◄ تفاوت مدیران شرکت های هواپیمایی در قاره های مختلف؛ آفریقا و مدیرانی با پیشینه عملیات پرواز یا دولتی
با توجه به تغییرات مدیریتی پی در پی در شرکت ایران ایر، بررسی ها نشان می دهد: در حالی که در آمریکا و اروپا بیش از ۵۰ درصد مدیران عامل شرکت های هواپیمایی با پیشینه مالی هستند در آفریقا غالباً مدیران با پیشینه عملیات پرواز یا دولتی به مدیریت ایرلاین می رسند.
تغییرات مدیریتی پی در پی در شرکت ایران ایر و نقدهایی که در مورد این موضوع شکل گرفته است، موجب شده حسین منتظری فر کارشناس حمل و نقل گزارشی از درصد یا تعداد مدیران عامل شرکت های هواپیمایی در سطح جهان در ۱۰ سال گذشته، تهیه کند.
به گزارش تین نیوز، منتظری فر که رئیس هیئت مدیره اندیشکده اعتلای هوانوردی، با تحلیل نمونه ای از ۱۵۰ شرکت هواپیمایی بزرگ (با ناوگان بیش از ۲۰ هواپیما) در بازه ۲۰۱۴-۲۰۲۴ و با استفاده از منابعی مانند صفحات اجرایی ایرلاین ها و گزارش های IATA گزارشی بدین شرح تهیه کرده است:
زمینه اصلی (پیش از مدیرعاملی) و درصد تقریبی تعداد تقریبی (از نمونه ۱۵۰ شرکت):
١- تخصص مدیریت مالی و اقتصادی ۳۸٪ و تعداد ۵۷ مدیر عامل
٢- تخصص بازرگانی، بازاریابی و فروش ۲۵٪ و تعداد ۳۷ مدیر عامل
٣-تخصص عملیات پرواز و هوانوردی (خلبانان) ۱۵٪ و تعداد ۲۲ مدیر عامل
٤- تخصص مهندسی و نگهداری هواپیما ۱۰٪ و تعداد ١٥ مدیر عامل
٥- تخصص لجستیک و زنجیره تأمین ۶٪ و تعداد ٩ مدیر عامل
٦- سایر (حقوق، سیاست، فناوری) ۶٪ و تعداد ۱۰ مدیر عامل
نکات کلیدی بر اساس این تحلیل:
1. سلطه مدیران مالی:
تقریباً ۴۰ درصد مدیران عامل پیشینه مالی (CFO، مدیریت ریسک، بانکداری) دارند.
دلیل: بحران های مالی صنعت هواپیمایی (مثل همه گیری کووید-۱۹، نوسانات قیمت سوخت) نیاز به تخصص مالی را پررنگ کرده است.
2. خلبانان و مهندسان:
مجموعاً حدود ۲۵٪ از مدیران عامل پیشینه فنی عملیاتی دارند.
این گروه عمدتاً در ایرلاین های ملی یا شرکت های با فرهنگ ایمنی قوی (مثال: ایرلاین های اروپایی و برخی آسیایی) به مدیرعاملی رسیده اند.
3. روند تغییر در ۱۰ سال اخیر:
قبل از ۲۰۱۵: سهم خلبانان/مهندسان حدود ۳۰٪ بود. پس از ۲۰۲۰: سهم مدیران مالی به ۴۵٪ در برخی سال ها افزایش یافت (به دلیل بحران های مالی).
رشد زمینه فناوری اطلاعات (IT) و تحول دیجیتال در میان مدیران عامل جوان تر (حدود ۸٪ در ۵ سال اخیر).
4. توزیع جغرافیایی:
آمریکا و اروپا: بیش از ۵۰٪ مدیران عامل با پیشینه مالی.
خاورمیانه و آسیا: ترکیبی از پیشینه های مالی، بازرگانی و فنی.
آفریقا: غالباً مدیران با پیشینه عملیات پرواز یا دولتی
محدودیت های این آمار:
این داده ها بر اساس نمونه گیری محدود (۱۵۰ شرکت از حدود ۵۰۰۰ شرکت هواپیمایی فعال جهان) است.
در این آمار خطوط هوایی کوچک تر (ناوگان زیر ۱۰ هواپیما) اغلب مدیرعامل هایی با پیشینه مالکیت خانوادگی یا محلی دارند که در این تحلیل نیامده اند.
تعریف «مدیر عامل» در برخی شرکت های دولتی ممکن است با انتصاب سیاسی همراه باشد.
عوامل مؤثر بر تغییرات طول تصدی مدیران شرکت های هواپیمایی:
۱. بحران های صنعت:
پس از همه گیری کووید-۱۹ (۲۰۲۰)، میانگین تصدی در خطوط هوایی آسیب دیده به ۳.۵ سال کاهش یافته و مدیران مالی منصوب شده در بحران، معمولاً پس از ۲-۳ سال جایگزین شده اند.
۲. نوع مالکیت شرکت:
در خطوط هوایی خصوصی: میانگین تصدی ۶ سال (ثبات بیشتر) که در خطوط هوایی دولتی: میانگین تصدی ۳.۸ سال بوده و اغلب تغییرات با تحولات سیاسی بوده است .
۳. منطقه جغرافیایی:
آمریکای شمالی و اروپا: ۴.۵ سال ( بر اثر فشار سهامداران و رقابت) و خاورمیانه و آسیا: ۶.۵ سال (با پایداری بیشتر به دلیل حمایت سهامداران عمده اعلام می گردد).
