◄ سقوط شاخص و فرار نقدینگی؛ حمل‌ ونقل در بورس قرمزپوش ماند

در سومین روز شهریور ۱۴۰۴، گروه حمل ونقل بورس تهران با افت ۱.۹۳ درصدی شاخص، خروج سنگین ۳۳۰ میلیارد ریال پول حقیقی و نبود حتی یک نماد سبزپوش، یکی از منفی ترین روزهای معاملاتی ماه اخیر را پشت سر گذاشت؛ روزی که صف های فروش گسترده و کاهش ارزش معاملات، رکود و نااطمینانی بی سابقه ای را بر این صنعت حاکم کردند.

به گزارش تین نیوز، در روز سوم شهریور ۱۴۰۴، گروه حمل ونقل در بورس تهران یکی از سخت ترین روزهای معاملاتی خود در یک ماه اخیر را تجربه کرد. شاخص این گروه با افت ۱,۳۱۸.۱ واحد معادل ۱.۹۳ درصد کاهش، به سطح ۷۵,۲۰۹.۴۴ واحد رسید. این افت زمانی اهمیت بیشتری پیدا می کند که روند روزهای گذشته را بررسی کنیم؛ جایی که شاخص به طور متوالی تحت فشار فروش قرار گرفته و ورود نقدینگی حقیقی نیز تقریباً در تمامی روزهای معاملاتی اخیر منفی بوده است.

کاهش ارزش معاملات و افت نقدشوندگی

خروج سرمایه خرد در این روز به ۳۳۰ میلیارد ریال رسید، رقمی که در مقایسه با خروج های اخیر این صنعت، در صدر ماهانه قرار می گیرد. نبود هیچ نماد سبزپوش در میان شرکت های این گروه، تصویری کم سابقه و هشداردهنده از میزان غلبه عرضه بر تقاضا ارائه می دهد.

ارزش معاملات خرد این گروه به ۴۶۰ میلیارد ریال محدود شد و در مجموع ۵۷۷ معامله انجام گرفت. این حجم در مقایسه با میانگین ماهانه، کاهش محسوسی داشته که نشانه ای از رکود نسبی و تردید فعالان بازار برای ورود به موقعیت خرید در صنعت حمل ونقل است. رکود ارزش معاملات زمانی خطرناک جلوه می کند که با شرایط کلی بازار همسو شود؛ در این روزها، بسیاری از صنایع بورس از کمبود نقدشوندگی و افزایش فشار فروش حقیقی ها رنج می برند، اما در گروه حمل ونقل شدت این روند بیشتر و پایدارتراست.

بیشتر بخوانید:

افت ملایم شاخص حمل‌ ونقل با درخشش سهم‌ های بندری

افت شاخص و رکوردشکنی خروج نقدینگی حقیقی

با بررسی جزئیات مربوط به جریان نقدینگی حقیقی، مشاهده می شود که خروج سرمایه تقریباً از تمام نمادهای این گروه اتفاق افتاده است. بیشترین خروج مربوط به نماد حفارس با ۲۲۲ میلیارد ریال بود که به تنهایی بیش از دو سوم کل خروج نقدینگی گروه را به خود اختصاص داد. پس از آن، حسینا با ۴۹ میلیارد ریال، کخشتی با ۲۶ میلیارد ریال، کپرول با ۱۷ میلیارد ریال و حتاید با ۱۴ میلیارد ریال قرار داشتند. حتی نمادهای کوچک تر و کم معامله تر مانند توریل، حتوکا و حکشتی نیز خروج های هرچند کمتر ولی منفی ثبت کردند. نکته مرکزی در تفسیر این آمار آن است که هیچ نمادی ورود پول حقیقی نداشت؛ چنین الگویی تنها زمانی رخ می دهد که تقریباً تمام فضای روانی بازار علیه آن گروه یا صنعت شکل گرفته و جذابیت خرید حتی برای سرمایه گذاران کوتاه مدت نیز کم رنگ می شود.

در نمای معاملاتی و تابلوخوانی، داده های مربوط به صف عرضه و تقاضا نیز بر همین جو منفی صحه می گذارد. در پایان معاملات، صف خریدی در هیچ نمادی شکل نگرفته بود، اما ۶ نماد صف فروش داشتند. این تعداد صف فروش، در کنار ۱۳ نماد منفی و ۳ نماد بدون تغییر، به خوبی عمق فشار عرضه را توصیف می کند. در عین حال، تنها یک نماد توانسته بود در محدوده ای بالاتر از قیمت پایانی معامله شود که آن هم نتوانست تأثیری روی کل شاخص و جریان نقدینگی داشته باشد.

اگر به نمودار ارزش معاملات نگاه کنیم، می بینیم که این گروه در بازه گذشته، روزهایی با رشد حجم و ارزش معاملات داشته، اما در دو هفته اخیر بیشتر با شیب کاهشی در ارزش ها روبه رو بوده است. روند ورود و خروج پول حقیقی نیز با نوسان هایی همراه بوده، اما بخش عمده بازه اخیر را ورود منفی تشکیل داده و روز سوم شهریور بزرگ ترین خروج این بازه زمانی را ثبت کرده است. این هم زمانی کاهش ارزش معاملات و افزایش شدت خروج نقدینگی حقیقی، یکی از نشانه های بارز واگرایی منفی بین قیمت و حجم به شمار می رود که معمولاً به کاهش بیشتر قیمت ها یا ادامه رکود معاملاتی منجر می شود.

