◄ سوزنبانی درست، راه آهن را روی ریل می آورد/ آیا در راه آهن کسی سوزنبانی می داند؟!
بخش خصوصی ریلی و نهادهای برخاسته از آن بی دریغ پای کار صنعت ایستاده است و بی چشمداشت برای توسعه آن سینه سپر می کند حتی اگر دولت ندیده اش بگیرد
یکم: یادآوری...
در ریاضیات و هندسه، اصلی به نام خطوط موازی وجود دارد که اثبات می کند مادامی دو خط با هم موازی باشند همدیگر را در هیچ نقطه ای قطع نمی کنند و هرگاه دو خط همدیگر را قطع کنند متقاطع نام می گیرند. «تقاطع» به معنای برخورد و تلاقی دو خط، که برای دوخط موازی بی معنی و قلب مفهوم می شود. اگر چه سالیانی از استفاده از این مفهوم هندسی برای خطوط راه آهن با نام «ریل» می گذرد و مبنای حرکت قطارها بر روی زمین است و با تکنیک هوشمندانه ای کاربردی موثر از «توازی» و «تقاطع» برای «ریل» تعریف و به کار بسته است تا از ترکیب این دو مفهوم هندسی برای انتقال موثر حرکت قطار استفاده کند، تکنیکی به نام «سوزن» که با استفاده از آن خطوط موازی ریل را در زمان مناسب متقاطع می کنند و با ترکیب این مفاهیم هندسی مسیر درست و نقل و انتقال بهینه را سامان می دهند و شغلی به نام سوزنبانی ایجاد شده است که مدیریت این فرایند را در زمان و مکان معین برعهده دارد و اهمیت آن (از آسودگی تا حادثه) قابل اندازه گیری است.
دوم: یک خاطره خوب...
در تاریخ 19 فروردین ماه سال جاری سه نهاد صنفی معتبر ( کانون اساتید و دانش آموختگان دانشکده مهندسی راه آهن دانشگاه علم و صنعت ایران، انجمن صنفی شرکت های حمل و نقل ریلی و خدمات وابسته و انجمن صنایع ریلی ایران ) در یک هم افزایی فرخنده و مشترک آیین افطاری برگزار کردند که در نوع خود کم نظیر بود. یک نشست صمیمی که در آن سه نسل از متخصصان صنعت حمل و نقل ریلی کشور حاضر شدند از جوانان و میانسالان دانشگاهی تا میانسالان و سالخوردگان صنعت ریلی کشور در کسوت جویندگان کار، کارشناسان، مدیران و صاحبان صنایع ریلی کشور در همه حوزه های گوناگون در یک نشست صمیمانه و به دور از مناسبات اداری و سیستماتیک و فقط برای نزدیکی و آشنایی بیشتر. البته در این برنامه هر سه تشکل با امضای تفاهمنامه سه جانبه نوید همکاری نزدیک تر و بیشتر را در ابتدای سال سر دادند که هر دلبسته به توسعه صنعت حمل و نقل کشور را خشنود و امیدوارتر می کند.
سوم: سالی که نکوست...
بدون تردید در مهمانی منسجم تشکل های صنفی که مهمانان مهمی از بخش های گوناگون صنعت و دانشگاه حاضر بودند و با این حضور و هم افزایی، شمایل قدرتمند بخش خصوصی را نمایان و عزم و اراده آنها برای حضور در فرآیند تغییر جهت ریل اقتصاد کشور در سال تازه که جهش آن به مشارکت مردم به عنوان بخش خصوصی منوط و نامگذاری شده است را به خوبی اعلام و به نمایش گذاشت. با این همه برجسته ترین نکته این مهمانی بی نقص را نه در جلسه و حاضران این نشست که در غایبان آن باید جست. نگارنده از چند و چون برنامه و مدعوین آن کم اطلاع نیست و لازم است یادآوری کند که بسیاری از مدیران دولتی، به طور رسمی از طرف هر سه میزبان 19 فروردین 1403، به این نشست دعوت شدند اما دریغ از حضور یکی از این عزیزان!... جای تأسف است که دولت به عنوان خدمتگزار مردم از برنامه های نهادهای صنفی بخش خصوصی (بخوانید خود جوش مردمی) این طور پشتیبانی می کند و شعار سال تازه را که مرکب آن نیز هنوز تازه است را این گونه بی سلیقه پرچمدار است. تاریخ را دولت ها و دستورات شان نمی سازد بلکه آن را تأثیر ات افراد و سازمان ها رقم می زنند. تاریخ توسعه صنعت حمل و نقل ریلی نیز از این قاعده کلی مستثنا نیست و علی القاعده تا آنجا که سیستم دولتی با این صنعت همراهی کند، باری از آن را بر دوش بگیرد و در روند رو به پیش آن تأثیر گذار باشد نامی به نیکی در صفحات آن ثبت خواهدکرد وگرنه زمان می گذرد و داوری تاریخ را هیچ پروایی از دستورات خلق الساعه و محیرالعقول نیست. البته داوری در این باره به عهده آیندگان است و مطلب پیش رو به آن ورودی ندارد و بیشتر می کوشد تا نکاتی را از سر دلسوزی به آمدگان و به ویژه نامدگان در مهمانی 19 فروردین گوشزد کند.
چهارم: نوبهار است بر آن کوش...
همان گونه که پیشتر آمد بدون تردید مهمانی 19 فروردین یک نقطه عطف در همگرایی نهادهای صنفی است با این امید که این هم افزایی ها ادامه دار بماند. مهم تر از آن، نکته مهمی رسا و بلند طنین انداز بود که بخش خصوصی و نهادهای برخاسته از آن بی دریغ پای کار صنعت ایستاده است و بی چشمداشت برای توسعه آن سینه سپر می کند حتی اگر چه دولت ندیده اش بگیرد ولی او صنعت را از خود می داند و در فرایند توسعه، دولت را نیز موازی و برآمده از خود فرض خواهد کرد. روی ریل پیشرفت با اعتماد به همدلی و هم افزایی با سرعت به پیش می رود و این دولت است که باید به یمن سال نو و فروردین، شعار سال را با درایت سرلوحه قرار دهد، موازی با بخش خصوصی، بی مداخله در سرعت، با مراقبت و دقت نظر، با برنامه ریزی درست و هماهنگی کامل، با اطمینان به ریل توسعه، در زمان و مکان مناسب نیز راهبری بهینه و جهت گیری آن را اجرا کند و به هنگام، با تغییر سوزن، مسیر درست ریل را تعیین و سوزنبانی کند. تنها یک پرسش اساسی می ماند، آیا در «راه آهن» کسی «سوزنبانی» می داند؟!
* دبیر و عضو هیئت مدیره انجمن صنایع ریلی ایران
سپاس از جناب دکتر پوربابایی برای این یادداشت شیوا و رسا.
انصافا به درستی فرموده اید که بخش خصوصی خود را اهل این صنعت می داند حتی اگر دولت این را نادیده بگیرد.
به تعبیر دیگر می توان گفت مادر این طفل، همین فعالان خصوصی در سطوح مختلف و حتی کارگران و کارکنان بخش های میانی و سطح پایین راه آهن دولتی هستند. امثال آقای میعاد صالحی مهمان های ناخوانده ای هستند که با خاطرات تلخشان به زودی از این صنعت می روند و البته اینها هرگز نمی توانند نقش مادر واقعی طفل صنعت ریلی را بازی کنند.