بررسی تطبیقی فرصت های فراروی فین تک برای شرکت‌ های هواپیمایی ایران

فین تک یعنی به کارگیری همزمان فناوری های کامپیوتری ICT و مدل های ریاضیات اقتصاد مهندسی در فرآیندهای مالی.

حال نقطه تلاقی فین تک و شرکت های هواپیمایی ، نظام پرداخت Payment مسافران و آژانس های آنلاین فروش OTAs در سامانه حسابداری درآمد(Revenue Accounting System-RAS) است. این سامانه RAS می بایست با سامانه های CRS و DCS شرکت های هواپیمایی یکپارچه باشد که تمام این سه سامانه CRS/DCS و RAS اجزای اصلی و به هم پیوسته سیستم مدیریت درآمد شرکت های هواپیمایی را تشکیل می دهند.

هدف از به کارگیری فین تک در روش های پرداخت سیستم مدیریت درآمد شرکت های هواپیمایی ضمن ارائه گزینه های متنوع پرداخت به مسافرین و آژانس های مسافرتی آنلاین OTAs و بهبود تجربه آنها ، " افزایش درآمد از طریق پرداخت " است که با استفاده از مدل های اقتصاد مهندسی و در نظر گرفتن ارزش زمانی پول ، تورم و بهره طراحی می شوند.

فضای بکر کسب و کار شرکت های هواپیمایی ایران در تحول و نوآوری انواع روش های پرداخت معمولا دست گرفته می شوند زیرا به روند نرخ بالای تورم اقتصاد ایران حداقل طی ۵ سال آینده و اهمیت بسیار بالای ارزش زمانی پول ، گردش وجوه نقد Cash Flow و قدرت نقدینگی Liquidity و همچنین شاخص های هزینه ای بالای پرداخت از طریق کارت های بانکی ، هزینه ها به ازای هر تراکنش و نرخ رزروهای ناموفق به موفق توجهی نمی شوند که شواهد این خلا درک شده را در واگذاری و برون سپاری مدیریت و عقلانیت بازرگانی شرکت های هواپیمایی ایران به چارترکنندگان و اخیراً به آژانس های آنلاین فروش OTA عمده بازار را به وضوح می بینیم.

دو راهکار عمده جهت افزایش درآمد شرکت های هواپیمایی ایران از دریچه روش های پرداخت فراروی آنها قرار دارد.

یکی طرح های حق اشتراک Subscription طی همان کارت های اعتباری با برند خود که نمونه های آنها را این روزها حتی در فروشگاه های زنجیره ای بزرگ ایران شاهدیم که با پرداخت آبونمان ثابت می توانند بسیار سودآور باشند. این کارت ها می توانند امتیازات حاصل از خریدها و پاداش ها و همچنین کلیه خدمات مورد نیاز در زنجیره سفرهای هوایی (مانند هتل ها) را ارائه کنند ، هزینه تراکنش ها را جبران کرده و ابزاری قوی برای حفظ مشتری ایجاد کنند ، تمایز در خدمات ویژه را با فروش در کلاس های نرخی بالاتر و عایدی Yield بیشتر فراهم نمایند و نهایتا درآمدهای اصلی ، متنوع و کمکی قابل توجهی را وصول و کسب نمایند. دقت کنیم که حاصل جمع سود در زنجیره تأمین سفرهای هوایی جبری نبوده و هم افزایی Synergy تشدیدی هم دارد یعنی جمع سود ۳۰ درصدی از فروش صندلی هواپیما و سود ۵ درصدی ناشی از کمیسیون و Mark-up فروش هتل بیش از جمع جبری ۳۵ درصدی خواهد بود.

دومین راهکار روش Buy-Now-Pay-Later اقساطی یا BNPL است که نیاز به طراحی های مهندسی هوشمندانه اقتصاد مهندسی دارد و هم اکنون نیز توسط سوپراپلیکیشن های ایرانی در قالب طرح های اعتباری جهت مشتریانشان به سرعت در حال رشد هستند.

در بررسی تجربه بین المللی این همگرایی بین صنعت سفر و فین تک از هر دو طرف بوده است. به نحوی که هم شرکت های بزرگ مالی و ارائه دهندگان فین تک و حتی بانک ها در حوزه نظام پرداخت سفر سرمایه گذاری کرده اند و هم برعکس. برخی از نمونه های قابل توجه همکاری بانک های Citi با Booking و Capital One با Hooper است که مورد Hooper بسیار جالب و چشمگیر است. Hooper در سال ۲۰۱۹ به طور قابل توجهی مجموعه محصولات و خدمات خود را در حوزه فین تک گسترش داد و منجر به آن شد که حدود ۴۰ درصد از کل سبد (پورتفولیو) درآمدی Hooper در سال ۲۰۲۲ از فین تک باشد! حال حتی JP Morgan هشیار شده و درحال سرمایه گذاری در یک پلتفرم ابتکاری سفر با خدمات کامل است.

* خلیل الله معمار زاده کارشناس هوانوردی