در بعد رفتاری، به نظر می رسد عوامل متعددی در شکل گیری این شرایط نقش دارند. نخست، جو کلی حاکم بر بازار سرمایه که اخیراً تحت تأثیر خبرهای کلان اقتصادی و نوسانات نرخ ارز به سمت احتیاط و بعضاً خروج سرمایه حرکت کرده است. دوم، شرایط خاص صنعت حمل ونقل که در ماه های اخیر با فشار هزینه های عملیاتی، افزایش نرخ سوخت و چالش های لجستیکی داخلی و خارجی مواجه بوده و انتظارات مثبتی از سودآوری کوتاه مدت این شرکت ها ایجاد نکرده است. سوم، ضعف تقاضا از سوی حقوقی ها که معمولاً در چنین شرایطی به عنوان بازیگران حمایتگر وارد می شوند، اما در این روز به طور محسوس نقشی پررنگ ایفا نکرده اند.

با کنار هم گذاشتن این شاخص ها، می توان گفت که سیمای کلی گروه در کوتاه مدت منفی است. استمرار صف های فروش و غلبه رنگ قرمز در تابلو عملاً شانس آزمایی خرید فوری را به یک معامله پرریسک تبدیل می کند.

سرمایه گذاران حرفه ای، در چنین وضعیتی، بیش از هر چیز به دنبال یافتن علائم اولیه بازگشت تقاضای حقیقی می گردند. این علائم معمولاً در قالب کاهش محسوس خروج سرمایه، تثبیت قیمت ها در محدوده حمایتی، یا حتی ورود حقوقی ها به صورت حمایتی در حجم های بالاتر از میانگین روزانه بروز پیدا می کند. در گروه حمل ونقل، در حال حاضر چنین نشانه هایی مشاهده نشده است و بنابراین استراتژی غالب همچنان صبر و عدم ورود سنگین است.

از منظر تحلیل تکنیکال شاخص گروه، افت امروز باعث نزدیک شدن قیمت به یک محدوده حمایتی مهم شده که در گذشته چندین بار موجب واکنش خریداران شده است. با این حال، هر حمایتی بدون پشتوانه حجم معاملات و ورود پول حقیقی، شکننده خواهد بود. لذا حتی اگر در روزهای آینده واکنش مثبت کوتاه مدتی به این سطح مشاهده شود، باز هم نیاز به تأیید حجم و نقدینگی برای تثبیت بازگشت وجود دارد. سرمایه گذاران میان مدت و بلندمدت عموماً به این نکته توجه دارند که هر حرکت صعودی بدون این دو فاکتور، احتمالاً مقطعی و کوتاه عمر خواهد بود.

از سوی دیگر، وضعیت بنیادی برخی نمادهای حاضر در گروه نیز بی تأثیر بر این روند نبوده است. شرکت هایی که در گزارش های ماهانه یا فصلی اخیر از رشد محسوس درآمد برخوردار نبوده اند، بیشترین فشار فروش را تجربه کرده اند. این موضوع در نمادهایی مثل حفارس و حسینا کاملاً مشهود است که با وجود نقش پررنگ در شاخص گروه، به دلیل ابهامات آتی سودآوری و چالش های عملیاتی، با بی میلی خریداران مواجه اند. در چنین فضایی، حتی شایعات یا خبرهای مثبت کوچک نیز نمی تواند در کوتاه مدت تغییر بنیادینی در روند منفی ایجاد کند، مگر آنکه تغییرات محسوس عملیاتی یا افزایش حجم در سمت خریدار شکل بگیرد.

در مجموع، سوم شهریور برای گروه حمل ونقل روزی بود که نه تنها شاخص و ارزش معاملات رکوردهای منفی اخیر خود را شکستند، بلکه تصویر روانی بازار نیز سیاه تر از قبل شد. هیچ نماد سبزپوشی در گروه دیده نشد، خروج نقدینگی حقیقی به یکی از بالاترین سطوح خود در ماه اخیر رسید، و صف های فروش بخش بزرگی از نمادها را تحت فشار گذاشتند.

توصیه به سرمایه گذاران

برای فعالان کوتاه مدت، تنها فرصت های محتاطانه در قالب نوسان گیری روی نمادهای با شناوری بالا و فاقد صف فروش می تواند در دستور کار باشد؛ آن هم با رعایت دقیق حد ضرر و عدم وزن دهی سنگین به این گروه. برای فعالان میان مدت، توصیه اصلی، صبر تا شکل گیری نشانه های بازگشت جریان نقدینگی حقیقی و افزایش حجم معاملات در سطوح حمایتی مهم است.

سرمایه گذاران بلندمدت نیز باید به تحلیل های بنیادی، وضعیت آتی تقاضای بخش حمل ونقل داخلی و خارجی، نرخ های کرایه، هزینه های عملیاتی و شرایط کلان اقتصادی کشور توجه ویژه داشته باشند و تنها در صورت روشن تر شدن چشم انداز این پارامترها، به ورود سرمایه جدی به این صنعت بیندیشند.