◄ ارتقای همکاری های حمل و نقلی منطقه ای در چارچوب سازمان همکاری های اقتصادی اکو
پانزدهمین نشست سران سازمان همکاری اقتصادی (اکو) هفتم آذر ماه سال جاری به میزبانی ترکمنستان برگزار و این کشور رئیس دوره ای اکو خواهد شد. این نوشتار حاوی پیشنهاداتی برای افزایش همکاری های اقتصادی مرتبط با حوزه حمل و نقل در این سازمان است.
پانزدهمین نشست سران سازمان همکاری اقتصادی (اکو) هفتم آذر ماه سال جاری به میزبانی ترکمنستان برگزار و این کشور رئیس دوره ای اکو خواهد شد. این نوشتار حاوی پیشنهاداتی برای افزایش همکاری های اقتصادی مرتبط با حوزه حمل و نقل در این سازمان است.
سازمان اکو با عضویت یازده کشور (ده کشور اعضای اصلی شامل کشورهای ایران، پاکستان و ترکیه اعضای موسس و کشورهای افغانستان، جمهوری آذربایجان، قزاقستان، ترکمنستان، قرقیزستان، ازبکستان و تاجیکستان و یک ناظر) در محل تلاقی 2 قاره آسیا و اروپا و آب های آزاد و دسترسی به خلیج فارس، دریای خزر، دریای سیاه، دریای مدیترانه، دریای عمان و اقیانوس هند جایگاه ویژه ای در جغرافیای جهان دارد و سازمان اکو در آسیا کلید تعامل شرق - غرب و شمال – جنوب است و لذا نقش حمل و نقل در فعالیت های آن بسیار بارز می‌باشد.
اجلاس سران سازمان می تواند در جهت حل و فصل مناسبات اقتصادی، ایجاد راهکارها و زمینه ساز گسترش فعالیت های اقتصادی بین اعضای سازمان، موثر باشد و با همکاری اعضای تجارت درون منطقه ای رونق گیرد و جمهوری اسلامی ایران نیز به عنوان یک عضو اثرگذار و مهم می‌تواند با ارائه پیشنهادات و راهکارها جهت حل موضوعات نقش آفرینی نماید در همین راستا جا دارد بر اهتمام ایران به توسعه کریدورهای ترابری بین المللی و ترانزیتی به ویژه به صورت ریلی اشاره شود که در سال های اخیر طرح های مهم راه آهن خواف- هرات، قزوین – رشت و میانه –بستان‌آباد به بهره برداری رسیده و احداث طرح های توسعه راه آهن چابهار- زاهدان و رشت-کاسپین/انزلی با پیشرفت مناسب و با شتاب ادامه دارد و همچنین طرح های راه آهن بستان آباد- تبریز، رشت-آستارا، شلمچه – بصره، کرمانشاه – خسروی و نیز زاهدان – بیرجند – یونسی در دست پیگیری می باشند.
سازمان اکو در حوزه حمل و نقل تلاش برای افزایش همکاری بین اعضا داشته و به عنوان نمونه پروژه های توسعه و تجهیز ایستگاه راه آهن سرخس و همچنین راه‌آهن آستارای ایران به آستارای جمهوری آذربایجان و برقراری قطارهای ترانزیتی از پاکستان به ترکیه از ایران از جمله اقدامات موفق قبلی بوده است که با همکاری مشترک بین اعضاء و توجه سازمان اکو صورت گرفت و می‌توان بر ضرورت منظم کردن و افزایش حرکت قطارهای باری برنامه ای به ویژه کانتینری و مسافربری در مسیرهای ریلی موجود بین کشورهای عضو اکو تاکید کرده و در محدوده کشورمان برقراری قطارهای برنامه ای از آستانه یا آلماتی (قزاقستان) به بندرعباس و اسلام‌آباد (پاکستان)- تهران – استانبول (ترکیه) دنبال شود.
