| کد خبر: 40691 |

حدود مسوولیت شرکت‌های هواپیمایی ایرانی در پرداخت خسارت جانی

تین نیوز | ایران بنا به دلایل متعدد، ازجمله تحریم صنعت هوایی، مدت‌ها است که یکی از حادثه‌خیزترین مناطق جهان از لحاظ آمار سقوط هواپیما و کشته و مصدوم شدن مسافرین آنها تلقی می‌شود.
 
آخرین سانحه هوایی برای یک هواپیمای مسافرتی خطوط شرکت ایرانی، در ۱۹ مرداد امسال رخ داد که متاسفانه در این حادثه ۳۸ نفر کشته و ۱۰ نفر زخمی شدند. سوانح بزرگتری نیز برای صنعت هواپیمایی ایران رخ داده است؛  ازجمله سقوط هواپیما در کرمان با ۲۷۶ کشته که بزرگ‌ترین سانحه هوایی جهان بین سال‌های ۱۹۹۸ تا ۲۰۰۴ میلادی بوده‌است. با تدقیق در این میزان از سوانح هوایی، سوالی که به ذهن خطور می کند این است که در پروازهای داخلی مسوولیت شرکت‌های حمل‌ونقل هوایی و متصدیان صنعت هوایی کشور چگونه و تا چه میزان است؟

مجلس شورای اسلامی در سال 1364 قانون «تعیین حدود مسوولیت شركت‌های هواپیمایی ایران در پروازهای داخل كشور» را از تصویب گذراند. به موجب این قانون، مسوولیت شركت‌های هواپیمایی ایران در مورد حمل‌ونقل مسافرین، بار و اثاثیه در پروازهای داخل كشور در حدود مسوولیت مقرر در‌ پروازهای بین‌المللی مذكور در «كنوانسیون مربوط به یكسان كردن برخی از مقررات حمل‌ونقل هوایی بین‌المللی منعقده در ورشو» یا همان کنوانسیون ورشو و پروتكل اصلاحی ‌آن‌كه در لاهه به امضا رسیده، است.
 
 تصویب قانون تعیین حدود مسوولیت شركت‌های هواپیمایی ایرانی 
تصویب این قانون، مسوولیت شرکت‌های هواپیمایی ایرانی را از شرایط قانون مجازات اسلامی خارج و مطابق با قوانین بین‌المللی کرد، اما این قانون بعدها توسط «قانون تعیین حدود مسوولیت شركت‌های هواپیمایی ایرانی» در سال 1391 نسخ شد. در قانون جدید، مسوولیت شركت‌های هواپیمایی ایرانی در مورد حمل‌ونقل مسافران، بار و اثاثیه در پروازهای بین‌المللی، مطابق با کنوانسیون ورشو باقی ماند. ولی در پروازهای داخلی در مورد حمل‌ونقل مسافران، فقط مطابق قانون مجازات اسلامی و در مورد حمل‌ونقل بار و اثاثیه محدود به مسوولیت مندرج در كنوانسیون ورشو و تشریفات (پروتكل) اصلاحی لاهه تغییر یافت. طبق تبصره ماده یک این قانون، مبالغ مندرج در كنوانسیون ورشو و تشریفات (پروتكل) اصلاحی لاهه، به ترتیب معادل ۸۳۰۰ و ۱۶۶۰۰ واحد «حق برداشت مخصوص» (SDR) است.

اولیای دم متوفیان یا مصدومان سوانح هوایی داخلی از بابت جبران خسارات بدنی و فوت مجاز به مطالبه دیه شدند و سایر خسارات وارده را تنها براساس قانون مجازات اسلامی می‌توانند دریافت کنند.  
بنابراین مسافر ایرانی (خود یا ورثه متوفی)، در صورتی که در یک پرواز داخلی، دچار سانحه شود (اعم از فوت یا صدمه) می‌تواند با اقامه دعوی علیه شرکت هواپیمایی دیه دریافت کند و در صورتی که بار و اثاثیه وی خسارت ببیند، با توجه به قانون مصوب 1391، نهایتا تا میزان16600 SDR محق به دریافت خسارت مالی خواهد بود.
با این وصف و از نظر قانونگذار ایرانی، میزان خسارت جانی، در هرنوع سانحه‌ای (هوایی، زمینی و دریایی) صرفا از نوع دیه است و خسارت دیگری غیر از دیه قابل مطالبه نیست. 

