◄ چالش های سازمان تامین اجتماعی / راهکارهای جبرانی برای افزایش سن بازنشستگی
سازمان تامین اجتماعی که در سال ۱۳۲۹ تأسیس شد اکنون بیش از ۴۲ میلیون نفر را تحت پوشش دارد و با چالش هایی مواجه است. این سازمان اخیرا برای افزایش سن بازنشستگی اقداماتی انجام داده است.
صادق مختاری ایرانلو: هدف بنیادین از تشکیل سازمان تامین اجتماعی، ایجاد پوشش بیمه ای برای کارگران، کارمندان و اقشار مختلف جامعه به منظور تامین امنیت اقتصادی و اجتماعی در برابر خطرات و ناتوانی های شغلی و زندگی است.
اهداف و وظایف سازمان تامین اجتماعی
- تامین امنیت اقتصادی و اجتماعی
- حمایت از افراد در برابر مخاطراتی مانند بیماری، بیکاری، ازکارافتادگی، بازنشستگی و فوت
- ایجاد آرامش خاطر برای نیروی کار و خانواده های آنان در دوران اشتغال و پس از آن
- حمایت از نیروی کار و کارفرمایان
- ارائه خدمات بیمه ای به کارگران، کارمندان بخش خصوصی و مشاغل آزاد
- کاهش فشار اقتصادی بر کارفرمایان از طریق مشارکت در هزینه های درمان و بازنشستگی
- ارائه خدمات درمانی و بهداشتی
- راه اندازی مراکز درمانی ملکی و قرارداد با مراکز خصوصی
- پوشش هزینه های درمانی بیمه شدگان و خانواده های آنان
- مدیریت منابع بیمه ای
- جمع آوری حق بیمه (حدود ۳۰٪ از حقوق ماهانه) از کارفرمایان و بیمه شدگان
- سرمایه گذاری منابع برای پایداری مالی صندوق ها و پرداخت مستمری ها
- تحقق عدالت اجتماعی
- حمایت از اقشار آسیب پذیر و کاهش فاصله طبقاتی
- فراهم سازی فرصت برابر در بهره مندی از خدمات بیمه ای و درمانی
جایگاه سازمان تامین اجتماعی
سازمان تامین اجتماعی که در سال ۱۳۲۹ تأسیس شد، اکنون بزرگ ترین نهاد بیمه گر اجتماعی کشور است و بیش از ۴۲ میلیون نفر را تحت پوشش دارد.
چالش ها و معایب سازمان تامین اجتماعی
- کسری منابع و بحران مالی
- کاهش نسبت بیمه پرداز به مستمری بگیر
- کاهش فرصت های سرمایه گذاری بلندمدت به دلیل تمرکز بر پرداخت مستمری ها
- سوءمدیریت و ناکارآمدی اقتصادی
- عملکرد ضعیف شرکت های زیرمجموعه (مانند شستا)
- نبود شفافیت و انتصابات غیرتخصصی
- پیچیدگی اداری و بروکراسی
- فرآیندهای طولانی برای دریافت خدمات
- نارضایتی از تأخیر در رسیدگی به پرونده ها
- کیفیت پایین خدمات درمانی
- کمبود تجهیزات در مراکز ملکی
- نارضایتی از خدمات پزشکی، به ویژه در شهرستان ها
- تبعیض در پوشش و خدمات
- تفاوت در سطح خدمات بین صندوق تامین اجتماعی و سایر صندوق های خاص
- عدم پوشش کامل برخی اقشار مانند کارگران فصلی و زنان خانه دار
- نبود برنامه ریزی بلندمدت
- عدم اصلاح قوانین بازنشستگی متناسب با شرایط جمعیتی
- نبود سیاست های پایدار برای افزایش منابع و کاهش هزینه ها
- معایب افزایش سن بازنشستگی
- فرسودگی جسمی و روانی
- مشاغل سخت توان ادامه فعالیت تا سنین بالا را ندارند
- افزایش بیماری های جسمی و روانی در کارکنان
- کاهش فرصت های شغلی برای جوانان
- تأخیر در خروج افراد مسن از بازار کار
- افزایش نرخ بیکاری و مهاجرت نیروی جوان
- نارضایتی اجتماعی و کاهش انگیزه
- احساس بی عدالتی و کاهش بهره وری
- افزایش اعتراضات صنفی
- افزایش هزینه های درمانی
- افزایش بیماری های مزمن و هزینه های درمانی
- افت کیفیت خدمات در مشاغل حساس
-کاهش توان جسمی و ذهنی در آموزش، درمان و خدمات عمومی
راهکارهای جبرانی برای افزایش سن بازنشستگی
- تفکیک مشاغل سخت و زیان آور
- حفظ سن بازنشستگی پایین تر برای مشاغل خاص
- تدوین جدول امتیاز سختی مشاغل
- حمایت های روانی و جسمی
- خدمات سلامت رایگان برای افراد بالای ۵۵ سال
- کاهش ساعات کاری بدون کاهش حقوق
- مشوق های مالی برای تأخیر در بازنشستگی
- پاداش های سالانه و افزایش مستمری
- امکان بازنشستگی زودهنگام با مستمری کمتر
- آموزش و تغییر نقش شغلی
- تغییر نقش از کار فیزیکی به مشاوره یا مدیریت
- برگزاری دوره های بازآموزی
- ارتقاء خدمات درمانی و بیمه ای
- افزایش سطح بیمه درمانی برای افراد بالای ۵۵ سال
- پوشش کامل بیماری های شغلی
- اجرای تدریجی و پلکانی
- افزایش سن بازنشستگی به صورت سالانه و تدریجی
- اطلاع رسانی شفاف و مشارکت اجتماعی در اصلاحات
* کارشناس ارشد بیمه
