◄ بیست پرسش از کاندیداهای چهاردهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری
اینکه کاندیداهای ریاست جمهوری چه سیاست ها و راهبردی هایی در خصوص کاهش پیامدهای تحریم دریایی و چالش های برآمده از آنها را در نظر دارند برای مردم ایران بسیار مهم و کلیدی است.
ارزیابی دقیق نظرات کاندیداهای ریاست جمهوری دوره چهاردهم در خصوص صنعت حمل و نقل به ویژه نظام حمل و نقل دریایی که سهم بالای ۸۵ درصدی در بین مدهای مختلف جابجایی کالا را دارا می باشد، بسیار مهم و ضروری است.
در اهمیت این موضوع همین بس که اولویت اول دولت های غربی در اعمال تحریم بر علیه کشور، تحریم صنعت حمل و نقل دریایی آن بوده که متاسفانه سال هاست ذینفعان مستقیم این صنعت در درجه اول و مردم ایران در درجه دوم متاثر از پیامدهای ناخوشایند آن هستند.
اینکه کاندیداهای ریاست جمهوری چه سیاست ها و راهبردی هایی در خصوص کاهش این پیامدها و چالش های برآمده از آنها را در نظر دارند برای مردم ایران بسیار مهم و کلیدی است.
البته وجود یا تداوم این تحریم ها در صنعت حمل و نقل دریایی ایران، سبب گشته تا عده اندکی عافیت طلب، سودجو و به ظاهر دلسوز و دغدغه مند منافع ملی از محل این آشفتگی و فضای مه آلود، جایگاه و درآمدهای هنگفتی به دست آورند و یا عده ای دیگر، عملکرد ضعیف یا عدم موفقیت برنامه ها و سیاست های شان را علی رغم صرف هزینه های میلیاردی از بیت المال، به گردن تحریم ها بیندازند و یا تحریم را بهانه کنند و از پاسخ به انتقادهای مردم از طریق ارائه آمار و اطلاعات درست و به موقع خودداری نمایند. اینکه مردم بدانند هزینه و فایده صادرات کالاهای تحریمی ایران توسط ناوگان دریایی (به اعتقاد غربی ها ناوگان اشباح یا تاریک) برایشان چه ها می باشد و یا اینکه هزینه و فایده عدم امکان یا تمایل تأمین کنندگان کالا و ارائه دهندگان خدمات بین المللی در بخش های مالی، بانکی، آموزشی و پژوهشی، اعتبارسنجی، بیمه و نیز دیگر پیمانکاران ذینفع در خلق یا بهره برداری از یک دارایی فیزیکی در محیط دریا، کرانه و پس کرانه های جمهوری اسلامی ایران برای مردم چه ها می باشد، در این موقعیت حساس، بسیار کلیدی و مهم است و اینکه این وضعیت تا چه زمانی ادامه خواهد یافت؟ بنابراین انتظار می رود کاندیداهای ریاست جمهوری به منظور تقویت مشارکت حداکثری مردم در انتخابات پیشرو، به طور شفاف پاسخ های شان ارائه دهند.
با این مقدمه و با توجه به اینکه نگارنده عضوی از جامعه دریایی ایران می باشد، پرسش های خود از کاندیداهای ریاست جمهوری به ویژه که تمامی آنها مدت ها در نهاد مجلس شورای اسلامی صاحب کرسی و موقعیت های حساسی بودند را طرح می نمایم امید که کاندیداهای ریاست جمهوری، پاسخ های شان را به صورت عمومی تا پیش از اتمام دوره تبلیغات، منتشر نمایند.
۱- نتیجه تحقیق و تفحص از سازمان بنادر و دریانوردی چه شد ؟ دو سال و اَندی از تصویب این طرح در مجلس شورای اسلامی می گذرد. به بیانی فُرجه قانونی برای انجام آن توسط تیمی منتخب از بین نمایندگان مجلس شورای اسلامی، حداقل یکسال بود که مدت هاست این فرجه زمانی تمام شده !
