◄ راه اندازی سامانه پیش دستانه مشاوره تعرفه ای/ حلقه گمشده تسهیل واردات ماشین آلات

پدرام علی زاده:  چالش های واردات ماشین آلات خاص در بسیاری از موارد نه از موانع ارزی یا محدویت های قانونی، بلکه از ابهام در طبقه بندی تعرفه ای (HS code) نشات می گیرد.

ابهامی که ممکن است در گمرک های مختلف، تعابیر متفاوتی از آن ارائه شود و در نهایت، به توقف کالا و شکل گیری اختلافاتی منجر شود که حل آنها ماه ها زمان می برد و هزینه های هنگفتی را به صاحبان کالا تحمیل می کند.

با توجه به اینکه ماشین آلات پیچیده به دلیل تنوع فنی و گاه چندکاره بودن، طبقه بندی دشواری دارند، فقدان یک مرجع رسمی و پیش بینی برای تعیین تعرفه، باعث می شود وارد کننده عملا وارد یک میدان پر ریسک شود، مسیری که در انتهای آن ممکن است با هزینه های غیرمنتظره، دموراژ طولانی یا حتی جرائم گمرکی روبرو شود.

در چنین شرایطی، راه اندازی یک سامانه رسمی مشاوره و پیش آگاهی تعرفه ای برای کالاهای خاص- پیش از ثبت سفارش یا حتی ثبت کالا- می تواند یک ابزار موثر در مدیریت ریسک وارداتی و کاهش اختلافات گمرکی باشد.

در بسیاری از کشورها، این سامانه با عنوان هایی مانند:

Binding Tarriff Information در اتحادیه اروپا

Advance Ruling on tariff Classification  در کانادا و سنگاپور

Advance Customs Ruling System در هند، استرالیا و کره جنوبی

در حال اجراست و از ستون های اصلی تسهیل تجارت محسوب می شود.

بر اساس گزارش بانک جهانی این سیستم ها باعث:

1.کاهش اختلاف پس از اظهار گمرکی

2.ایجاد شفافیت حقوقی برای واردکننده

3.کاهش توقف کالا در بنادر

4.افزایش پیش بینی پذیری هزینه های واردات

شده اند و نقش مهمی در ارتقای رتبه کشورها در شاخص تجارت فرامرزی ( Trading Across Borders)  ایفا کرده اند.

پیشنهاد این یادداشت آن است که گمرک ایران، به ویژه برای ماشین آلات پیچیده یا مواد اولیه دارای تعرفه های مشابه، با همکاری اتاق بازرگانی و دفتر مقررات صادرات و واردات، سامانه ای رسمی ،سیستمی و الزام آور برای مشاوره و تعیین تعرفه پیش از واردات راه اندازی کند.

این سامانه می تواند از ظرفیت کارشناسان خبره گمرکی ،پنل های مشورتی و یک درگاه دیجیتال بهره گیرد و تبدیل به یک مرجع معتبر پیش بینی پذیر برای فعالان تجاری شود. اجرای چنین مدلی، افزون بر تسهیل فرایندهای لجستیکی و کاهش هزین های پنهان واردات، نقطه عطفی در نوسازی گمرک ایران خواهد بود. آن هم نه از جنس صرفا سخت افزاری، بلکه نوسازی حقوقی، سازمانی و اعتمادآفرین.

منابع قابل استناد بین المللی: 

World Bank.customs Modernization Hanbook,Chapter6:Advance Rulings and Risk Management.

European Commission-Binding Tariif Information Guidelines

Canada Border services Angency-Advance Rulings for Tariff Classification

Wco-Guidelines on Advance Rulings

* پژوهشگر حقوق گمرکی و حمل و نقل