«تراموا» در خیابان های تهران، از ایده تا عمل

ساخت تراموا در سال جاری آغاز می شود

اما ساخت قطار سبک شهری یکی از مواردی است که از سالها قبل در طرح جامع مدیریت شهری تهران دیده شده و از دهه ۸۰ قرار بود میهمان پایتخت شود اما رفته رفته به دلیل مشکلات مالی و ظهور دغدغه های جدید، از دستور کار مدیران شهری آن دوره خارج شد.

ولی در این دوره مدیریت شهری که شهرداری و شورای شهر همه تمرکز خود را بر توسعه ناوگان حمل و نقل عمومی گذاشته اند، بر اجرای آن در چند کریدور پر تردد تهران تاکید دارد. چرا که حمل و نقل عمومی علاوه بر مترو، اتوبوس و تاکسی در بسیاری از شهرهای دنیا، تراموا و مونوریل را نیز شامل می شود.

از سوی دیگر به اعتقاد کارشناسان توسعه مدهای جدید حمل و نقلی مثل تراموا بر کاهش آلودگی هوا و ترافیک که دو معضل اساسی تهرانی ها است، نیز موثر خواهد بود.

شهردار تهران اخیرا در اظهار نظری درخصوص اجرای طرح تراموا در پایتخت گفت: ساخت تراموا بعد از طی مراحل قانونی در سال جاری آغاز می شود.

علیرضا زاکانی افزود: کارهای مطالعاتی انجام شده و ما برنامه ریزی کردیم و به نظرم شورا هم این طرح حمل و نقلی را مصوب خواهد کرد.

به گفته وی، کار ساخت تراموا به صورت مشارکتی انجام و قطعا در این زمینه تمام مراحل قانونی انجام می شود.

چرا تراموا؟

۱۹ شهریورماه سال جاری تفاهم هایی برای احداث تراموا با وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح انجام شده بود و عبدالمطهر محمدخانی سخنگوی شهرداری تهران در همین خصوص ابراز داشت: مطالعات نشان داده که در برخی خطوط احداث «تراموا» به جای «بی آر تی» مناسبت تر است، به گونه ای که می تواند با هزینه کمتر مسافر بیشتری را با کیفیت بهتر جابجا کند.

تراموا یکی از شیوه های حمل و نقل عمومی است که در شهرهای بزرگ دنیا، طرفداران بسیاری دارد و در برخی از شهرها این وسیله نقلیه عمومی یکی از شیوه های اصلی حمل و نقل است و با قدمتی ۲۰۰ ساله در دنیا و بسیاری از شهرهای دنیا از جمله استامبول، لندن، ملبورن، وین و سان فرنسیسکو مورد استفاده بوده و مردم در این شهرها از مزایای این وسیله نقلیه استفاده می کنند، شهرداری تهران نیز در دوره جدید، عملی شدن آن در پایتخت را در دستور کار خود قرار داده است.

امیر محمدرضا آشتیانی وزیر دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح نیز به مزایای استفاده از تراموا برای پایتخت نشینان اشاره ای داشته و اظهار کرده است: ساخت تراموا می تواند مزیت های زیادی برای مردم تهران از جمله افزایش سرعت نقل و انتقال، کاهش ترافیک، کاهش آلودگی هوا و کاهش استفاده از سوخت های فسیلی را در بر داشته باشد.

ضرورت وجود تراموا در تهران چیست؟

با توجه به انبوه جمعیتی که در تهران زندگی می کنند ورود وسیله نقلیه جدید با حجم جذب مسافر بیشتر می تواند از میزان آلودگی هوا و ترافیک در تهران بکاهد؛ علاوه بر آن راه اندازی شیوه دیگری مانند استفاده از تراموا برای خدمات رسانی بهتر به مسافران یک ضرورت است.

