◄ یک فنجان چای داغ در کابین لوکوموتیو

• رهبر  معظم انقلاب در دیدار مسئولان (4020115) شعار امسال را مهم و حساس خواندند و فرمودند: انتخاب شعار اقتصادی به معنای بی اعتنایی به مسائل اجتماعی و فرهنگی نیست چرا که مشکلات اقتصادی از جمله تورم بالا، باعث گسترش فقر و در مقابل، افزایش تبعیض و ثروت های حرام می شود و ایجاد فساد، بر فرهنگ و افکار و رفتار مردم هم اثر منفی می گذارد ...، نیز: فساد، بیماری مهلک، بسیار خطرناک و مسری است که مردم را ناامید و میل به سلامت اخلاقی را کاهش می دهد ... و مبارزه با فساد کار لازمی است. البته کار بسیار دشواری است. مثل یک اژدهای هفت سر، از همه طرف خطرش انسان را تهدید می کند.
• در موضوع کشف و اعلام فساد چای که ریاست محترم جمهور نیز در افتتاحیه همایش اقتصاد ایران به آن اشاره نمودند باید این موضوع را نیز در نظر داشت که این گونه فسادها وقتی اتفاق می افتند که کارهای غیرضروری مطرح باشند (حیف برای میل).
• یکی از شاخص های اصلی برای مقایسه کارایی لوکوموتیوها که همزمان مبین کیفیت نگهداری است، جابجایی بار لوکوموتیو گرم (در سرویس) است که برای لوکوموتیو GT26 سالانه 101 میلیون تن کیلومتر محاسبه شده است (شورای رقابت، تین 266507).
• (هر دستگاه لوکوموتیو گرم با مصرف 941 هزارلیتر سوخت و 11 هزارلیتر روغن، روزانه 277 هزار تن کیلومتر بار جابجا می نماید)
• در جدول مصوبه 5 مرداد 1399 هیئت مدیره راه آهن لوکوموتیوهای عملیاتی بخش خصوصی GT26، Map24، DF8، AD43 و CDN10، جمعا 138 دستگاه و متعلق به 8 شرکت بوده است (البته اکنون تعداد لوکوموتیو و شرکت های مالک افزایش یافته است).
• با وجود گمان و انتظار اولیه که تن کیلومتر را بیشتر متاثر از کشش لوکوموتیو می داند، متوسط جابجایی بار این لوکوموتیوها آشکار کننده نکات پنهانی است که باید مورد بررسی دقیق تر و موشکافی قرار گیرد. ابتدا به ضریب کشش معادل لوکوموتیوها می پردازیم که در فرم 101 برای لوکوموتیوهای GT26 و Map24 1.36 و لوکوموتیوهای DF8 و CDN10 1.9 و لوکوموتیو آلستوم 2 است.
• انتظار می رود تن کیلومتر روزانه لوکوموتیوهای GT26 و Map24 مساوی باشند که در عمل 267 و 257 هزار با اختلاف 4 درصد همین گونه است و انتظار می رود تن کیلومتر روزانه لوکوموتیوهای DF8 و CDN10 که کشش مساوی دارند نیز این تشابه را داشته باشند که به ترتیب 451 و 219 هزار بوده و به بیان دیگر تن کیلومتر لوکوموتیو CDN10 51 درصد کمتر از تن کیلومتر DF8 می باشد. متوسط تن کیلومتر لوکوموتیو AD43 292 هزار و متوسط راه آهن 218 و کل لوکوموتیوها 262 هزار تن کیلومتر بر لوکوموتیو است.      

با مقایسه این لوکوموتیوها به ویژه دو نوع چینی که کشش هر دو مساوی اعلام شده به نظر می رسد، لوکوموتیو 5000 اسب که 38 درصد توان مفید بیشتری نسبت به نوع 4000 اسب دارد (در واقع حدود 50درصد توان بیشتر) در عمل کارایی بسیار بالاتری داشته و به دلیل قابلیت اعتماد و آماده به کاری بالاتر ...، توانسته 106درصد تن کیلومتر بیشتری را نسبت به نوع 4000 اسب جابجا نماید، اگر این نسبت برای لوکوموتیو 5000 اسب به لوکوموتیو GT26 که مبنای تکلیفی تعرفه شورای رقابت است محاسبه شود، به برتری 69درصد و اگر این نسبت برای لوکوموتیو 4000 اسب به لوکوموتیو GT26 محاسبه شود به کسری 21درصد می رسیم (تین 266791).

• یادآوری می گردد بهره وری سالانه لوکوموتیو راه آهن ایران طبق آمار UIC 2023 با جابجایی 44 میلیارد واحدحمل (تن کیلومتر باضافه نفرکیلومتر) و (50+)958 دستگاه لوکوموتیو (+ خودکشش معادل) به 43 میلیون واحدحمل بر لوکوموتیو (کل) رسید.
• بهره وری متوسط جهانی 87 (دوبرابر ما) و برترین ها در یادداشت 237558 در مقایسه چند راه آهن پیشرو معرفی شدند که عبارت بودند از برزیل با شاخص 757 و استرالیا (BHP) با شاخص 573 و ... که بترتیب 18 و 13 برابر بهره وری ما در لوکوموتیو است.
• آماده به کاری پایین، مبین مدیریت ضعیف تامین قطعات، پایش ناکارآمد لوکوموتیو، آموزش ضعیف، مستندات ناکافی، قرارداد بد، ریشه یابی سطحی خرابی ها، عملکرد پایین تعمیرگاه ها (تین 266436) و نیز طراحی ضعیف و ناقص می باشد (تین 257248).
• در مبارزه با فساد علاوه بر سرهای اژدها که غالبا از بیرون سازمان، مدیران دولتی را تهدید می نمایند، نباید از ریشه های نازک و متعدد علف های هرز که با توجیه کارهای حیف در سازمان ها به کارپردازان عوامل بیرونی (برای میل) تبدیل می شوند غفلت نمود، انتخاب لوکوموتیو 4000 اسبی که کشش آن از GT26 40درصد بالاتر ولی کارایی نسبی آن 21درصد کمتر است یک حیف بزرگ است.