقابل مسافری) 3- خصوصی سازی: فروش کامل یا جزئی دارایی های راه آهن به سرمایه گذاران خصوصی. 4- امتیازات و مشارکت های عمومی - خصوصی: اعطای حق استفاده از دارایی های راه آهن به اپراتورهای خصوصی.

5- تجاری سازی: بازسازی راه آهن های دولتی برای فعالیت بر اساس اصول تجاری. عناصر کلیدی اصلاحات: 1- تغییرات قانونی و نظارتی 2- بازسازی نهادی 3- اصلاح نیروی کار 4- بازسازی مالی 5- سرمایه گذاری در زیرساخت و ناوگان 6- معرفی رقابت

شاخص های عملکرد: 1- عملکرد مالی: نسبت عملیاتی، بازده دارایی ها، سطح یارانه دولتی. 2- کارایی عملیاتی: واحدهای ترافیکی به ازای هر کارمند، بهره وری لوکوموتیو و واگن. 3- بهره برداری از دارایی ها: استفاده از خطوط ریلی، نرخ استفاده از ناوگان. 4- کیفیت خدمات: عملکرد به موقع، سرعت متوسط قطارها، نرخ تصادفات. 5- عملکرد بازار: سهم بازار، نرخ رشد ترافیک. 6-رضایت مشتری: نظرسنجی های رضایت مسافران، نرخ حفظ مشتریان باری. 7- تأثیر زیست محیطی: کارایی انرژی، 

مطالعات موردی: انگلستان، آلمان، ژاپن، سوئد، مکزیک، آرژانتین و روسیه که غالبا به عنوان نمونه مورد بررسی قرار می گیرند.

بهترین شیوه ها و توصیه ها: 1- تطبیق اصلاحات با شرایط محلی 2- اطمینان از تعهد سیاسی قوی و مشارکت ذینفعان 3- ایجاد چارچوب قانونی و نظارتی شفاف 4- رسیدگی حساس و پیشگیرانه به مسائل نیروی کار 5- سرمایه گذاری در مدرنیزاسیون زیرساخت و ناوگان 6- اجرای تدریجی اصلاحات 7- تمرکز بر نیازهای مشتری و کیفیت خدمات 8- تأمین بودجه کافی برای دوره انتقال 9- حفظ و توسعه مهارت های تخصصی راه آهن 10- استفاده از قراردادهای مبتنی بر عملکرد.

چالش ها و استراتژی های کاهش آنها: چالش های رایج شامل مقاومت سیاسی، مخالفت اتحادیه های کارگری، دشواری جذب سرمایه گذاری خصوصی و پیچیدگی جداسازی سیستم های یکپارچه است. استراتژی های کاهش این چالش ها شامل ارتباط شفاف، تبیین مزایای اصلاحات، اجرای تدریجی (و اصلاح بر اساس پندها)، طراحی دقیق قراردادها و چارچوب های نظارتی است.

روندهای آینده: 1- تمرکز بیشتر بر پایداری زیست محیطی 2- پیشرفت های فناوری مانند اتوماسیون و فناوری دیجیتال 3-  تغییر انتظارات مسافران 4- یکپارچه سازی با سایر شیوه های حمل ونقل 5- انطباق با تغییرات بازار، از جمله تجارت الکترونیک

نتیجه گیری: اصلاح راه آهن فرآیندی پیچیده و بلندمدت است که نیازمند برنامه ریزی دقیق، اراده سیاسی قوی و تعهد مداوم است. با وجود چالش های قابل توجه، اصلاحات موفق می تواند سیستم های ریلی را کارآمدتر، از نظر مالی پایدارتر، مشتری محورتر شود. با تکامل بخش حمل و نقل، اصلاحات راه آهن باید با فناوری های جدید، شرایط بازار و اولویت های جامعه سازگار شوند.

این کتاب ارزشمند از سوی بانک جهانی در 2017 منتشر و توسط استاد ارجمند آقای دکتر آقایی ترجمه و از سوی اندیشکده ریل و پیشرفت چاپ شده و امید است از محتوای آن برای آشنایی با تجربیات دیگرکشورها و اصلاحات مورد نیاز استفاده گردد.