۲- چرا به نظرات کارشناسی مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی بر کم و کیف لوایح تقدیمی دولت (وزارت راه و شهرسازی با محوریت سازمان بنادر و دریانوردی با تمرکز بر اسناد لازم الاجرا سازمان بین المللی دریانوردی) به مجلس شورای اسلامی تا پیش از تصویب لوایح در صحن، توجهی نمی شود ؟ اکثر لوایح مرتبط با اسناد IMO وقتی به دست نمایندگان مجلس شورای اسلامی رسیده که لازم الاجرا شده اند و نظرات مثبت یا منفی نمایندگان بر محتوای آنها هیچ تاثیری ندارد !! چرا این گونه است ؟
۳- بازبینی، اصلاح و تصویب منطقی و علمی قانون دریایی ایران چه زمانی و توسط چه کارشناسانی انجام پذیرفته یا خواهد پذیرفت ؟ چه زمانی دادگاه های دریایی در کشور تشکیل می شود ؟ رویه معیوب و پر نقص نظام بیمه های دریایی در ایران تا چه زمانی به مسیر فعلی اش ادامه خواهد داد ؟ و ادامه این رویه در راستای منافع چه افراد و یا ذینفعانی است و به چه میزان ؟
۴- دلایل رسوب غیرمعمول انواع کالا در بنادر بازرگانی کشور چه ها است و سرانجام آن چه خواهد شد ؟ چه گروه ها یا ذینفعانی از ماندگاری غیرمعمول کالا در محوطه ها و انبارهای واقع در بنادر بازرگانی سود بردند و به چه میزان ؟ عامل تحریم چقدر سهم داشته و عامل سوداگری و منفعت طلبی گروهی یا شخصی چه میزان سهم داشته ؟ آیا با مسببین آن برخورد قانونی شد ؟ آیا با توجه به اینکه رسوب کالا در بنادر خسارت های مالی برای تک تک اعضا جامعه ایران داشته، امکان برگزاری علنی دادگاه مقصرین و سپس انتشار رای نهایی دادگاه در این خصوص وجود ندارد ؟
۵- چه تعداد پرونده های قضایی در خصوص دعاوی مرتبط با نظام حمل و نقل دریایی (توسعه، نگهداری و بهره برداری از بنادر و ترمینال ها، ساخت، خرید و اجاره انواع شناور، پروژه های بالادستی و میان دستی نفت و گاز یا بطور خلاصه پروژه های فراساحلی، ...) که به نوعی خواهان آنها مدعی العموم از جانب تمام مردم ایران بوده تشکیل شده و رای نهایی این دعاوی یا پرونده ها از ۱۵ سال پیش تا به امروز چه ها بوده ؟
۶- نتیجه اقدامات خواسته شده در سیاست های کلی توسعه دریامحور کشور از روسای سه قوه (به ویژه مجلس شورای اسلامی و دولت) به کجا انجامید ؟
۷- اهداف قانون برنامه پنج ساله ششم توسعه کشور به چه میزان محقق شد ؟ و دلایل عدم توفیق ها چه ها بوده ؟ سهم تحریم ها از عدم موفقیت ها چند درصد بوده ؟ و سهم عوامل دیگر چند درصد بوده ؟ عوامل و علت ظهورشان چه ها بوده ؟
۸- در خصوص توسعه منطقه مَکُران از منظر ایجاد انواع زیرساخت در نواحی دریا، کرانه و پس کرانه، پیش نیازها، ضرورت ها، و فواید چه ها می باشد ؟ و در صورت تاخیر در ایجاد و بهره برداری از آنها، چه نوع و به چه میزان خسارت های مادی و غیرمادی متوجه منافع ملی خواهد شد ؟
۹- سرانجام مشارکت شرکت هندی با سازمان بنادر و دریانوردی در خصوص توسعه و بهره برداری از بندر شهید بهشتی چابهار به کجا انجامید ؟ و دلایل اصلی تاخیر در انجام تعهدات طرف هندی، چه ها بوده ؟ و میزان خسارت مادی مرتبط با این قرارداد برای طرف ایرانی چه میزان بوده و سرانجامش چه شد ؟
۱۰- چرا در انتخاب، ارزیابی و انتصاب مدیران عامل و بعضا معاونان فنی شرکت های کشتیرانی بزرگ کشور، به دارا بودن تجربه دریانوردی (در بخش های عرشه و موتورخانه) به میزان کافی و یا سابقه کافی در در بخش بازرگانی با تمرکز بر حمل و نقل دریایی، توجه چندانی نشده یا نمی شود ؟ هزینه و فایده انتصاب های غیر علمی و منطقی برای چنین پست های سازمانی چه ها بوده ؟ و راهکارها و سیاست های کاندیداها برای اصلاح این رویه معیوب مغایر با منافع ملی چه ها می باشد ؟
