اتصال شرق آسیا از طریق قطب شمال و شمال روسیه به شرق اروپا

امیدواری روسیه برای توسعه تجارت از طریق این مسیر دریایی جدید با توجه به تحریم های متعدد علیه مسکو اهمیت بیشتر می یابد. این تحریم ها به دلیل حمله به اوکراین علیه مسکو اعمال شده اند و تجارت روسیه را تضعیف می کنند.

مسیر دریای شمال

مسیر دریای شمال پنج هزار و ۶۰۰ کیلومتر طول دارد و از چهار دریا می گذرد.

در سپتامبر گذشته هم روسیه موفقیت عبور از مسیر جایگزین کانال سوئز را با تحویل اولین محموله گاز مایع از طریق دریای شمال اعلام کرد.  

روسیه سال هاست که در حال برنامه ریزی برای ایجاد کوتاه ترین مسیر کشتیرانی است که اروپا و منطقه آسیا-اقیانوسیه را به هم متصل می کند، پروژه ای که به پروژه مسیر دریای شمال (NSR) معروف است و گاهی اوقات گذرگاه شمال شرقی (NEP) هم نامیده می شود.

به گفته مرکز تحقیقات قطب شمالی (Arctis-Search) این مسیر می تواند مسافت طی شده را در مقایسه با خطوط فعلی کشتیرانی بین المللی، به ویژه کانال سوئز و کانال پاناما، ۵۰ درصد کوتاه کند.

طول مسیر دریای شمالی تقریبا ۵۶۰۰ کیلومتر است و از چها دریای منشعب از اقیانوس منجمد شمالی می گذرد. مسیر آن از غرب به شرق از مرز روسیه و نروژ بین دریای بارنتس و دریای کارا (تنگه کارا) در غرب شروع می شود و در تنگه برینگ در شرق به پایان می رسد. تنگه برینگ آبراهی است که ایالت آلاسکای امریکا را به قاره آسیا و اقیانوس منجمد شمالی را به اقیانوس آرام متصل می کند.

به گزارش رویترز، روسیه و هند از مارس ۲۰۲۳ میلادی برای استفاده از مسیر جایگزین کانال سوئز برای حمل کالا با استفاده از بنادر روسیه و هند در حال مذاکره هستند.

روسیه سرمایه گذاری زیادی برای آماده سازی زیرساخت های مسیر دریای شمالی که در امتداد سواحل شمالی آن قرار دارد انجام داده است، اما با چالش یخ های متراکم به ویژه در فصل زمستان مواجه است. این یخ ها مانع حرکت کشتی ها می شوند و آن ها را در معرض احتمال برخورد با کوه های یخ قرار می دهند.

کاهش کنونی پوشش یخ مسیر شمالی ناشی از گرم شدن کره زمین، فرصتی را برای کشور های قطب شمال فراهم کرده است تا امکان بهره برداری از آن را به عنوان مسیری جایگزین برای کانال سوئز در حمل و نقل تجاری بین المللی بررسی کنند.

بر اساس گزارشی که رویترز منتشر کرده مسکو قصد دارد بر این موانع غلبه کند و به زودی حمل و نقل را از طریق این خط در طول سال آغاز کند. این موضوع می تواند آغاز یک تهدید واقعی برای کریدور کانال سوئز و کانال پاناما باشد.

روسیه توانایی خود را برای حل مشکل تراکم یخ در اقیانوس منجمد شمالی از طریق ناوگانی از یخ شکن های پیشرفته و بسیار کارآمد تبلیغ می کند.

روسیه تنها کشور جهان است که دارای ناوگانی از یخ شکن های هسته ای است که تحت نظارت شرکت دولتی روس اتم، تضمین ناوبری ایمن در مسیر دریای شمال را مطرح می کند.

در آگوست ۲۰۲۲ میلادی، دولت روسیه از برنامه ساخت بیش از ۵۰ کشتی یخ شکن، کشتی کلاس یخ، بنادر، ایستگاه ها و مراکز اضطراری و نجات، همچنین ساخت یک گروه مداری از ماهواره ها، با تقویت طرح توسعه مسیر دریای شمال خبر داد. همه این موارد برای تقویت مسیر حمل و نقل شمال است.

بر اساس گزارش منتشر شده توسط Business-Standard، روسیه همچنین متعهد شده طی ۱۳ سال آینده دو تریلیون روبل (۲۴ میلیارد دلار) برای توسعه مسیر دریای شمال هزینه کند.