◄ روایتی از ابتکار پدافند نیروی هوایی ارتش در سال 1364، پروژه شباهنگ

عباس قربانعلی بیک: رهبر معظم انقلاب (13950306): جنگ هشت ساله ای که علیه ما به راه افتاد، ازاین قبیل بود؛ جنگ بین المللی بود؛ یکی به صدام ابزار شیمیایی داد، یکی هواپیمای میگ داد، یکی هواپیمای میراژ داد، یکی امکانات ضد هوایی داد، یکی نقشه های جنگی داد؛ حتی نقشه های جنگی و ساخت سنگرها هم با کمک دیگران بود. اینها همه کمکش کردند که بلکه این جنگ را او ببرد؛ و نتوانست.

با واگذاری هواپیماهای میگ ۲۵ از سوی شوروی سابق به عراقی ها، تامین امنیت هوایی آسمان کشورمان با مشکل بزرگی مواجه شد. عدم دسترسی موشک های هاوک و حتی موشک های شلیک شده از هواپیماهای «اف-۱۴» به سقف پروازی  بالای هواپیمای میگ ۲۵، آسمان ایران اسلامی را برای کفتارهای بعثی امن کرده بود. همت و توان نیروی هوایی معطوف به اصابت قراردادن میگ های ۲۵ شده بود. این هواپیماها بیش از کارایی نظامی، دارای تبعات منفی از نظر عملیات روانی محسوب می شدند (ایسنا 13980909).

اگرچه رادارهای پدافند هوایی قابلیت اکتشاف و شناسایی میگ های ۲۵ را داشتند اما مسئله مهم در تکمیل ماموریت پدافند هوایی در برابر میگ۲۵ درگیری و انهدام آنها محسوب می شد. علی رغم پرتاب موفقیت آمیز موشک های هاوک به سمت میگ ۲5، قابلیت ارتفاع پروازبالای این هواپیماهای مجهز عراقی مانع از تکمیل زنجیره وظایف پدافند هوایی بود (محدودیت توانایی تجهیزاتی پدافند). 

مشکل عدم دسترسی تجهیزات پدافند هوایی به ارتفاع پروازی میگ ۲۵ و عدم وجود سقف پروازی میگ ۲۵ در هواپیماهای جنگنده  ایرانی منجر به افزایش جسارت عراقی ها در بمباران مناطق مختلف کشور و ایجاد دور جدیدی از جنگ شهرها شده بود. 

یکی از اقدامات نیروی هوایی برای رفع ضعف فوق پروژه شباهنگ بود: (استفاده از موشک های پدافند هوایی دریاپایه استاندارد)

بر اساس مستند تهیه شده صدا و سیما از پروژه شباهنگ، استاندارد موشکی است که در نیروی دریایی و برای هدف قرار دادن کشتی ها استفاده می شد، موشکی که به خاطر برد بالا شاید هدف قرار دادن میگ25 را میسر سازد، ایده ای که شاید کمتر کسی باور کند.

با بررسی های متخصصین نیروی هوایی ارتش، انطباق مکانیکی و الکترونیک این پروژه با موفقیت انجام و آماده آزمون عملیاتی گردید.  

نتیجه اولین آزمایش شلیک موشک استاندارد در یاپایه از روی لانچر موشک هاوک مثبت بود اما به دلیل ارتفاع زیاد پروازی به هدف اصابت نکرد و میگ 25 بار دیگر در انجام ماموریت و بمباران تهران موفق شد ولی پس از تهدید صدام حسین در رمضان 1364 برای شدیدترین بمباران هوایی تهران در شب عید فطر، روش دیگری برای غلبه بر چالش ارتفاع پروازی میگ 25 با راه اندازی سایت در ارتفاعات پیشنهاد می شود. با توجه به محدودیت زمان برای احداث سایت و مسیر عبور تصمیم به عملیات از بالا و پایین کوه گرفته می شود و از جهاد سازندگی، وزارت راه و ... برای اینکار دعوت می شود و برای بردن بلدوزر 48 تنی دی 9 با دشواری از هلیکوپتر شنوک استفاده گردید، پس از راه اندازی اولیه و حمله مجدد یک هواپیمای میگ 25 موشک استاندارد با موفقیت به هدف برخورد کرد.    

همچنین به گزارش دفاع پرس (13990613)، ... ذکر این نکته لازم است که میگ ۲۵ عراق نخستین بار در سال ۱۳۶۱ توسط جنگنده اف ۱۴ نیروی هوایی ارتش سرنگون شده بود و در سال ۱۳۶۴ نیز سامانه های پدافند هوایی کشور برای نخستین بار با شلیک موشک زمین به هوا موفق به انهدام میگ ۲۵ شدند (در آن زمان با ۶۵ الی ۷۰ هزار پا سقف پروازی، بلندپروازترین هواپیما).

ابتکار نیروی هوایی ارتش در به کارگیری موشک دوربرد و دریا پایه استاندارد برای انهدام هواپیمای بلند پرواز میگ 25 پندهای بسیار سودمندی برای همه اشخاص و سازمان ها در بخش های مختلف نظامی، صنعتی، پزشکی، اقتصادی و حتی امور روزمره زندگی دارد.

در راه آهن، برخی پروژه ها که به کارگیری ابتکار نیروی هوایی و شناسایی و رفع نقاط ضعف ابتکار می توانست ثمرات بسیار ارزشمندی به بار آورد عبارتند از: 1) اصلاح سیستم خنک کاری و قابلیت کشش لوکوموتیو آلستوم، 2) تبدیل لوکوموتیو آلستوم به برقی یا برقی-دیزلی، 3) اصلاح سیستم خنک کاری و کنترلی قطارهای خودکشش زیمنس، 4) افزایش کشش لوکوموتیو میکروپروسسوری GT26، 5) اصلاح ضعفهای لوکوموتیو زیمنس، 6) افزایش سرعت، تغییر مولد و دوگانه نمودن قطارهای خودکشش روتم،  7) اصلاح سیستم ATC، 8) برقی کردن خطوط پرترافیک مانند مشهد، 9) تبدیل لوکوموتیو زیمنس به برقی، 10) افزایش متوسط سرعت قطارهای مسافری، 11) افزایش بارمحوری و بارطولی و طول قطارها، 12) تبدیل لوکوموتیوهای مانوری متوقف به هیبرید، چندموتوره و باتری.