◄ محور ترانزیت جهان نیستیم
بنیان گذار کریدور شمال جنوب ایران هند و روسیه بوده اند اما رونق این کریدور ترانزیتی را نباید به تجارت بین هند و روسیه گره زد.
در حالی که برخی کارشناسان تصمیم هند و روسیه برای راه اندازی مسیر دریایی چنای - ولادی وستوک را رقیبی دیگر برای کریدور شمال جنوب تلقی می کنند، شماری دیگر از کارشناسان نیز می گویند دو کشور برای حمل مستقیم و بدون نیاز به کشور ثالث به توافق رسیده اند و کشور ثالثی جایگزین ایران نشده که نگران باخت ایران در صحنه ترانزیت باشیم.
به گزارش تین نیوز، مدتی پیش وزیر بنادر، کشتیرانی و آبراه های هند از تصمیم دهلی نو و مسکو برای استفاده از مسیر بین بندر چنای و بندر ولادی وستک در جهت توسعه تجارت و تسهیل و تسریع جابجایی کالاها بین دو کشور خبر داد.
بیشتر بخوانید:
◄ روابط تجاری ایران و روسیه: در تجارت بین کشورها، رفاقت معنا ندارد
به دنبال انتشار این خبر، برخی کارشناسان در مورد آینده کریدور شمال جنوب و احتمال دور زدن ایران توسط دو کشور هند و روسیه ابراز نگرانی کردند این در حالی است که خسرو سرایی کارشناس لجستیک معتقد است: این مسیر جدید اصولا ترانزیتی نیست دو کشور روی مسیر جدیدی برای حمل مستقیم و بدون نیاز به کشور ثالث به توافق رسیده اند و کشور ثالثی جایگزین ایران نشده که نگران باخت ایران در صحنه ترانزیت باشیم.
وی گفت: کشورهای هند و روسیه کشورهای پهناور در طول و عرض جغرافیایی و پراکندگی صنعتی؛ معدنی؛ نفت و گاز در قلمروی خود هستند و اقتصادی بودن لجستیک حمل و نقل در کل مسیر زنجیره تامین؛ مسیر تجارت را مشخص می سازد.
او ادامه داد: هر چند بنیان گذار کریدور شمال جنوب ایران هند و روسیه بوده اند اما رونق این کریدور ترانزیتی را نباید به تجارت بین هند و روسیه گره زد؛ کشورهای دیگر محصور در خشکی در غرب دریای خزر و کشورهای حاشیه خزر نیز می توانند نقش مهمی در رونق هر چه بیشتر این کریدور داشته باشند.
این کارشناس با تاکید بر این که برای دسترسی به منافع ملی کافی است مقداری واقع بین باشیم، افزود: همچنین لازم است به عقل تجاری کشورها که حتما مبتنی بر مدل های ارزیابی اقتصادی حمل؛ مسیرهای بهینه تجاری را انتخاب می کنند احترام بگذاریم مگر آنکه مسیر ایران هم در مدل های اقتصادی حرفی برای گفتن داشته باشد.
سرایی عنوان کرد: کافی است رفتار دو کشور روسیه و هند یا کشورهای دیگر برای انتخاب مسیر تجارت بین آن دو کشور را در وهله اول خصمانه تلقی نکنیم و سپس با استفاده از الگوهای زنجیره تامین و مدل اقتصادی انتخاب مسیر و نهایتا هزینه فایده به تحلیل بپردازیم تا به پاسخ های روشن تری دست یابیم و پیش شرط تمامی آنها این است که این پندار خام محور عالم بودن را کنار گذاشته و با تغییرات محیط پیرامونی واقعی برخورد کنیم.
وی در ادامه به تحلیل شرایط کریدور ترانزیتی شمال جنوب پرداخت و گفت: کریدور ترانزیتی شمال جنوب، به طور معمول، مسیر کوتاه تری برای حمل و نقل بین هند و روسیه ارائه می دهد. این کوتاه شدن مسیر، زمان و هزینه های حمل و نقل را کاهش می دهد.
او افزود: استفاده از کانال سوئز و مسیر دریایی چنای - ولادی وستک برای هند و روسیه به معنای وابستگی به مسیر دریایی است که ممکن است به دلیل مسائل امنیتی یا سیاسی محدود شود. اما استفاده از کریدور ترانزیتی شمال جنوب، این وابستگی را کاهش داده و راه های برون یابی بیشتری را برای حمل و نقل فراهم می کند.
این کارشناس عنوان کرد: استفاده از کریدور ترانزیتی شمال جنوب، امکان استفاده ترکیبی از مدهای حمل و نقل مختلف را می دهد، از جمله راه های زمینی، دریایی و هوایی. این به کشورهای هند و روسیه این امکان را می دهد تا بر اساس نیازهای خود راه های مناسبی را انتخاب کنند و از ارتباطات بین المللی بیشتری استفاده کنند.