۱۱- وضعیت کنونی صنعت نفت و گاز کشور در بخش های ساخت و بهره برداری از دارایی های فیزیکی با محوریت فراساحل چگونه است؟ این ارزیابی وضعیت بر اساس کدامین شاخص ها انجام می پذیرد؟ و با توجه به وجود تحریم، اهداف و سیاست های کاندیداها به منظور بهبود و توسعه این زیرساخت ها چه ها می باشد ؟
۱۲- در شرایط امروز کشور، هزینه و فایده ساخت کشتی های تجاری اقیانوس پیما در داخل کشور چه ها می باشد و آیا کاندیداها با ساخت چنین شناورهایی در داخل کشور موافق هستند ؟ دلایل یا شاخص های موافقت یا عدم موافقت ایشان چه ها می باشد ؟
۱۳- تعریف کاندیداها از بخش خصوصی واقعی چیست ؟ و در حال حاضر سهم بخش خصوصی واقعی از پروژه های برون سپاری شده کارفرمایان دولتی دریایی و بندری چه میزان است ؟ راهکار کاندیداها برای اصلاح رویه یا وضعیت غیرشفاف کنونی چیست ؟
۱۴- آیا رتبه یا جایگاه صنعت دریایی ایران در منطقه خلیج فارس، غرب آسیا، قاره آسیا و سپس جهان از منظر تناژ قابل حمل توسط کشتی های اقیانوس پیمای تجاری تحت تملک، ظرفیت تخلیه و بارگیری کالا در بنادر بازرگانی، درآمد - هزینه های حاصل از فعالیت دو بند پیشین، نظام آموزش، نوآوری و پژوهش (دانشگاهی و در حین خدمت)، کیفیت نقش و وظایف موسسه های رده بندی داخلی، کم و کیف بیمه های مرتبط با دارایی های فعال در این حوزه، طراحی و ساخت کشتی های اقیانوس پیما و تعمیرات این نوع از کشتی ها، تعداد دریانورد ایرانی (افسران و ملوانان)، تعداد شناورهای تحت پرچم ایران، .... از ۱۰ سال پیش تا امروز را می دانید ؟ برای ارتقای این جایگاه چه سیاست ها و برنامه هایی را در نظر دارید ؟
۱۵- چرا علی رغم تلاش های انجام گرفته در خصوص عضویت ایران در شورای اجرایی سازمان بین المللی دریانوردی طی ۲۰ سال گذشته، این توفیق حاصل نشده ؟ مزایای عضویت در این شورا برای مردم ایران به ویژه اعضا جامعه دریایی و بندری چه ها است ؟
۱۶- سیاست ها و راهبردهای کاندیداها در خصوص اکتشاف و تولید منابع هیدروکربوری جدید در مناطق فراساحلی واقع در خلیج فارس و دریای خزر چه ها می باشد ؟ در خصوص ارتقا بهره وری در میادین هیدروکربوری واقع در فراساحل(دارایی های فیزیکی در فاز بهره برداری)، چه سیاست ها و راهبردهایی را در نظر دارید ؟
۱۷- در صنعت دریایی در خصوص اجرای نظام های شایسته سالاری در انتصاب ها، عدالت محوری در امور، مبارزه با فساد و نیز توجه کافی به شفافیت و پاسخگویی به مردم به ویژه منتقدین، چه سیاست ها و راهبردهایی را در نظر دارید ؟
۱۸- برای ارتقا نقش، وظایف، عملکرد و جایگاه انجمن های علمی و صنفی، اتحادیه های صنفی و کارگری و نیز شوراهای عالی موجود در صنعت حمل و نقل دریایی در گستره منطقه ای، قاره ای و جهان چه سیاست ها و برنامه هایی را دنبال در نظر دارید ؟
۱۹- وضعیت کنونی محیط زیست کشور در مناطق آبی، کرانه و پس کرانه های واقع در دریای خزر، خلیج فارس و دریای عمان چگونه است ؟ و نیز دلایل بروز آلودگی ها چه ها می باشد ؟ و در انتها سیاست ها و راهبردهای کاندیداها برای بهبود وضعیت موجود چه ها است ؟
۲۰- خسارت های مادی و غیرمادی پیش آمده برای مردم ایران به ویژه اعضا جامعه دریایی و بندری آن از محل اعمال و تشدید تحریم ها بر علیه کشور از ۲۰ سال پیش تا امروز چه میزان بوده ؟ و سیاست و راهکار کاندیداها در راستای کاهش یا توقف این خسارت ها چه ها می باشد ؟
* رضا محمد علی بیگی کارشناس دریایی
