لزوم توجه به بندر چابهار برای توسعه روابط ایران و اندونزی

به گزارش تین نیوز به نقل از ایسنا، مرکز پژوهش های اتاق بازرگانی ایران در گزارش اخیر خود تحت عنوان «دیپلماسی اقتصادی اندونزی» به بررسی اهداف اقتصادی این کشور، جایگاه آن در تجارت جهانی و سهم ایران در تجارت خارجی اندونزی پرداخته و نتیجه گیری و توصیه های سیاست گذاری ارائه کرده است.

بر اساس این گزارش اندونزی به عنوان بزرگ ترین مجمع الجزایر جهان، با اقتصادی ۱.۱ تریلیون دلاری، جایگاه شانزدهمین اقتصاد بزرگ جهان را به خود اختصاص داده است. تنوع اقتصادی بالا، رشد پایدار، بازار مصرفی وسیع و نیروی کار رقابتی، این کشور را به عنوان یک قدرت نوظهور اقتصادی در جهان مطرح کرده است. با این وجود، اندونزی با چالش هایی مانند نابرابری درآمد، شکاف های زیرساختی و پیچیدگی های قانونی-مقرراتی نیز روبرو است.

در این میان در سال ۲۰۲۲ سهم ایران از واردات ۲۳۷ میلیارد دلاری اندونزی حدود یک میلیارد دلار و سهم ایران در جذب صادرات ۲۹۱ میلیارد دلاری این کشور کمتر از ۵۰۰ میلیون دلار بوده است.

این در حالی است که روابط تجاری اندونزی با رقبای ایران در خاورمیانه به شدت توسعه یافته است؛ به گونه ای که مجموع تجارت بین اندونزی و عربستان سعودی در سال ۲۰۲۲ به هفت میلیارد دلار رسید که ۴۵.۴ درصد نسبت به ۲۰۲۱ افزایش داشت. مهم تر آن که موازنه تجاری به سود عربستان بود. از همین جهت اندونزی قصد دارد کسری تجاری دو جانبه خود با عربستان سعودی را که در سال ۲۰۲۲، ۳ میلیارد دلار بود کاهش دهد و تلاش هایی برای افزایش صادرات خود انجام داده است.

همچنین براساس داده های وزارت بازرگانی اندونزی حجم تجارت دوجانبه میان این کشور و امارات عربی متحده در سال ۲۰۲۲ به حدود پنج میلیارد دلار رسید که نسبت به سال گذشته افزایش تقریبا ۲۰ درصدی داشته است.

بنابراین این آمارها نشان می دهد جایگاه ایران در کلیت تجارت خارجی اندونزی بسیار ضعیف است و در مقام مقایسه با برخی از همسایگان نفتی نیز جایگاه در خوری ندارد. به دیگر سخن تا تبدیل شدن ایران به شریک تجاری مهم برای اندونزی زمان بسیار زیادی در پیش است و البته برای ایران بازاری با پتانسیل بالا در این کشور وجود دارد.

به عبارت دقیق تر اندونزی با وجود پتانسیل های اقتصادی بالا، جایگاه ضعیفی در دیپلماسی اقتصادی ایران دارد. سهم ایران در تجارت خارجی اندونزی کمتر از یک درصد است. ایران در رقابت با رقبای نفتی خود در منطقه، مانند عربستان سعودی و امارات متحده عربی، برای حضور در بازار اندونزی موقعیت ضعیفی دارد و تحریم ها مهم ترین مانع توسعه روابط تجاری دو کشور محسوب می شود.

البته بر اساس این گزارش همکاری در بندر چابهار می تواند یکی از راه های توسعه روابط تجاری دو کشور باشد. این بندر از تحریم های آمریکا مستثنا شده و می تواند به عنوان حلقه ای برای دسترسی اندونزی به بازارهای آسیای مرکزی و روسیه باشد. بنابراین سرمایه گذاری مشترک دو کشور در بندر چابهار می تواند مورد توجه قرار گیرد.

در مجموع در بخش دیگری از گزارش اتاق بازرگانی ایران هم به این نکته اشاره  شده که از دید طرف اندونزیایی حل مسائل قانونی تحریم ها توسعه تهاتر و افزایش همکاری ها در بندر چابهار سه زمینه همکاری ایران و اندونزی برای افزایش سطح روابط تجاری خواهد بود. ملزومات و تجهیزات پزشکی و دارو روغن پالم، گردشگری پتروشیمی و به خصوص مواد ضد عفونی کننده از جمله زمینه هایی است که با توجه به نیاز فراوان اندونزی به آنها می تواند به توسعه روابط تجاری دو کشور کمک کند.