◄ لایحه برنامه هفتم و پیشنهاداتی برای اصلاح بخش ریلی

به گزارش خبرگزاری تسنیم (2 تیر 1402) حجت الاسلام ابوترابی فرد خطیب نماز جمعه تهران با اشاره به اهمیت برنامه هفتم توسعه گفت: در برنامه های قرآنی روی اصولی مانند دانش قابل اتکا و به هنگام تاکید شده است. ... حضرت یوسف با همین نگاه، یک قدرت اقتصادی پویا و کارآمد در مصر ایجاد کرد. ... برنامه باید مبتنی بر هدف روشن و راهبردهای نتیجه گرا باشد ...

خبرگزاری جمهوری اسلامی نیز متن لایحه برنامه هفتم را در 7 بخش و 24 فصل (117 ماده) منتشر نموده که مباحث پراکنده ریلی در فصل 10 ماده 48 (خطوط ترانزیت و سریع السیر)، فصل 11 ماده 53 (خطوط حومه)، فصل 12 ماده 56 (سهم بار ریلی، ترانزیت، خرید لکوموتیو)، ماده 57 (مجوز20% مالکیت کشنده راه آهن) آمده و جای آن در ماده 56 (برقی) خالی است.

باوجود ارزشمندی جداول اهداف کمی، یکی از ضعف های برنامه فقدان اطلاعات وضع موجود است (جدول قانون سوخت 1386)، پیشنهادات اصلاحی لایحه، مبتنی بر یادداشت مورخ 99.06.04 (تین نیوز / کد خبر 217943) و پیشنهادات پایان دهه هشتاد ارائه می گردد:

1- راه آهن تا پایان برنامه به 50 درصد متوسط شاخص های بهره وری جهانی برسد و گزارشات را به صورت سالانه به وزارت ارسال نماید.

2- سهم BOT برای دوخطه و برقی خطوط (ماده 164برنامه پنجم) تا پایان برنامه حداقل به 30 درصد پروژه های زیرساخت برسد.

3- برقی کردن خطوط ریلی با اولویت بندی به گونه ای انجام شود که در پایان برنامه 30 درصد ترافیک با ناوگان برقی انجام شود.

4- راه آهن، متوسط وزنی سرعت قطارهای مسافری را تا پایان برنامه 40درصد و به بالاتر از 100 کیلومتر بر ساعت افزایش دهد.

5- سرعت متوسط قطارهای کانتینری تا پایان برنامه در مسیرهای بندری به ویژه تهران بندرعباس با جادهای برابر شود

6- شروع طرح های جدید سریع السیر پس از اتمام مسیر سریع اصفهان و کسب تجربه از طراحی، بهره برداری و نگهداری آن است.

7- راه آهن مدل انتفاع بخش خصوصی و کارکنان از پروژه های بهره وری پیشنهادی را تهیه و به تایید سازمان برنامه ارائه نماید.

8- وزارت راه برنامه پیشنهادی برای افزایش سهم بار و مسافر ریلی به اهداف قانون سوخت 86 و ترانزیت را به مجلس ارائه نماید.

9- هزینه خدمات مدیریت طرحهای عمرانی (ماده 55 قانون برنامه ششم) شرکت ساخت بر پایه درآمد راه آهن تغییر نماید

10- وزارت راه و شهرسازی محاسبه و اخذ هزینه جانبی حمل و نقل را از سال دوم برنامه از 10 درصد آغاز نماید (واریز به حساب خزانه)

11- راه آهن باید برنامه خود را برای تعیین و پایش اهداف ارتقای شاخص های کیفی RAMS تهیه و به وزارت ارسال نماید.

12- منظور نمودن 20 درصد بودجه دولتی بازسازی ناوگان ریلی برای ارتقا به قابلیت های روز RAMS، واگذاری 10 درصد به دانش بنیان ها

13- وزارت نفت پروژه های ارتقای ناوگان و زیرساخت با کاهش مصرف سوخت بالاتر از 10 درصد یا یک میلیون لیتر را حمایت نماید.

14- راه آهن ضمن بازنگری قراردادهای نگهداری ناوگان و شبکه، متوسط زمان تاخیر پرداخت مطالبات پیمانکاران را کاهش دهد.  

15- وزارت راه و شهرسازی سرعت مجاز (بخش مستقیم) خطوط مختلط باری و مسافری را به 200 کیلومتر بر ساعت برساند.

16- راه آهن با رویکرد TOD نسبت به توسعه شهرهای اقماری در اطراف خطوط ریلی موجود کلان شهرها اقدام نماید.

17- وزارت راه و سازمان های زیرمجموعه، مطالعات مهندسی ارزش پروژه های زیربنایی را توسط دو مشاور مستقل به عمل آورند. 

18- وزارت راه و شهرسازی نتایج تحلیل سوانح منجر به جان باختن بیش از ده نفر را ظرف 6 ماه در سایت عمومی قرار دهد.

19- وزارت راه و شهرسازی و راه آهن مطالعات ریسک پروژه های ریلی را باید با الگوهای جهانی انجام داده و منتشر نمایند.

20- وزارت راه برای کاهش ریسک پروژه های بزرگ، اجرای مرحلهای و گام به گام را پیش بینی، ضابطه مند و اجرا نماید.

21- نظام تعرفه حمل بار ریلی بازنگری شود تا با مبانی جهانی، قیمت تمام شده و رقابت با حمل جاده ای منطبق گردد.

22- راه آهن باید با فناوری تحول دیجیتال نسبت به تجهیز ناوگان و شبکه به سامانه های پایش وضعیت برخط اقدام نماید.

23- برای ارزیابی تجهیزات، ناوگان و ادوات خریداری شده و ارتقا یافته ، راه آهن باید خط تست خود را احداث نماید.

24- آیین نامه خطوط ریلی و طبقه بندی آنها در هر 20 سال با بهره گیری از تجربیات جهانی و فناوری داخل بروزرسانی گردد.

25- راه آهن با هماهنگی وزارت راه برای برنامه های توسعه طرح جامع تهیه و در بازه های پنج ساله آن را بروز رسانی نماید.

* کارشناس حمل و نقل