◄ حلقه های گوناگون در ایجاد سوانح هوایی / سازمان غیر دولتی برای بررسی سوانح نداریم

تین نیوز | مدیرکل ایمنی و تضمین کیفیت ایران ایر گفت: در سوانح هوایی، زنجیره ای از رخدادها دخالت دارند که شرایط نامناسب جوی، آخرین حلقه این زنجیره است.

حیدر وطن خواه در گفتگو با خبرنگار تین نیوز در یک نشست تخصصی درباره بررسی علل سوانح هوایی که به همت شبکه خبری تحلیلی صنعت حمل و نقل (تین نیوز) برگزار شد، گفت: عوامل اصلی سوانح هوایی در دو بخش قابل بررسی است، بخش اول که به عوامل انسانی بازمی گردد، مثل سوانح اخیر که در خطوط هوایی مالزی اتفاق افتاد، و بخش دوم ناشی از نقص فنی هواپیما است مثل سانحه هوایی ایران 140 که در مرداد ماه سال جاری اتفاق افتاد.

وی با اشاره به اینکه در کشور ما متاسفانه سازمان غیردولتی وجود ندارد که مسئولیت تحقیق و بررسی سوانح را به عهده بگیرد، گفت: بخش سوانح سازمان هواپیمایی کشوری، مسئولیت بررسی علل وقوع حوادث را برعهده دارد.

مدیرکل ایمنی و تضمین کیفیت ایران ایر، با تاکید بر لزوم تشکیل بخش تخصصی غیردولتی، برای تحقیق و بررسی سوانح گفت: معمولا در سوانح مختلف، زنجیره ای از رخدادها دخالت دارند.

وی افزود: تخصص، کنترل، نظارت، و اعمال دستورالعمل ها از پایه های اصلی تضمین ایمنی هواپیماست، در صورت رعایت درست این موارد، نقص فنی هواپیما ایجاد نخواهد شد.

شرایط نامناسب جوی، آخرین حلقه بروز سوانح هوایی است
وطن خواه با بیان اینکه قطعات هواپیما تابع یک نظام مهندسی خاص و زمان بندی شده است گفت: باید قطعات هواپیما در یک برنامه زمانی مشخص، تعویض یا به روز شود که متاسفانه به دلیل شرایط خاص صنعت هوایی کشور، این زمان بندی به درستی رعایت نمی شود و هواپیما بدون تعویض یا به روز شدن قطعات، پرواز می کند. همه این موضوعات در کنار هم، باعث می شود که هواپیما سقوط کند.

مدیرکل ایمنی و تضمین کیفیت ایران ایر، آخرین حلقه در شکل گیری سانحه هوایی را شرایط نامناسب جوی دانست و گفت: اگر سایر موارد رعایت شود، حتی در شرایط نامناسب جوی، هواپیما سقوط نخواهد کرد.

وطن خواه ادامه داد: در صورتی که کنترل و نظارت بر نحوه کار، بر اساس استانداردها باشد، سوانح هوایی اتفاق نمی افتد.

وی با بیان اینکه هر قدر از استانداردهای بین المللی دورتر شویم، احتمال تشکیل حلقه هایی که منجر به بروز سوانح می شود، بیشتر خواهد شد، گفت: در امریکا و کشورهای اروپایی که خودشان سازنده هواپیما و صاحب تکنولوژی هستند تعداد سوانح کم و عمدتا ناشی از خطای انسانی است.

هواپیماهای روسی و سوانح پی در پی
وطن خواه به سوانح متعدد هواپیماهای روسی اشاره کرد و گفت: موتور این هواپیماها متناسب با وضعیت جغرافیایی ایران نیست، علاوه بر آن کیفیت پایین تعمیرات، و عدم نظارت ها، باعث می شود در شرایط آب و هوایی نامناسب، سانحه ایجاد شود.

وی با اشاره به اینکه "حدود 10 سال پیش به همراه گروهی از کارشناسان فنی، برای ارزیابی هواپیماهای توپولوف 204 به مسکو سفر کردیم" گفت: پس از بررسی و ارزیابی این هواپیما طی گزارشی اعلام کردیم که اولین و مهم ترین قسمت آن که همان موتور روسی هواپیماست، به هیچ عنوان مناسب آب و هوای کشور نیست و به طور کلی این نوع از هواپیما از سوی گروه کارشناسان فنی نامناسب تشخیص داده شد.

این کارشناس ارشد صنعت حمل و نقل هوایی، با بیان اینکه این مدل از هواپیما تنها در چند کشور کره شمالی، چین، مصر و چند شرکت هواپیمایی در روسیه مورد استقاده قرار گرفته است، اما آئروفلوت که بزرگترین خطوط هوایی در فدراسیون روسیه است، از این نوع هواپیما استفاده نمی کند، تصریح کرد: آئروفلوت 118 فروند از انواع هواپيماهاي جديد ارباس و 16 فروند بويينگ 777و 737 را به خدمت دارد اما حتی يك فروند توپولف 204 را به ناوگان خود راه نداده است.

قرارداد اخیر بویینگ و ایران ایر، در حد تعارف یک شکلات است
این کارشناس ارشد صنعت حمل و نقل هوایی، به قرارداد اخیر بویینگ و ایران ایر اشاره کرد و گفت: تعدادی کتاب و دستورالعمل در اختیار ما قرار گرفته اما به نظرم این کار در حد تعارف کردن یک شکلات و فقط برای نمایش و تبلیغات بوده است.

وطن خواه ادامه داد: به خاطر تحریم های بین المللی و قطع ارتباط با شرکت های مطرح سازنده موتور، ده ها فروند هواپیما در کشور زمین گیر شدند.

وی افزود: اگر همین امروز تحریم ها برداشته شود و سفارش هواپیما به شرکت های سازنده داده شود، پروسه ساخت آن حدود یک الی دو سال به طول می انجامد، این در حالی است که خرید محصولات دست دوم، در کوتاه مدت انجام، و هواپیما وارد ناوگان می شود.

شاخص ارزیابی عمر هواپیما
وطن خواه با اشاره به اینکه عمر هواپیما بر اساس ساعت پرواز تعریف می شود، گفت: به پایان رسیدن عمر زمان بندی شده هواپیما این معنی نیست که امکان پرواز وجود نداشته باشد، بلکه باید تعمیرات اساسی انجام و ساعت پرواز بیشتری برای هواپیما در نظر گرفته شود. البته اکثر شرکت های هواپیمایی به جای هزینه برای تعمیرات اساسی، اقدام به خرید هواپیمای نو می کنند.

وی متوسط عمر هواپیما را 20 الی 25 سال دانست و افزود: از آنجا که حمل و نقل هوایی ویترین کشور است، لذا رئیس سازمان هواپیمایی کشوری، باید فردی متخصص و با تجربه ای طولانی مدت باشد، و نسبت به دستورالعمل ها و استانداردهای بین المللی آگاهی کامل داشته باشد.