چرا هتل‌ های کیش و قشم یکباره خالی شد؟

این روزها در حوزه گردشگری کلمه چارتر بیش از سایر زمان ها شنیده می شود چراکه سفرهای تابستانی در جریان است و تعطیلات آخر هفته بهترین زمان برای رفتن به مقصدی زیبا و سرسبز و البته خوش آب و هوا است. اما یک دلیل دیگر هم برای توجه بیشتر به این موضوع وجود دارد و آن هم قوانینی است که این روزها درخصوص چارتر بلیت هواپیما وضع شده است.

چارتر به معنی دربست کردن است یا بهتر بگوییم: دربست کرایه کردن. در حقیقت وقتی یک آژانس یا یک شخص حقیقی تعدادی از صندلی های هواپیما یا تمام صندلی های یک هواپیما را برای مدت مشخصی اجاره کند، یعنی آن تعداد صندلی را چارتر کرده است. البته چارتر کردن تنها به هواپیما و دیگر وسایل نقلیه محدود نمی شود، در هتل هم وقتی یک آژانس یا شخص حقیقی تعدادی از تخت های یک هتل را برای مدت مشخصی کرایه کند، یعنی آن تعداد تخت را چارتر کرده است.

اوایل مردادماه امسال بود که وزیر راه و شهرسازی، ممنوعیت فروش بلیت چارتری در تمام مسیرها را با هدف بازگشت دوباره آرامش به بازار بلیت اعلام کرد و رئیس سازمان هواپیمایی کشور نیز گفت: طبق پیگیری های رسمی سازمان هواپیمایی کشور بنا بر این شد تا فروش بلیت های چارتری به طور کامل در سایت های فروش ممنوع شود.

عنوان شده بود که ممنوعیت فروش بلیت چارتر می تواند در کنترل قیمت بلیت هواپیما موثر باشد، همچنین دسترسی شرکت های چارترکننده به رانت از بین خواهد رفت و امکان تقلب و کلاهبرداری شرکت های چارترکننده به حداقل می رسد. درعین حال مدتی بود که فروش بلیت هواپیما با اقامت اجباری تبدیل به ترفند شرکت های چارترکننده برای فروش اقامت و پرواز شده بود. درنهایت این نوع فروش بلیت هواپیما برای چند هفته ممنوع اعلام شد اما چندی پیش مسئولان سازمان هواپیمایی از آغاز فروش بلیت های چارتری در شرایطی خبر دادند که قرار بود این نوع فروش بلیت هواپیما تا شهریورماه برای آرامش بازار ممنوع شود.

ممنوعیت یاعدم ممنوعیت فروش بلیت چارتر چه تاثیری در حوزه گردشگری خواهد داشت؟ آیا بلیت های چارتر برای حوزه گردشگری و تورها سودآور هستند؟

حرمت الله رفیعی (رئیس انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافرت هوایی و جهانگردی ایران) درخصوص وضعیت بلیت های چارتری و تاثیری که در حوزه تورهای گردشگری دارند، به ایلنا گفت: اینکه مسئولان درصدد اخذ تصمیمات خلق الساعه و غیر کارشناسی بر می آیند، کار بسیار غلطی است. درحال حاضر دولت، سازمان هواپیمایی، آژانسهای مسافرتی و حتا مردم و مسافران ناراضی هستند. پس این چه تصمیم غلطی است که اخذ می کنند و درحالی که می توان راهکاری بسیار ساده ارائه داد، اما مسافران را به دردسر می اندازند!

او ادامه داد: درحال حاضر همه چیز قفل شده و هیچ بلیتی دست مسافر نمی رسد. درحالی که همواره مخالف افزایش قیمت ها بوده ایم و هستیم اما مسئولانی که چنین تصمیماتی می گیرند باید درخصوص بلیت های چارتری و عقد قراردادهایی که با آژانس ها دارند و البته فروش هایی که انجام شده، پاسخگو باشند. بسیاری از بلیت ها فروخته شده اند بعد به یکباره دستور ممنوعیت فروش بلیت چارتری می آید، مگر این جایگاه در اختیار آن هاست که چنین تصمیماتی می گیرند.