 

آخرین اخبار حمل و نقل را در پربیننده ترین شبکه خبری این حوزه بخوانید
ارسال نظر
  • دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط تین نیوز در وب منتشر خواهد شد.
  • تین نیوز نظراتی را که حاوی توهین یا افترا است، منتشر نمی‌کند.
  • پیام هایی که به غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط باشد منتشر نخواهد شد.
  • انتشار مطالبی که مشتمل بر تهدید به هتک شرف و یا حیثیت و یا افشای اسرار شخصی باشد، ممنوع است.
  • جاهای خالی مشخص شده با علامت {...} به معنی حذف مطالب غیر قابل انتشار در داخل نظرات است.

  • اسدبیگی - اسداله

    برای انجام هر کاری ۴ مرحله وجود دارد:
    (برنامه ریزی – اجرا – کنترل – اصلاح مسیر در راستای تحقق هدف بر اساس برنامه) یا (Plan-do-check-act )
    یا (Approach- Deployment- Assessment - Review)
    حال اگر فردی یا سازمانی یا شرکتی همه ۴ مرحله را خودش انجام دهد ، مي داند و ميتواند در مسير هدف و بعبارتي ديگر اهداف خود گام بردارد و موفق شود ، حال بستگي به ميزان دقت و اهتمام به هريك از 4 مرحله دارد. علي ايحال اگر فردي یا سازمانی یا شرکتی از ۴ مرحله ، 2 مرحله (برنامه ریزی – کنترل) يا (Plan-check-) يا (Approach- - Assessment - ) يا را بعهده بگيرد آن شخص يا سازمان يا شركت ، ميشود سياستگزار و به زبان حقوقي و قانوني ميشود رگولاتور يا تنظيم كننده قوانين و مقررات . با مقدمه بالا و صغري و كبري كه گفتم ، حال مقوله رگولاتوري راه آهن در قالب شش ترمينولوژي ( مالي - محاسباتي - فني - زيست محيطي – حقوقی وقانوني - ايمني ) ميبايستي مبنا قرار گيرد تا در راستاي كاهش تصدي گري حركت كنيم. بنابراين در شركت راه آهن مي بايستي بر اساس مدل 7 s مكنزي
     استراتژی: برنامه شرکت برای افزایش مزیت رقابتی(با توجه به مشتري نهايي )
     ساختار: نحوه سازماندهی شرکت و اینکه چه کسی به چه کسی گزارش بدهد
     سیستم‌ها: رویه‌ها، فرایندها و روال کارمندان که نحوه انجام کار را مشخص می‌کنند
     ارزش‌های مشترک: ارزش‌های اصلی که در فرهنگ سازمانی و اخلاق کار فردی منعکس می‌شوند
     سبک: الگوهای رفتاری معمولی گروه‌هایی مانند مدیران و سایر متخصصان
     کارکنان: کارمندان شرکت و توانایی‌های کلی آن‌ها
     مهارت‌ها: صلاحیت‌های اصلی سازمان و قابلیت‌های متمایز آن
    همگي تنظيم و منطبق شوند تا يك تغيير و تحول بنيادين صورت بگيرد ، البته بنظر بنده ابتدا از استراتژي شروع كنيم و بعد تغيير ساختاري كه در كتاب (ترجمه شده توسط آقای دکتر آقایی) به آن پرداخته تا به اهداف عالي مورد نظر مبني بر كاهش تصدي گري و رسيدن به سياستگزاري برسيم البته مقوله رگولاتوري راه آهن در قالب شش ترمينولوژي بشرح مختصر ذيل ميباشد:
     مالي = Financial پاسخگويي در قبال ميزان يارانه ها و سوبسيدهاي دولت و سازمان مديريت
     محاسباتي= Computational پاسخگويي در قبال تعيين و تعريف نرخ تعرفه بار و مسافر(تن كيلومتر- نفركيلومتر)
     فني = Technical پاسخگويي در قبال استانداردهاي بين المللي (مثلا UIC و فيشهاي سري 000 تا 900)
     زيست محيطي = Environmental پاسخگويي در قبال استاندارد 14001 و امور محيط زيست
     حقوقي و قانوني= legal پاسخگويي در قبال امور حقوقي و قانوني (بازيگران نقش در حمل و نقل ريلي)
     ايمني= Safety پاسخگويي در قبال رعايت استانداردهاي حفاظت صنعتي و ايمني (پرسنل – تجهيزات- مقررات و ...)
    بايستي مبناي عمل و چشم انداز راه آهن و صنعت ريلي كشور باشد تا از تصدي گري خارج و به رگولاتوري و سياستگزاري در اين شق از حمل و نقل برسيم.

    • عباس قربانعلی بیک

      با سلام و تشکر فراوان از توضیحات بسیار ارزشمند جنابعالی