◄ ظلم مضاعف به مردم با مصوبه سست سهم بهینه در واگذاری لوکوموتیوها

آمار خرداد 1403 مبین تداوم افت آماده به کاری لوکوموتیوهای مسافری زیمنس به کمتر از 50 درصد می باشد (کمتر از 75 دستگاه).

• رهبر معظم انقلاب در دیدار 4 اسفند 1401 با نمایندگان مجلس خبرگان فرمودند: از شبهه هم نباید رنجید و همچنانکه مرحوم شهید مطهری خودش شبهه و پاسخ آن را کشف می کرد، ... شبهه ما را وادار می کند بیشتر فکر کنیم، بیشتر مطالعه کنیم، بیشتر مراجعه کنیم، بیشتر مشورت کنیم، بیشتر از کسی که بیش از ما می فهمد سوال کنیم ... مراقب باشیم حرف سست نزنیم.

• و در دیدار تولیدکنندگان، 4001110 فرمودند: عامل اصلی این مشکلات، صِرف تحریم نیست بلکه تصمیم گیری های غلط ... .

• برخی عوامل کاهش این شاخص مهم را می توان چنین برشمرد: 1- غیرقانونی بودن خرید قطعات و زیرمجموعه های مهم لوکوموتیو مسافری مانند موتور دیزل از سوی راه آهن 2- سنگینی این هزینه ها برای پیمانکار نگهداری لوکوموتیوهای مسافری 3- ناتوانی شرکت های مالک واگن های مسافری در پرداخت سهم لوکوموتیو مسافری به ویژه با محدودیت بهای بلیط 4- ناتوانی راه آهن در پرداخت یارانه مابه التفاوت هزینه نگهداری لوکوموتیو مسافری 5- عدم پیش بینی خرید موتورهای دیزل ذخیره از محل اعتبار عمرانی و بودجه اولیه  6- غفلت و تاخیر در قرارداد برقی کردن راه آهن تهران - مشهد با بیش از 50 درصد سهم مسافر ریلی کشور

• شناسایی حرف های سست، ضعف ها و تصمیمات غلط مورد اشاره گام نخست تشخیص بیماری و درمان برای جهش ریلی است.

• اما اولین عامل که محدودیت قانونی راه آهن در خرید قطعات و زیرمجموعه های مهم مانند موتور دیزل است ریشه در مصوبه سست و غیر منطقی سال 88 دارد یعنی یک سال پیش از ورود اولین لوکوموتیوهای صرفا مسافری، مصوبه ای که پیش از این به اشکالات متعدد آن اشاره شده و به همین دلیل در هیچ یک از دولت ها اجرا نگردیده است (تین 235588 و 251807 و 261446).

• لوکوموتیوهای صرفا مسافری مذکور، علاوه بر قیمت اولیه و هزینه نگهداری بسیار بالاتر از لوکوموتیوهای چندمنظوره و کارایی پایین تر برای بهره برداری در قطارهای مسافری ایران، تعداد واگن و وزن قطار آنها چندین برابر وزن قطارهای مسافری اتریش و شرایط کاری آنها به ویژه از حیث دماوارتفاع و مسافت مسیرها بسیار دشوارتر و طولانی تر از مسیرهای اتریش است (تین 253332).        

• شورای عالی اجرای سیاست های کلی اصل چهل و چهارم قانون اساسی در جلسه 18/7/1388، بنا به پیشنهاد مشترک وزارت راه و وزارت امور اقتصاد آیین نامه سهم بهینه بخش های دولتی و غیردولتی در فعالیت های راه و راه آهن را به شرح زیر تصویب نمود:

• در فصل دوم: بخش راه آهن آیین نامه اجرایی سهم بهینه بخش های دولتی و غیردولتی در فعالیت های راه و راه آهن چنین آمده: فهرست فعالیت های قابل واگذاری راه آهن به بخش غیردولتی متضمن سهم این بخش در هر فعالیت (تین 235588)

1- انواع واگن های مسافری و خدماتی مربوط و راهبری قطارهای مسافری 100 درصد ، (واگذاری کامل انجام شد، برخی رد دیون)

3- انواع لوکوموتیو و خودکشنده ها و بهره برداری از آنها 100 درصد ، (واگذاری لوکوموتیو انجام نشده، خودکشش ها واگذار شده) ...

ماده13- وزارت مزبور مکلف است ترتیبی اتخاذ ... برای فعالان این بخش نسبت به سایر شیوه های حمل ونقل دارای مزیت باشد.

• اکنون با عدم تحقق قانون مدیریت سوخت سال 1386 (افزایش سهم بار و مسافر از 7 و 4 به 30 و 18 درصد) باید این پرسش را بررسی و مشخص نمود که آیا بند 3 آیین نامه مربوط به لوکوموتیو با وجود سستی بالا بویژه برای بخش مسافری که هیچ یک از حدود 10 مالک لوکوموتیو تاکنون تلاشی برای خرید نداشته اند باید اجرا شود؟ (برخی دلایل سستی مصوبه در: تین 261446).

• لوکوموتیوهای مسافری، تنها نوع کشش با هزینه نگهداری کاملا ارزی (حدود 600 یورو بر روز در سرویس) هستند و متوسط مبلغ دریافتی راه آهن از شرکت های مالک واگن مسافری حدود 30 درصد این مبلغ است که مفهوم آن پرداخت یارانه روزانه بیش از 30 هزار یورو، ماهانه بیش از 1 میلیون یورو و سالانه بیش از 12 میلیون یورو می باشد که هرچند مبلغ قابل توجهی نسبت به بودجه زیاد راه آهن نیست، ولی با هزینه های تحمیلی نگهداری خطوط کم بازده دودهه اخیر، راه آهن را به مرز تنگنا می رساند. برخی مظالم مضاعف این مصوبه سست و تصمیم گیری غلط برای مردم کشور: 1- محروم شدن مردم از حمل ونقل ایمن ریلی 2- افزایش یارانه سوخت کشور و تحمیل درآمد ازدست رفته بر بودجه 3- رکود منابع سنگین خریداری لوکوموتیوهای مسافری.