برنامه ریزی کرو یا مدیریت کرو؟
شایسته است از جهت رعایت ایمنی، این «برنامه ریزی کرو» با هدف پیشگیری از مشکلات خستگی Fatigue و فرسودگی Burnout کروی پروازی، با رویکرد «مدیریت کرو» انجام پذیرد، زیرا کروی پروازی هواپیما نیستند بلکه انسان هستند.
واحد تنظیم برنامه یکی از زیرمجموعه های معاونت عملیات در شرکت های هواپیمایی ایران است. در این واحد برنامه ریزی کرو با ماهیت زمان بندی (Scheduling) انجام می شود.
این برنامه ریزی در طی دو مسئله Crew Pairing و Crew Rostering جهت انجام ایمن پروازها طراحی می گردد.
در بخش اول این برنامه ریزی Crew Pairing، مجموعه لگ های پروازی مجاز و بهینه به نحوی کنار هم قرار می گیرند که تمام پارامترهای قانونی، اقتصادی و نیز سیاست های شرکت های هواپیمایی اعم از پایگاه های کرو Crew Base ، پایگاه های فنی، امکانات هندلینگ، تسهیلات اقامت شبانه Layover و چرخش، امکان بروز اختلال و Overduty و .... در نظر گرفته شوند. این مسئله جهت حل خودکار و هوشمند توسط کامپیوتر ماهیت ریاضی Set Partitioning معروف را دارد.
در بخش بعدی این برنامه ریزی Crew Rostering، تخصیص هر یک از کروی پروازی کاکپیت و کابین به مجموعه ظرف پروازهای تعیین شده جواب بهینه خروجی مسئله قبل، در قالب Pair های پروازی به نحوی انجام می پذیرد که تمامی پارامترهای قانونی، اقتصادی و سیاست های شرکت های هواپیمایی به همراه ملاحظات انسانی اعم از عدالت مسیر پروازی ، عدالت ساعت پروازی، ساعات مجاز هفتگی و ماهانه و سالانه کرو، رضایت مندی و ترجیحات کرو Bid ، مرخصی های درخواستی و Off های قانونی، ارشدیت، CRM، معتبر بودن کلیه گواهینامه های الزامی، آموزش ، چک و .... در نظر گرفته می شوند. این مسئله جهت حل اولیه خودکار و هوشمند توسط کامپیوتر در قالب مسئله Set Covering معروف مدل سازی و حل می گردد.
بدیهی است در نظر گرفتن تمام این اهداف متفاوت و بعضا متناقض همراه با محدودیت های بسیار زیاد و درهم تنیده و خصوصا بسیار پیچیده در حین اجرا یک تخصص چند وجهی را می طلبد.
شایسته است از جهت رعایت ایمنی، این «برنامه ریزی کرو» با هدف پیشگیری از مشکلات خستگی Fatigue و فرسودگی Burnout کروی پروازی، با رویکرد «مدیریت کرو» انجام پذیرد، زیرا کروی پروازی هواپیما نیستند بلکه انسان هستند.
* خلیل الله معمار زاده کارشناس هوانوردی
