◄ جابجایی دانش آموزان جهرمی با تریلی، نمونه ای بارز از فقدان نظارت حرفه ای
انتشار ویدئوهای جابجایی تعدادی از دانش آموزان با یک دستگاه تریلی در خیابان های جهرم در استان فارس، نه تنها در فاصله زمانی کوتاهی رسانه های خارجی را به پوشش خبر ترغیب کرد بلکه مسئولان آموزش و پرورش را به واکنش شتاب زده وادار و موجی از نگرانی نیز در میان والدین دانش آموزان در سراسر کشور به راه انداخت.
عباس محمودآبادی: انتشار ویدئوهای جابجایی تعدادی از دانش آموزان با یک دستگاه تریلی در خیابان های جهرم در استان فارس، نه تنها در فاصله زمانی کوتاهی رسانه های خارجی را به پوشش خبر ترغیب کرد بلکه مسئولان آموزش و پرورش را به واکنش شتاب زده وادار و موجی از نگرانی نیز در میان والدین دانش آموزان در سراسر کشور به راه انداخت.
اگر از منظر پدر و مادری به ماجرا نگاه کنید که قرار است فرزندشان در مدرسه پرورش یافته، دانش و سواد آموخته و به فردی فرهیخته برای آینده جامعه تبدیل شود، سوار کردن دانش آموزان در بارگیر تریلی چه بخشی از این فرآیند را تشکیل می دهد، قطعاً به نتیجه قابل درک نخواهید رسید. با وجود این، ارزیابی مسایل اجتماعی و پیامدهای این رخداد و احیاناً ترس و اضطرابی که والدین دانش آموزان هنگام سپردن فرزند خود به مدرسه در دل دارند، در حیطه تخصص اینجانب نیست و بر این اساس از ورود به موضوع اجتناب و به متخصصان حوزه های اجتماعی توصیه می کنم که از این منظر نیز موضوع را مورد توجه و نقد و بررسی قرار دهند.
اما از منظر مبانی حمل و نقل و ترافیک و نظارت سازمان یافته ماجرا بسیار ساده است. بارگیر تریلی برای جابجایی و حمل انسان طراحی و ساخته نشده است و دستگاههای نظارت بر حمل ونقل و ترافیک و متولیان پرورش دانش آموزان نباید اجازه چنین رفتاری را به راننده تریلی و مدیران مدرسه می دادند.
در خصوص مسایل مربوط به وضعیت نظارت بر حمل ونقل و ترافیک و میزان تاثیرگذاری آن بر رفتار رانندگان در مطلبی با عنوان (نظارت و کنترل؛ اصل فراموش شده در ایمنی حمل و نقل جاده ای) که در تاریخ چهارم دی ماه 1403 انتشار یافته است ( لینک مطلب )، به وضوح اعلام شد که ساختار و فرآیندهای نظارت و کنترل در حمل و نقل و ترافیک بسیار ناکارآمد بوده و نیازمند بازنگری اساسی هستند که خوانندگان محترم می توانند با مطالعه مطلب ارجاعی فوق، اطلاعات بیشتری در این زمینه کسب نمایند.
این واقعیت را نباید نادیده گرفت که راننده تریلی دارای گواهینامه پایه یکم رانندگی، احتمالاً دارای کارت هوشمند رانندگی وسایل نقلیه سنگین و احیاناً با چندین سال سابقه کاری، به چنین نتیجه قاطعی رسیده است که هیچ نظارت و کنترل موثری بر رفتار او در خیابان ها و جاده ها صورت نمی گیرد که به این نحو بی محابا، در روز روشن و جلوی صدها دوربین موبایلی که در دست شهروندان است تعدادی دانش آموز را در بارگیر تریلی سوار و در خیابانهای شهر جولان داده است.
اما موضوع باید از منظر مدرسه نیز مورد ارزیابی دقیق قرار گیرد. آنچه که در رسانه ها منتشر شده است چنین رخدادی را روایت می کنند که مالک تریلی از اولیای یکی از دانش آموزان یک مدرسه غیردولتی بوده و از بارگیر تریلی به عنوان سکوی نمایش سیار برای اجرای سرود در مراسم مدرسه استفاده شده است. مسئولان آموزش و پرورش اصرار دارند که مدرسه غیردولتی بوده و برای اقدام خود مجوز دریافت ننموده است. اظهار نظر شتاب زده مسئولان آموزش و پرورش شهرستان نشان می دهد که اساساً با حوزه وظایف و مسئولیت های خود نیز آشنایی نداشته و هدف تبری جستن از رخداد و روایت آن در قالب نوعی از اقدامات یک مدرسه غیردولتی با حضور والدین دانش آموزان در محل اجرای نمایش است. این در حالی است که مجوز فعالیت تمامی مدارس غیردولتی نیز از طریق آموزش و پرورش صادر می شود. دستگاه های دولتی نه تنها مکلف به کنترل رفتارهای کارکنان خود در محلهای اداری هستند بلکه تمامی مقررات ایجاب می نمایند که نظارت بر عملکرد واحدهایی که از آنان مجوز فعالیت دریافت نموده اند نیز به عهده آنان است و مدارس غیردولتی نیز از این قائده مستثنی نیستند.
در خصوص مواردی نظیر اردوهای دانش آموزی، آیین نامه ها، بخشنامه ها و دستورالعمل های زیادی به تصویب رسیده و ابلاغ شده است اما بروز این رخداد نشان داد که مدیران و مسئولان مدرسه به حدی به ناکارآمدی سازوکارهای نظارتی در این حوزه اطمینان داشتند که از بارگیر تریلی به عنوان سکوی نمایش سیار آن هم برای تعدادی دانش آموز هیجان زده و کم سن و سال که با ابتدایی ترین اصول حفاظت از جان خود آشنا نیستند، استفاده کردند. این تلقی دقیقاً مشابه تلقی همان راننده تریلی است که در برابر سازوکارهای نظارت بر حمل و نقل و ترافیک وجود دارد.
مسئولان اعلام نمودند که برای مدیران مدرسه پرونده تخلف مفتوح و رسیدگی به موضوع در جریان است. قطعاً چنین اقداماتی لازم، اما کافی نیست. رخداد فوق می توانست به فاجعه ای در تراز از دست رفتن نونهالان این کشور بیانجامد بنابراین باید در خصوص موضوع واکاوی و بررسی دقیق صورت گیرد. نقش مدیران و مسئولین دولتی در خصوص مسامحه در اجرای مقررات و سازوکارهای نظارتی بدون توجه به جایگاه آنها بررسی شود. دلایل اصلی و مداخلات ساختاری در بروز چنین رفتارهایی در مدارس با دقت و بدون هیچ گونه ملاحظه و تعصب شناسایی و برای رفع آنها تدابیری اساسی اتخاذ گردد. مقررات، آیین نامه ها و بخشنامه ها در امور اجرایی مدارس دولتی و غیردولتی با دقت بررسی شده و در صورت لزوم مورد بازنگری قرار گیرند. سازوکارهای نظارتی تعریف شده و فرایندهای حاکم بر آنها باید توسط تیمهای کارشناسی حرفه ای و مستقل تعریف و به مورد اجرا گذارده شوند. در غیر این صورت همان گونه که در انتهای مطلب ارجاعی نیز عنوان شد، این رخداد آخرین تخلف نبوده و نخواهد بود.
*متخصص حمل و نقل و ترافیک
