◄ بررسی آمار بار هوایی کشور/ بخش دوم

در بخش اول، به اهمیت بار هوایی و نقش آن بر اقتصاد کشورها پرداخته شد. در این بخش مروری بر آمار بار هوایی کشور خواهیم داشت.

در جدول زیر تغییرات تناژ بار و پست داخلی و بین المللی از سال 1387 تا 1399 براساس پایگاه داده های سازمان هواپیمایی کشوری نمایش داده شده است.

منبع اصلی این آمار شرکت های هواپیمایی بوده و از نگاه بنگاه اقتصادی تنها بارهای درآمدزا (پست، بارنامه دار و اضافه بار) تحت عنوان بار تجاری مورد محاسبه قرار گرفته است.

بیشتر بخوانید:

ضرورت توجه به بار هوایی در کشور/ بخش اول

تغییرات تناژ بار و پست هوایی داخلی و بین المللی از سال 1387 تا 1399

حجم بار هوایی داخلی کشور بسیار اندک بوده و به جز شرایط خاص و بحرانی از پرواز باری داخلی در کشور استفاده نمی شود و صرفا از بخش بار ناوگان مسافری برای جابجایی بار هوایی داخلی بهره گیری می گردد.

از سوی دیگر در سال های اخیر با وجود همه گیری کرونا و پس از تشدید تحریم های صنعت حجم بار هوایی بین المللی کاهش محسوسی داشته است.

به طور کلی داده های تفکیکی بار هوایی در کشور با کیفیت مطلوب برداشت نمی گردد. براساس آمار گمرک فرودگاه امام خمینی می توان به موارد ذیل اشاره نمود:

• بار همراه مسافر به طور میانگین به ازای هر مسافر برابر 20 کیلوگرم و به ازای هر پرواز 3.1 تن بوده است.
• مجموع تناژ بار به ازای هر پرواز ورودی و خروجی فرودگاه به طور میانگین برابر 3.4 تن می باشد.
• سه گروه بندی برتر کالاهای وارداتی به کشور از طریق فرودگاه امام که مجموعا 96 درصد از ارزش را به خود اختصاص داده اند، عبارتند از:
  • ماشین آلات و وسایل مکانیکی؛ ادوات برقی؛ اجزاء و قطعات آنها؛ دستگاه های ضبط و پخش صوت و تصویر
  • محصولات صنایع شیمیایی یا صنایع وابسته به آن
  • آلات و دستگاه های اپتیک، عکاسی، سینماتوگرافی، سنجش، کنترل، دقت سنجی، آلات و دستگاه های طبی – جراحی؛ اشیای صنعت ساعت سازی؛ آلات موسیقی؛
•  شش گروه بندی برتر کالاهای صادراتی از کشور از طریق فرودگاه امام که مجموعا 94 درصد از ارزش را به خود اختصاص داده اند، عبارتند از:
  • مروارید، سنگ های گرانبها یا نیمه گرانبها، فلزات گرانبها، زیورآلات بدلی ؛ سکه
  • محصولات صنایع شیمیایی یا صنایع وابسته به آن
  • مواد نسجی و مصنوعات از این مواد
  • ماشین آلات و وسایل مکانیکی؛ ادوات برقی؛ اجزاء و قطعات آنها؛ دستگاه های ضبط و پخش صوت؛ دستگاه های ضبط و پخش صوت و تصویر تلویزیون، و اجزا و قطعات و متفرعات این دستگاه ها
  • محصولات نباتی
  • مصنوعات از سنگ، گچ، سیمان، پنبه نسوز ، میکا؛ محصولات سرامیک؛ شیشه و مصنوعات
• بیش از نیمی از بار هوایی وارداتی (57 درصد) از کشور امارات بوده و با درنظرگیری مبادی بعدی چین، آلمان، سویس و ترکیه مجموعا سهم 85 درصدی داشته اند.
• صادرات ایران بیشتر به کشور ترکیه بوده است. (52 درصد) و بعد از آن به ترتیب سوریه، امارات متحده عربی، ونزوئلا، اتیوپی، ژاپن، آلمان، فدراسیون روسیه و چین مقاصد بار هوایی بین المللی مجموعاً با سهمی برابر 80 درصد بوده اند.
• ارزش کالاهای وارداتی به گمرک فرودگاه امام خمینی (ره) 30 برابر ارزش کالاهای صادراتی و تناژ کالاهای وارداتی 7 برابر کالاهای صادراتی است.
• کالاهای وارداتی عمدتا کالاهای فناورانه و پیشرفته و با ارزش متوسط هر تن در حدود 230.000 دلار بوده اما در مقابل کالاهای صادراتی عموما کالاهای کشاورزی، مواد خام اولیه و با ارزش متوسط هر تن 50.000 دلار می باشد.

در بخش بعد به وضعیت ناوگان هوایی و نقش آن در جابجایی بار پرداخته خواهد شد.

* کارشناس هوانوردی