حال سوال این است که در صورتی که مسافر ایرانی در ایران با یک شرکت هوایی بین‌المللی پرواز کند و هواپیما در خاک ایران دچار سانحه شود، میزان خسارت براساس قانون مصوب 1391 است یا اینکه براساس کنوانسیون‌های بین‌المللی، خسارت پرداخت می‌شود؟

ماده سوم قانون مجازات اسلامی مصوب 1391 بیان می‌دارد: قوانین جزایی ایران درباره كلیه اشخاصی كه در قلمرو حاكمیت زمینی، دریایی و هوایی جمهوری اسلامی ایران مرتكب جرم شوند اعمال می‌شود مگر آنكه به موجب قانون ترتیب دیگری مقررشده باشد. با این وصف قلمرو قوانین جزایی در ایران شامل این‌گونه پروازها نیز می‌شود. به عبارت دیگر درصورت بروز حادثه حداقل پرداختی یعنی دیه شامل مسافرین خواهد شد، اما از سوی دیگر در صورتی که شرکت بین‌المللی تابعیت کشوری را داشته باشد که مشمول مقررات کنوانسیون‌های دیگری مانند مونترآل باشد و میزان خسارت نیز بر اساس این کنوانسیون از میزان خسارت تعیین شده در قوانین ایران بیشتر باشد، به نظر می رسد مسافر ایرانی بتواند حتی در صورتی که حادثه در ایران رخ داده باشد، خسارت را بر اساس این کنوانسیون دریافت دارد.

بدیهی است دادگاه ایرانی هیچ‌گاه چنین خسارتی را در حکم خود ذکر نمی‌کند و مسافر یا ورثه وی (درصورت فوت مسافر) می‌توانند با مراجعه به دادگاه صالح و اعلام شکایت، خسارت را براساس آن کنوانسیون دریافت کنند. 

از سوی دیگر در صورتی که در مفاد تعهدات مندرج فی‌مابین مسافر و شرکت‌های هواپیمایی چه ایرانی و چه خارجی، از سوی شرکت، میزان تعهدات بالاتر از حد قانونی ذکر شده باشد، این شرکت‌ها گریزی از پرداخت خسارت مازاد نخواهند داشت.

به نظر می‌رسد در صورتی که قوانین و مقررات و اخذ خسارت از شرکت‌های هوایی داخلی و بین‌المللی، تابع قوانین مشترک و همسانی شوند، پیچیدگی امر هم برای مسافرین و هم برای محاکم بسیار کمتر باشد. در عمل چه فرقی می‌کند یک مسافر ایرانی از پرواز داخلی استفاده کند و دچار خسارت شود یا از پرواز بین‌المللی که در خاک ایران دچار حادثه شده؟ میزان خسارت در این دو پرواز کاملا متفاوت از یکدیگر است، در حالی که ارزش جان انسان در هر دو یکسان است.
 

خواندنی ها

ارسال نظر

  • دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط تین نیوز در وب منتشر خواهد شد.

  • تین نیوز نظراتی را که حاوی توهین یا افترا است، منتشر نمی‌کند.

  • پیام هایی که به غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط باشد منتشر نخواهد شد.

  • انتشار مطالبی که مشتمل بر تهدید به هتک شرف و یا حیثیت و یا افشای اسرار شخصی باشد، ممنوع است.

  • جاهای خالی مشخص شده با علامت {...} به معنی حذف مطالب غیر قابل انتشار در داخل نظرات است.

  • مطلع 0 0

    اینهائی که نوشتید همه قانون است اما کار نیکان را قیاس از خود مگیر در اصل ایرلاین های داخلی دو ریال برای مسافر ارزش قائل نیستند لطفا بررسی بفرمائید دیه جانباختگان ایران ۱۴۰ پرداخت شد؟ یا نه؟ فعلا که صنعت حمل و نقل هوائی متولی ندارد که بتواند از این مقوله ها دفاع کند در واقع حدود اختیار ایرلاین ها دادن بلیط به مسافر است و عملا ضامن هیچ چیزی همانند ایمنی، تاخیر و … نیستند

  • آسمانی 0 0

    مطلب بسیار جالبی بود. فکر میکنم به اینگونه مطالب باید بیشتر از این ها پرداخته شود. وقتی سانحه ای رخ میدهد و عزیزی جان خود را از دست میدهد، این سیستم قضایی است که باید پا به میدان گذاشته و اعمال قانون کند. فکر میکنم یکی از دلایلی که در کشور های صنعتی شاهد هستیم که به استاندارد ها با جدیت نگاه میشود وجود سیستم قضایی محکم آن هاست. هر جایی که انسانی جانش را از دست میدهد، دفاتر وکالت تخصصی هستند که پا به میدان گذاشته و نهایت خسارت را از مقصرین و مسببین اخذ میکنند. گاهی اوقات این خسارت ها بسیار فراتر از انتظار خسارت دیدگان است. بی دلیل نیست وقتی برای کودکانتان اسباب بازی میخرید می بینید که بر روی آن انبوه هشدار های ایمنی نوشته شده است. همه اینها ترس از به محکمه رفتن و محکوم به پرداخت خسارت های نجومی شدن است. این تصور که " ما باید پیشرفت کنیم و حالا در این میان چند نفر مسافر هم چان خود را از دست بدهند چیزی نمیشود " باید از بین برود. استاندارد بدون وجود سیستم قضایی کارآمد، فکاهی بیش نیست..

