◄ جزئیات کنوانسیون بین المللی مارپل

تین نیوز | «مارپل» کنوانسیون بین‌المللی جلوگیری از آلودگی ناشی از کشتی‌ها است که در سال ۱۹۷۳ ابتدا تدوین و سپس طبق توافقنامهٔ ۱۹۷۸ اصلاح گردید. کلمهٔ "مارپل" خلاصه شده (Marine Pollution) یا آلودگی دریایی است.
 
به گزارش تین نیوز کنوانسیون بین المللی جلوگیری از آلودگی ناشی از کشتی ها در سال ١٩٧٣ با برگزاری کنفرانس بین المللی آلودگی دریا توسط IMO به تصویب رسید و متعاقباً توسط پروتکل ١٩٧٨ اصلاح گردید. این مقررات دربرگیرنده منابع گوناگون آلودگی ناشی از کشتی ها بوده و هدف اصلی آن، حذف آلودگی عمدی محیط زیست دریا بوسیله نفت و سایر مواد مضر و کاهش تخلیه چنین موادی بصورت عمدی و یا غیرعمدی، از طریق اعمال قوانین و مقررات بر کشتی ها و بنادر می باشد. ضمایم ٥ و ٦ کنوانسیون مارپل در سال ٢ ١١ مورد بازبینی قرار گرفت.

کاربرد کنوانسیون:
١- در خصوص کشتی هایی که حق برافراشتن پرچم یک دولت عضو را داشته باشند.
٢- در خصوص کشتی هایی که حق برافراشتن پرچم یک دولت عضو را ندارند ولی تحت نظر آنها بهره برداری می گردند.
 
هرگونه تخلف از الزامات کنوانسیون ممنوع است و مجازات ها باید تحت قوانین دستگاه اجرایی کشتی متخلف صورت پذیرد. همچنین هرگونه تخلف در منطقه تحت حاکمیت هر دولت عضو ممنوع بوده و مجازات ها باید تحت مقررات همان دولت عضو صورت پذیرد.

چنانچه تخلیه و یا آلودگی رخ دهد، هر دولت عضو باید مدارک و مستنداتی که نشان دهنده تخلیه مواد مضر یا جریانی از مواد که حاوی چنین مواد مضری باشد که باعث تخلف از مفاد کنوانسیون گردد را جهت مرجع دریایی دولت صاحب پرچم کشتی تهیه و ارائه نماید و هنگامیکه یک دولت عضو گزارشی مبنی بر سانحه آلودگی دریافت نمود باید بلافاصله مرجع دریایی کشتی آلوده کننده را از وقوع سانحه آلودگی مطلع نماید. در صورتی که یک سانحه در بردارنده اثرات مضر مهمی برای محیط زیست باشد، دولتهای عضو باید به سانحه رسیدگی و متخلفین به دادگاه معرفی شده و مجازات ها باید به اندازه کافی محکم باشند تا از وقوع مجدد تخلف جلوگیری نمایند.
 
  
ضمائم مارپل:
 -  مقررات برای جلوگیری از آلودگی ناشی از نفت
-  مقررات برای کنترل آلودگی توسط مواد مایع سمی بصورت فله
-  مقررات برای جلوگیری از آلودگی توسط مواد مضر بسته بندی شده          
 -  مقررات برای جلوگیری از آلودگی توسط فاضلاب کشتی ها
-  مقررات برای جلوگیری از آلودگی توسط از زباله کشتی ها
- مقررات برای جلوگیری از آلودگی هوا ناشی از کشتی
 
دولت جمهوری اسلامی ایران به سه ضمیمه ١، ٢ و ٥ آن در سال ١٣٨١ و ضمایم ٣،٤ و ٦ در سال ١٣٨٨ملحق گردیده و بر اساس ضمائم کنوانسیون مارپل، بنادر باید به تسهیلاتی در جهت دریافت مواد زائد از کشتی ها مجهز شوند و مواد زائد مربوط به مواد نفتی و ضایعات نفتی، روغن سوخته و اسلاج، آب خن و زباله را از شناورها دریافت می کند. 
 