رفیعی با تاکید برآنکه مسئولان امر زمانی که به آنها گفته می شود که باید بین فروش بلیت چارتر و بلیت سیستمی تفاوت وجود داشته باشد و توجه نمی کنند، این مهم را مد نظر قرار می دادند، تصریح کرد: بلیت چارتری و بلیت سیستمی هر کدام تعاریف خود را دارند این درحالی است که برخی منافع خود را به منافع مردم ترجیح می دهند و حتا بلیت های سیستمی را، چارتری می فروشند و شاهد چنین اتفاقاتی هستیم. زمانی چارتر داده می شود که عرضه نسبت به تقاضا آن قدری زیاد باشد که نمی توانند بفروشند از این رو مازاد را به چارترکننده که تور تعریف می کند می فروشند تا هزینه صندلی را دریافت کنند اما زمانی که تقاضا بیشتر از عرضه است با چارتر کردن، به یکباریه همه چیز قفل می شود.

به گفته رئیس انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافرت هوایی و جهانگردی ایران، درحال حاضر هتل ها خالی مانده اند. سرانجام پروازها نامعلوم است و درحالی که در سیستم با تکمیل ظرفیت روبه رو هستیم اما از سوی دیگر شاهد خرید و فروش بلیت پروازها هستیم. الان که این بلیت ها دست چارترکننده و آژانسهای مسافرتی نیست پس چه اتفاقی در بازار افتاده؟ ایرلاین ها صاحبت محصول هستند و نباید در صدد فروش برآیند، بلکه باید بلیت را برای فروش به توراپراتورها بدهند. پس چرا به ۳ هزار آژانس مسافرتی مجوز فعالیت داده شده درحالی که خود ایرلاین ها در صدد فروش بر آمده اند؟ این تصمیمات خلق الساعه سبب بیکاری همین ۳ هزار آژانس مسافرتی شده است. مسئولان امر با مشورت چه کسانی چنین تصمیماتی اخذ می کنند؟ اکنون بدترین شرایط ممکن ایجاد شده. هم چارتر هست هم نیست. از یک طرف می گویند که خودشان باید بفروشند و سامانه ایجاد کرده اند اما از طرف دیگر دولت ناظر است و نباید فروشنده باشد. تمام این موارد اکنون در حوزه گردشگری و تورها در جریان است.

او یادآور شد: ممنوعیت فروش چارتری بلیت هواپیما به حوزه گردشگری و تورهای گردشگری آسیب رسانده چنانکه تمام هتل های کیش، قشم، چابهار، مشهد خالی مانده اند. مسئولان نباید تصمیماتی بگیرند که به مسافران لطمه بزند.

رفیعی درخصوص چگونگی فروش بلیت چارتری توسط برخی از سایت ها در شرایطی که ممنوعیت فروش وجود دارد، گفت: روی سیستم هیچ آژانسی نمی تواند گران فروشی کند چراکه باید بر اساس نرخ اعلام شده فروش را انجام دهد. وجود نرخ های مختلف توسط چارترکنندگان ارائه می شود. تمام ۳ هزار آژانس موجود می توانند بر اساس سیستم درصدد فروش بلیت برآیند. دولت نباید بلیت فروشی کند. بهتر است بلیت ها را روی سیستم بگذارند و اجازه فروش بدهند. همین که سیستم مختل می شود مشکلات شروع می شود. گویا به دنبال منافع خود بیش از آن چیزی هستند که باید باشد. برای مثال درخصوص پرواز تهران نجف در طول سال با قیمت ۵ تا ۶ میلیون قرارداد بسته می شود اما اکنون در آستانه اربعین که مردم نیاز دارند و قیمت اصلی آن هم چیز دیگری است، با نرخ ۸ میلیون ارائه می شود این درحالی است که ایرلاین خارجی العراقیه نرخ ۶ میلیون را ارائه داده است. این نرخ ها نشان از زیاده خواهی تصمیم گیران دارد. این بخشنامه دولت غیر کارشناسی بود که هم مردم هم آژانسداران را آزار داد.