سرایی تاکید کرد: استفاده از کریدور ترانزیتی شمال جنوب، برای هند و روسیه به عنوان مسیری جدید و جایگزین، منابع ورودی تازه و متنوعی را فراهم می کند. این امر می تواند به تنظیمات تجاری و اقتصادی کشورها کمک کند و امکان تنوع در واردات و صادرات را اعمال کند.
وی افزود: اما در نظر داشته باشیم که روسیه و هند کشورهای بسیار پهناوری با اقتصادی بسیار بزرگ هستند و اقتصادی بودن یک مسیر جدید تبادل کالا بین دو کشور تا حدود زیادی به اقتصادی بودن مسیر حمل کالاهای تجاری در داخل خاک دو کشور دارد.
او ادامه داد: مثلا از کشوری مثل شبهه قاره هند که تفاوت فاحشی بین بنادر غربی و بنادر شرقی آن از منظر تجمیع و توزیع کالا در داخل خاک هند وجود دارد، تجارت از طریق بنادر شرقی هند برای محصولات صنعتی؛ معدنی و کشاورزی که در غرب هند تولید یا مصرف می شوند وجود ندارد و برعکس این موضوع برای کشور پهناوری مثل روسیه که مرزهای شرقی آن با چین و مرزهای غربی آن با اروپا مشترک است با شدت بیشتری صادق است.
سرایی اظهار کرد: مسلما تبادل بارهای تجاری مناق غربی و شمال غربی هند با مناطقی مانند مسکو از طریق این مسیر جدید چنای - ولادی وستوک اقتصادی نخواهد بود بنابراین می توان نتیجه گرفت تجارت هند و روسیه بنابر نوع بسته بندی و نوع کالای تجاری و لجستیک حمل و نقل و صرفه اقتصادی کل زنجیره تامین از داخل از مبدا تا مقصد تعیین کننده مسیر تجارت بین دو کشور خواهد بود.
وی گفت: تجارت بین روسیه و هند را می توان به سه مسیر متفاوت مسیر غربی؛ مسیر میانی و مسیر شرقی تقسیم کرد که چنانچه گفته شد به میزان زیادی بستگی به حمل از مبادی و یا مقاصد داخل خاک روسیه و هند دارد.
به گفته او، مسیر جدیدی را که هندی ها و روس ها روی آن توافق کرده اند به هیچ وجه نمی توان رقیبی برای مسیر ترانزیتی عبوری از داخل خاک ایران یا همان کریدور شمال - جنوب دانست؛ مگر آنکه مسیر ترانزیتی ایران نسبت به مسیر تجارت مستقیم بین دو کشور به شدت اقتصادی تر باشد.
این کارشناس عنوان کرد: به طور کلی، بندر ولادی وستک به عنوان دروازه شرقی روسیه میزبان مقاصد متنوعی در داخل خاک روسیه است و بارهای تجاری ورودی از این بندر به صنایع و نقاط تولید و مصرف مختلف ارسال می شوند.
سرایی افزود: برخی از مقاصد حمل و نقل بارهای تجاری ورودی به ولادی وستک شهرها و مناطق صنعتی؛ نواحی معدنی و منابع طبیعی شامل معادن ذغال سنگ، نفت و گاز، طلا، الماس، مس، آهن و سایر منابع طبیعی؛ نفت و گاز و صنایع وابسته مانند پالایشگاه ها، صنایع پتروشیمی و شرکت های اکتشاف نفت را شامل می شود.
او گفت: همچنین بارهای تجاری ورودی/خروجی به/از این بندر می تواند مبادی و مقاصد دیگری در داخل خاک روسیه باشد سوال پایه ای این است که یک منبع تولید بار و یا نقطه جذب بار در داخل خاک روسیه و نقطه معادل آن در داخل خاک هند چه فاکتورهایی را باید در نظر بگیرند که احتمالا به جای مسیر مستقیم تجاری بدون دخالت کشور ثالثی مثل ایران با همه پیچیدگی های رفتاری؛ مسیر ترانزیتی ایران را برای تجارت بین دو کشور انتخاب کنند؛ اما مسیر ایران برای تبادل کالای بین دو کشور در مسیر میانی و مسیر غربی هنوز در قیاس با کانال سوئز و کالاهایی که از بنادر غربی هند با روسیه تبادل می شوند کاملا رقابت پذیر هستند.
دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط تین نیوز در وب منتشر خواهد شد.
تین نیوز نظراتی را که حاوی توهین یا افترا است، منتشر نمی‌کند.
پیام هایی که به غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط باشد منتشر نخواهد شد.
انتشار مطالبی که مشتمل بر تهدید به هتک شرف و یا حیثیت و یا افشای اسرار شخصی باشد، ممنوع است.
جاهای خالی مشخص شده با علامت {...} به معنی حذف مطالب غیر قابل انتشار در داخل نظرات است.