◄ به مناسبت روز مهماندار

روز جهانی مهماندار (Flight Attendant) که روز جهانی «Cabin Crew» و روز جهانی «قدردانی از مهماندار» (Cabin Crew Appreciation) نیز عنوان دارد، هر ساله در تاریخ 31 ماه می، گرامی داشته شده و در این روز از تلاش ها و فداکاری های مهمان داران، تقدیر می شود. این روز برای تجلیل از مهمانداران که به عنوان متخصصان هوانوردی تجاری در راستای تضمین و حصول اطمینان از راحتی و ایمنی مسافران در طول سفرشان همواره در تلاش هستند، تعریف شده است.

جشن گرامیداشت «St Bona of Pisa»، در تاریخ 29 می برگزار می شود؛ اعتقاد بر این است که این قدیس، حامی و حافظ مهمانداران هواپیماست. گفته می شود که «St Bona» از طبقه سوم راهبه های «آگوستینی» بوده و در هنگام سفر مردم به پرستشگاه و عبادت گاه ها، به آن ها کمک می کرده است.

بر همین اساس به عنوان یک کارشناس و متخصص شبیه ساز در صنعت هوانوردی، فرصت را غنیمت شمرده تا به مناسبت روز مهماندار و عرض تبریک این روز و از طرفی با توجه به حائز اهمیت بودن نقش یک مهماندار، در یادداشت پیش رو دورنمایی از به کاری گیری شبیه سازها در انجام این امر، ارائه کنم.   

مهمانداران، از نقطه نظرهای متعددی، عضوی مهم و در عین حال جدا ناشدنی «هوانوردی تجاری» (Commercial Aviation) عصر حاضر هستند. ایفای نقش آنها در قابل قبول ترین ترین چهارچوب های استاندارد، همواره جز موضوعات مورد بحث است؛ چرا که عملکرد آنها نه تنها رابطه مستقیم با ایمنی و امنیت مسافر دارد، بلکه بر جلب رضایت شان نیز تاثیر گذار است.  

هدف اصلی آموزش رویه ها و دستور العمل ها در زمینه آموزش مهمانداری، حصول اطمینان از رسیدن یک مهماندار تحت آموزش به مرحله و سطح قابل قبولی است که در آن، داشتن آمادگی و مهارت های مورد نیاز جهت رسیدگی به هر نوع موقعیت اضطراری یا وضعیت غیر عادی که امکان دارد برای هواپیما رخ دهد، تضمین شود. در طول این آموزش ها که عموما جنبه عملی نیز دارند، به آنها یاد داده می شود که چطور از وقوع حوادث جلوگیری و تهدیدات احتمالی را پیش بینی کنند. به همین دلیل، مهماندار نقشی اساسی در جریان اجرای یک پرواز دارد.

در این میان شبیه سازهای «آموزش عملی» (Practical Training) مهمانداران هواپیما که با نام های «CST» (Cabin Service Trainer) و «CEET» (Cabin Emergency Evacuation Trainer) شناخته می شوند، ماکت هایی طراحی شده منطبق بر مقیاس 1:1 و ساختار هواپیمای واقعی مورد نظر هستند که امکان شبیه سازی انواع شرایطی که مهمانداران آن هواپیما در هر دو «شرایط پرواز عادی» (Normal Flight Condition) و «شرایط پرواز اضطراری» (Emergency Flight Condition) احتمال دارد تجربه کنند را، در نزدیک ترین محیط به واقعیت فراهم می کند.

این ماکت ها عموما با استفاده از قطعات اصلی خود هواپیما ساخته می شوند و برای شبیه سازی شرایط واقعی کار در طول پرواز، از جلوه های ویژه دیداری و شنیداری برخوردار هستند. در همین راستا کارآموزان را قادر می سازد تا در مورد ساختارهای مختلف کابین یک هواپیما، سامانه ها و تجهیزات اصلی و همچنین دستورالعمل های مربوطه، آن هم در شرایط شبیه سازی شده محیطی کاملا واقعی، کسب تجربه و توانایی های خود را ارزیابی کنند.

نحوه ارائه خدمات به مسافران در طول پرواز، انجام تخلیه اضطراری در شرایطی که کابین پر از دود است و هواپیما در شرایط محیطی آبی قرار گرفته تا چگونگی باز و بسته کردن درب ها و استفاده از تجهیزات اورژانسی، همه از جمله مهم ترین سناریوهایی هستند که به کارگیری این کلاس از شبیه سازها، انجام آن ها را امکان پذیر می کند تا مهماندار تحت آموزش حداقل برای یک بار، هر یک از آن ها را در حضور اساتید خود انجام دهد.

از عناصر روانشناختی استفاده از شبیه سازها در زمینه آموزش مباحث عملی به مهمانداران، می توان به حفظ خونسردی، غلبه بر غافلگیر شدن و مبهوت ماندن (Startle)، و همچنین افزایش اعتماد به نفس با توسعه مهارت های بازیابی نسبت به اتفاق افتادن موقعیت های اضطراری و وضعیت های غیر معمول در محیط «دنیای واقعی» (Real-World Environment)، اشاره کرد که در ادامه می تواند حافظ منابع انسانی و مالی با بهره گیری از توسعه و ارتقا مهارت های فردی باشد.

* کارشناس هوانوردی