ضمیمه ١: مقررات برای جلوگیری از آلودگی ناشی از نفت
این ضمیمه در مورد همه تانکرهای با ظرفیت ناخالص ١٥ تن و بالاتر و سایر کشتیها با ظرفیت ناخالص ٤ تن و بیشتر اعمال می گردد. تخلیه مواد حاوی نفت به دریا در مناطق ویژه دریایی در هر شرایطی ممنوع و در سایر مناطق از محدودیت هایی برخوردار است.
 
کلیه نفتکش های با ظرفیت ناخالص ١٥ تن و بیشتر و سایر کشتی های غیرنفتکش با ظرفیت ٤ تن و بیشتر باید "طرح اضطراری آلودگی نفتی بر روی کشتی" (SOPEP) داشته باشند.

ضمیمه ٢: مقررات برای کنترل آلودگی توسط مواد مایع سمی بصورت فله
این ضمیمه برای کلیه کشتی هایی که مایعات مضر بصورت فله را حمل میکنند اعمال می گردد. بر اساس این ضمیمه موادی که ممکن است باعث صدمه به محیط زیست دریایی گردند، تخلیه آنها به دریا ممنوع و باقیمانده این مواد باید به بندر تحویل داده شود.

ضمیمه ٣: مقررات برای جلوگیری از آلودگی توسط مواد مضر بسته بندی شده          
این ضمیمه برای کشتی هایی که حامل مواد مضر به شکل بسته بندی است اعمال می گردد و مواد مضر به آن دسته اطلاق می گردد که بر اساس مقررات حمل کالاهای خطرناک از طریق دریا (IMDG code) خطرناک شناخته شده باشند. بر اساس این ضمیمه حمل و نقل مواد مضر ممنوع می باشد مگر بر اساس شرایط معین شده مانند موارد بسته بندی، علامت گذاری، چسب زنی، وجود اسناد و مدارک کافی، چیدمان کالا و محدودیت های ویژه در ارتباط با ایمنی کشتی و حفاظت از جان افراد در دریا باشد.

ضمیمه ٤: مقررات برای جلوگیری از آلودگی توسط فاضلاب کشتی ها
این ضمیمه در مورد کلیه کشتیها با ظرفیت خالص ٤ تن و بیشتر و قابلیت حمل بیش از ١٥ نفر سرنشین اعمال می گردد. بر اساس این ضمیمه کشتیها باید دارای سیستم تصفیه فاضلاب و یا سیستم آسیاب و ضدعفونی یا مخازن نگهداری فاضلاب باشند.
  
ضمیمه ٥: مقررات برای جلوگیری از آلودگی ناشی از زباله کشتی ها
این ضمیمه در مورد کلیه کشتیها، شناورها، سکوهای حفاری ثابت و یا شناور اعمال شده و تخلیه زباله به دریا ممنوع است. زباله به معنای تمامی انواع زائدات خوراکی، زائدات داخلی و زائدات عملیاتی، تمامی اقلام پلاستیکی، بقایای بار، روغن آشپزی، تجهیزات صیادی و لاشه‌های حیوان ایجاد شده در طول فعالیت عادی کشتی است که باید به صورت مداوم یا ادواری تخلیه شود، به جز موادی که در سایر ضمایم این کنوانسیون تعریف یا فهرست شده‌اند. زباله، ماهی‌های تازه یا تکه‌های آن که در نتیجه فعالیت‌های صیادی در طول سفر، و یا فعالیت‌های پرورش ماهی نیازمند حمل ماهی‌هایی مانند سخت‌پوستان برای قرارگرفتن در تسهیلات پرورش و یا حمل ماهی‌هایی مانند سخت‌پوستان از تسهیلات پرورش به ساحل برای پردازش، ایجاد می‌شوند، را شامل نمی‌شود.
  