همچنین در راستای توسعه زیربناهای ترابری در کشورهای منطقه و پیوستگی شبکه های حمل و نقل ترانزیتی منطقه، پیشنهاد می شود اجرای سریع برخی پروژه های مهم در حوزه راه آهن از جمله ساخت خط آهن در حاشیه دریاچه وان در ترکیه، خط آهن رشت - آستارا (ایران)، بازسازی خط آهن کویته - تفتان در پاکستان، احداث خطوط آهن از مرز شیرخان بندر به مزارشریف و نهایتاً هرات در افغانستان در این سازمان پیگیری شود تا جایگاه بالقوه ایران در حمل و نقل بین المللی عملاً تقویت گردد. ضمن اینکه باید بر اهمیت ترویج و تسهیل حمل و نقل ترکیبی برای اجتناب از معطل ماندن در دوره احداث زیربناهای جدید تاکید شود.
جا دارد کشورمان برای حداکثر نمودن همکاری های حمل و نقل و رفع موانع تجاری و گمرکی و رونق دادن به کریدورهای ترابری بین‌المللی و سرمایه‌گذاری های مشترک در مسیرهای بین‌المللی (اعم از احداث زیربناها و صنایع یا فعالیت های تجاری) جهت انتفاع اقتصادی و اجتماعی کشورهای عضو با استفاده از ابزارها و نهادهای مختلف از جمله با استفاده از نقش مناطق آزاد تجاری و توافق نامه های دو یا چند جانبه گمرکی و تجاری و حمل و نقلی تلاش نماید و این موضوعات در اهداف کمیته های کاری مشترک درج و پیگیری گردد.
البته سازمان اکو دارای شورای هماهنگی حمل و نقل و ترانزیت اکو (TTCC)، بوده که ارتقای آن به نهاد دایمی هماهنگی حمل و نقل و ترانزیت در ساختار سازمانی اکو می تواند مدنظر قرار گیرد تا با توجه به اهداف سازمان اکو، افزایش فعالیت و هماهنگی در امور حمل و نقل و ترانزیت را با استفاده از امکانات کشورهای عضو و همگرایی و هماهنگی برنامه ها و فعالیت ها پیگیری نماید و امتیازات تعرفه ای برای تسهیل این موضوع به کار گرفته شود.
نکته مهم دیگر آنکه همکاری اقتصادی و حمل و نقلی بین اکو با کشورهای بزرگ آسیایی (چین، روسیه، هندوستان) و همچنین اتحادیه اوراسیا و اتحادیه اروپا می‌تواند منتهی به توسعه اقتصادی و افزایش ثبات و کاهش تنش های منطقه ای باشد، بنابراین پیشنهاد می‌شود سازمان اکو گسترش فعالیت‌های حمل و نقل و تجارت با کشورهای مذکور را دنبال نموده و راهکارهای آن بحث شود مثلا امکان دعوت از کشورها و اتحادیه‌های فوق برای عضویت نظارتی در سازمان اکو بررسی شود.
از منظر نهادهای مالی نیز بانک اکو و بیمه اکو وجود دارند و سابقه طولانی برای پروژه های حمل و نقل و ترانزیت دارد و سرمایه گذاری صندوق توسعه ملی کشورمان در بانک اکو می تواند برای افزایش صدور خدمات فنی و مهندسی در کشورهای منطقه مفید باشد. این موضوع با توجه به توانمندی های بالقوه کشورمان در حوزه های مختلف فنی از جمله در امور ساخت و توسعه زیربناهای حمل و نقل اهمیت دارد و علاوه بر ارزآوری برای توسعه اقتصادی و تقویت همگرایی کشورهای منطقه و ارتقای دانش و فن‌آوری مدنظر گیرد.
*مشاور اقتصادی معاونت ساخت و توسعه راه‌آهن
دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط تین نیوز در وب منتشر خواهد شد.
تین نیوز نظراتی را که حاوی توهین یا افترا است، منتشر نمی‌کند.
پیام هایی که به غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط باشد منتشر نخواهد شد.
انتشار مطالبی که مشتمل بر تهدید به هتک شرف و یا حیثیت و یا افشای اسرار شخصی باشد، ممنوع است.
جاهای خالی مشخص شده با علامت {...} به معنی حذف مطالب غیر قابل انتشار در داخل نظرات است.