◄ سوداگری در ابرپروژه‌ های عمرانی و راهکار مهار آن

به گزارش تسنیم (22 خرداد 1402): سرپرست دفتر اقتصاد مسکن از تغییر فرمول محاسبه حق الزحمه مشاوران املاک با هدف جلوگیری از سوداگری خبر داد ... وی دراین باره توضیح داد: بر این اساس ابزارهایی در اختیار دولت قرار می گیرد که با استفاده از آنها می تواند بازار مسکن را ساماندهی کند. ... نوروزی گفت:  نحوه تعیین حق الزحمه مشاوران املاک در معاملات مسکن به گونه ای است که باعث بروز تعارض منافع و فراهم کردن شرایط برای افزایش قیمت ها می شود. وی تأکید کرد: برای جلوگیری از سوداگری برخی مشاوران املاک در بازار مسکن، فرمول محاسبه حق الزحمه با مصوبه امروز مجلس تغییر می کند، ...

به گزارش خبرنگار خبرگزاری خانه ملت (21 خرداد 1402)، نمایندگان در نشست علنی مجلس در ادامه رسیدگی به گزارش کمیسیون عمران در مورد طرح دو فوریتی کنترل و ساماندهی اجاره بهای املاک مسکونی با ماده 1 این طرح و اصلاحات آن موافقت کردند. حق الزحمه مربوط به هر یک از خدمات مشاوران املاک توسط سامانه ثبت معاملات املاک و مستغلات کشور محاسبه و به صورت خودکار در قراردادها و مبایعه نامه ها درج می شود. مشاوران املاک موظفند حق الزحمه را صرفا براساس مبلغ محاسبه شده توسط سامانه ثبت معاملات املاک و مستغلات کشور و به وسیله دستگاه های کارتخوان متصل به سازمان امور مالیاتی اخذ نمایند. تحصیل هرگونه وجه یا مالی... جرم محسوب و مرتکب وفق احکام محاکم و تعزیرات می شود.

• تعارض منافع ذینفعان یکی از مهمترین نکاتی است که همواره باید مورد توجه قانون گذاران و مجریان باشد به ویژه در بخش هایی که سبب افزایش برداشت از منابع عمومی و بودجه کشور و نهایتا سبب افزایش کسری بودجه، تورم و فشار بر اقشار ضعیف می گردد و پروژه های عمرانی به ویژه در حمل و نقل را می توان به عنوان یکی از نمونه های بارز آن مطرح نمود. (تین نیوز / کد خبر 254595)

رسانه اکو ایران در تاریخ 9 دی ماه 1400 در گزارشی از سازمان برنامه چنین نوشت: چندین دهه است که یکی از دغدغه های کارشناسان اقتصادی، به طول انجامیدن و اتلاف منابع در این طرح هاست. به عنوان مثال در تحقیقی که مرکز پژوهش های مجلس در سال ۸۲ انجام داده بود، یکی از نگرانی ها این بود که چرا طرح های حوزه راه که در سال ۱۳۷۰ در عرض سه سال انجام می شد، به ۹ سال افزایش یافته! برسیم به امروز و گزارش جدیدی که سازمان برنامه و بودجه منتشر کرده است و بر اساس این گزارش جدید میانگین اجرای طرح های عمرانی به ۱۷ سال رسیده است و همین امروز بالغ بر ۲۶۵۰ طرح نیمه تمام وجود دارد که اگر از همین امروز هیچ طرح جدیدی کلنگ نخورد، نیازمند ۲۸ سال زمان برای تکمیل هستند!

در گزارش مذکور، 2654 طرح عمرانی در 10 سرفصل مورد ارزیابی قرار گرفته که سومین سرفصل امور راه وترابری با 601 طرح (23 درصد کل، بالاترین) می باشد و اعتبار مورد نیاز تکمیل 670 هزار میلیارد تومان (بیشترین و 42 درصد  کل) با زمان اجرای 30 سال می باشد.

چکیده گزارش 12951 مرکز پژوهش ها برای بودجه 1392 (57- ... تکلیف طرح های نیمه تمام) نیز حاکی است: طبق داده های ... بودجه 1391 (نرخ ارز 1000 تومان)، فقط برای تکمیل طرح های عمرانی نیمه تمام ملی (موجود در پیوست یک قانون) حدود 200 هزار میلیارد تومان اعتبار مورد نیاز است. اگر طرح های استانی و طرح های ردیف های متفرقه و افزایش شاخص بهای تمام شده طرح ها در اثر تورم سنواتی درنظر گرفته شوند، حجم منابع مورد نیاز برای خاتمه طرح های نیمه تمام چند برابر رقم مزبور خواهد شد.

• چنانچه تعارض منافع پیمانکار، مشاور و کارفرما و مشتری مانند بخش مسکن توسط نمایندگان مجلس مورد ارزیابی قرار گیرد می توان به نکاتی دست یافت که نه تنها نشان دهنده تضاد منافع پیمانکار و مشتری است (پیمانکار تمایل به چاه نان دارد و مشتری به چاه آب نیاز دارد) بلکه در بخش کارفرمایی (شرکت ساخت) به دلیل بهره مندی از درصدی از هزینه پروژه، تمایل به منافع پیمانکار تقویت می گردد. در صورتی که اگر حقوق شرکت ساخت متناسب با درآمد راه آهن از بار و مسافر ولی از اعتبارات طرح های عمرانی باشد، اولویت بندی و طبقه بندی پروژه ها منافع بیشتر و سریع تری را با تورم کمتر به راه آهن و مردم می رساند.   
• این تعارض منافع در فهرست بهای سازمان برنامه و ضوابط مربوطه از جمله مهندسی ارزش باید پایش، شناسایی و اصلاح گردد.
• طبقه بندی یکی از روش های کاهش هزینه و زمان پروژه های عمرانی است که می تواند اولویت ها را هم تغییر دهد. (تین نیوز / کد خبر 239012)

* کارشناس حمل و نقل