 تخلیه زباله به دریا در مناطق ویژه دریایی:
تخلیه زباله‌ های زیر به دریا در مناطق ویژه تنها در شرایط زیر و در حالتی مجاز است که کشتی در حال حرکت باشد: تخلیه زائدات خوراکی در بیشترین فاصله ممکن از نزدیک‌ترین ساحل و حداقل ١٢ مایل دریایی از نزدیک‌ترین ساحل یا توده یخی. زائدات خوراکی باید خرد یا آسیاب شده باشند و بتوانند از صافی با دریچه‌های حداکثر ٢٥ میلیمترمربع عبور نمایند. زائدات خوراکی نباید به هیچ گونه زباله دیگری آلوده شده باشند. تخلیه محصولات برگرفته از گوشت پرندگان، شامل ماکیان و تکه‌های آنها تنها در صورتی در منطقه قطب جنوب مجاز است که پیش از تخلیه پردازش و استریل شده باشند.  
تخلیه زباله به دریا خارج از مناطق ویژه دریایی:  تخلیه زباله‌های زیر به دریا در خارج از مناطق ویژه تنها در حالتی مجاز است که کشتی در حال حرکت باشد و در بیشترین فاصله ممکن از نزدیک‌ترین ساحل و در هر صورت در حداقل فواصل زیر قرار گرفته باشد: ١-١   ٣ مایل دریایی از نزدیک‌ترین ساحل، برای زائدات خوراکی که از خردکن یا آسیاب گذشته باشند. این زائدات خوراکی خرد یا آسیاب شده باید بتوانند از صافی با دریچه‌های حداکثر ٢٥ میلیمترمربع عبور نمایند.

١-٢    ١٢ مایل دریایی از نزدیک‌ترین ساحل، برای زائدات خوراکی که مطابق بندفرعی ١ فوق پردازش نشده‌اند.

١-٣   ١٢ مایل دریایی از نزدیک‌ترین ساحل، برای بقایای باری که به کمک روش‌های مرسوم موجود قابل تخلیه نباشند. این بقایای بار نباید حاوی موادی باشند که مطابق دستورالعمل آیمو به عنوان ماده مضر برای محیط‌زیست دریایی طبقه‌بندی شده‌اند.

١-٤ لاشه‌های حیوانات باید در بیشترین فاصله ممکن از نزدیک‌ترین ساحل، با توجه به دستورالعمل آیمو تخلیه شوند.

٢- مواد و افزودنی‌های پاک‌کننده در آب شستشوی انبارها و سطوح خروجی را در صورتی می‌توان به دریا تخلیه کرد که مطابق دستورالعمل آیمو به عنوان ماده مضر برای محیط‌زیست دریایی طبقه‌بندی نشده‌ باشند.

٣- در صورتی که زباله با موادی مخلوط یا آلوده شده باشد که مشمول ممنوعیت تخلیه یا الزامات متفاوتی برای تخلیه هستند، الزامات سخت‌گیرانه‌تر باید مورد اجرا قرار بگیرد.

ضمیمه ٦: مقررات برای جلوگیری از آلودگی هوا ناشی از کشتی
 ضمیمه ششم شامل الزامات ‌کنترلی‌ در خصوص‌ مواد کاهنده ‌لایه ‌اوزن (اوزن‌شامل‌هالونهاو (CFC‌،اکسیدهای‌نیتروژن‌، اکسیدهای‌گوگرد، ترکیبات‌ معدنی‌فرار ناشی از بارگیری مواد نفتی، گازهای ناشی از سوزاندن مواد در کوره ‌کشتی‌، تسهیلات‌ دریافت مواد زائد در بنادر‌ و کیفیت ‌سوخت‌ مصرفی کشتی ها است و هر گونه ‌انتشار عمدی ‌این ‌مواد ممنوع‌ است.