  • هوشنگ 0 0

    در کشورهای مدرن بعلت کاهش ارزش بورس ناشی از حضور خطوط هوایی همواره این شرکتها هستند که جلوتر وفراتر از نهاد حاکمیتی حرکت میکنند و ایمنی را در ش ل عملی رعایت و بنابر رسالت ماندن در چرخه تنگ رقابت باید سانحه ندهند ولی در کشور عزیز ما برخی شرکتها بی میل به سانحه نیستند چون نه اعتبار دارن که از دست بدهند تازه از بیمه پول توتال لاست را هم که بگیرند کلی ته کار سود بردند! حالا شما قضاوت کنید مدیر یک اژانس تو یک شهرستان چطوری این همه رشد میکنه و این همه قدرت، کور بشی حسود! بیمه پول دیه مسافر را خواهد داد انشاالله.

  • شاهرخ 0 0

    احمد آقا قربون دست پنجولت کی خسارت بده ماهان یا زاگرس، پس کی بره برای خانم مهماندار با اینهمه تخصص ماشین چند ده ملیونی بخره یا با پول بی زبان این مردم هتل و دلفیناریم و … یکی از این تازه به دوران رسیده ها تا ده سال پیش پاسپورت که نداشت اصلا نمیدانست پاسپورت چیه خوردنی است یا پوشیدنی امروز اگه بگی ایران میگه عیال خجالت میکشه بگه ایرانیه! کلاسشون میاد پایین خدای ناکرده اگه بگن ما اهل ایرانیم، یاد اون روزها بخیر که این بیچاره ها تازه فهمیدن این پرنده اسمش هواپیماست! یا للعجب یا رب روا مدار که … گر مهتبر شود از خوف خدا بی خبر شود

  • صابر 0 0

    آفرین به آقای هوشنگ درست زده وسط هدف اعتباری وجود ندارد که کاهش پیدا کند کاملا درست موضوع گفته شده است. متاسفانه هیچ سانحهای هم درستبررسیحتی اگر بررسی وعلت هم پیداشده باشد مصلحت مانع از بیان موضوع و اطلاع رسانی شده.

  • هومن 0 0

    شرکتهای بیمه در فکر پرداخت خسارت های بیشتر باشند در حدود ۱۵۰ نفر چون دکتر و دوستان ایشان هوس مونتاژ هواپیمای صد و پنجاه نفره را دارند. دکتر منطقی متخصص خودرو ملی انتونف که توسط یکی از بهترین طراحان بدنه یعنی مرکز طراحی انتونف طراحی شده بود از یازده تا شش سانحه داد حالا که شما رفتی سراغ چین و اندونزی خدا خیر کنه فقط چشم امید به بیمه باشد. دکتر اول کایت بعد گلایدر بعد اولترالایت بعد لایت بعد شش نفره، هشت، دوازده، بیست، چهل بعد یکصد وپنجاه نفره. شما و دوستان مدعیتان از کمترین دانش و تکنولوژی قابل ارایه در خصوص این صنعت کمترین اطلاعاتی ندارید ترا بخدا سرمایه ملی کشور را به چالش نکشید فردا جواب دارد اقای دکتر این سمند و پژو نیست اگر سقوط کند حداقل ۱۵۰ قربانی شما و دوستان دانش بنیان مشکل آتش سوزی پژو را حل کنید هواپیما پیشکش.

  • محمود 0 0

    دوستان عزیز کمتر آبروی بیچاره اقای … ببرید همه اهل فن ف نگفته تشریف میبرند فرحزاد فلان مدیر عامل یا رییس هیئت مدیره خیلی تابلو است اما بزودی رس ا خواهد شد.

  • آسمانی 0 0

    آقا هومن - درست میگی - ما هم همین حرف ها را زدیم - ولی عده ای ما را متهم به وطن فروشی کردند - مواظب باش با چه قومی سر و کار داری.

  • هومن 0 0

    برادر آسمانی انشاالله و صد البته که خدا حافظ همه کسانی است که حرف درست میزنند. همانگو که در قران فرموده اند اعوذ بالله من اشیطان الرجیم ان الله یدافع عن الذین امنوا… ویا صد ها ایه دیگر در خصوص اعتلای حق و شکست دروغ که نمونه بارز این امر رسوا شدن مدعیان دروغینی بود که سالها جشن ساخت انتونف ۱۴۰ را برپا میکردند و هر چه دلسوزان این صنعت میگفتند این راه که شما میروید بی راهه است قبول که نمیکردند تهمت هم میزدند ولی بالاخره رسوا شدند اگرچه این رسوایی با بهای مرگ چند ده نفر تمام شد. لطف حق با تو مداراها کند چون که از حد بگذرد غوغا کند

  • خدابنده 0 0

    با سلام خدمت همه عزیزان، گریز از بار مسئولیتهای قانونی به زعم " بیمه بودن " هواپیماها از آن حرفهایی است که در قوطی هیچ عطاری پیدا نمیشد ولی چند وقتی است که پیدا شده. مزید اطلاع مسئولین محترم استاندارد پرواز و سایر مسئولین ارجمند سازمان هواپیمایی کشوری و غیره اساسا برخی از این شرکتها بیمه هم ندارند. باور نمی کنید پای درد دل شرکتها بیمه هم بنشینید.