پرویز ظهراب زاده معاون فنی و مهندسی شرکت راه آهن شهری تهران و حومه با بیان اینکه مترو، اتوبوس های بی آرتی و تراموا، هر یک ظرفیت های مشخصی را پوشش می دهند، درباره ویژگی های تراموا گفته است: طبق بررسی های صورت گرفته، حجم جذب مسافر توسط تراموا در برخی از خطوط، بیشتر از اتوبوس های تندرو یا همان بی آر تی است. اتوبوس های بی آر تی می توانند حدود ۴ تا ۸ هزار مسافر را منتقل کنند اما تراموا حدود ۴ تا ۱۵ هزار مسافر و مترو به عنوان یک وسیله حمل و نقلی انبوه بر، ۱۰ تا ۷۰ هزار مسافر را جابه جا می کند.

با توجه به افزایش جمعیت و فرسوده شدن ناوگان حمل و نقل عمومی ابویژه اتوبوس ها، در آینده وجود وسیله ای که پاسخگوی نیازهای شهروندان باشد احساس می شود.

ظهراب زاده در همین خصوص تاکید کرده است: اگر فقط شرایط فعلی را در نظر بگیریم، اتوبوس های بی آرتی پاسخگوی نیاز مردم است و فقط باید آن ها را تقویت کرد اما برای رسیدن به اهداف طرح جامع حمل و نقلی تهران در سال های ۱۴۱۰ یا ۱۴۲۰ باید از همین امروز اقداماتی را در دستور کار قرار داد و سنگ بنا و مقدمات آن را از حالا فراهم کرد.

علاوه بر این، به طور قطع تا چند سال آینده اتوبوس های بی آر تی پاسخگوی نیاز شهروندان نخواهند بود؛ حتی اگر آنها را تقویت کنیم، بنابراین از امروز باید به فکر چند سال آینده تردد مردم در کلان شهرها از جمله تهران باشیم.

علاوه بر تمام موارد ذکر شده به گفته معاون حمل و نقل و ترافیک شهر تهران عمر واگن های تراموا حدود ۳ برابر بیشتر از اتوبوس است و هزینه آن نیز نسبت به ساخت خطوط مترو تقریبا یک پنجم است.

استارت احداث تراموا تا یک ماه آینده زده خواهد شد

حالا پس از مدت ها و طی فراز و فرودهای بسیار، معاون حمل و نقل شهرداری تهران از ارسال طرح جامع حمل و نقل به شورایعالی ترافیک کشور خبر می دهد که در این طرح به موضوع احداث «تراموا» نیز اشاره شده است و این یعنی رویای احداث تراموا تا محقق شدن فاصله چندانی ندارد، البته لازم است که در ابتدا مصوبه شورای عالی ترافیک کشور اخذ شود.

محسن هرمزی معاون حمل و نقل و ترافیک شهرداری تهران در مورد وضعیت پروژه احداث «تراموا» در تهران بیان می کند: طراحی روسازی «تراموا» را تمام کرده ایم و در طرح جامع به این موضوع پرداخته شده است طرح جامع را نیز برای بررسی و تصویب در اختیار وزارت کشور و شورایعالی ترافیک کشور قرار داده ایم؛ امیدواریم طی دو هفته آینده، طرح جامع تأیید و در قالب تفاهم نامه با وزارت دفاع اجرایی شود.

هرمزی افزود: اگر بتوانیم تأییدیه وزارت کشور برای طرح جامع حمل و نقل را اخذ کنیم؛ با توجه به اینکه مطالعات فاز یک را نیز انجام داده ایم، استارت پروژه «تراموا» را ظرف یک ماه آینده خواهیم زد.

جزئیات احداث تراموا در تهران

وقتی که صحبت از تراموا می شود باید زیرساخت، مسیر ریل گذاری و ملزومات دیگر احداث آن هم در نظر گرفته شود.

معاون حمل و نقل و ترافیک شهرداری تهران با اشاره به مسیرهای پیشنهادی برای احداث تراموا  گفت: سه کریدور برای «تراموا» در نظر گرفته شده است که بر اساس آن، این ضرورت احساس شده در مسیری مانند خیابان آزادی ـ سه راه تهرانپارس که سال ها است خطوط اتوبوسرانی در آن فعال است، مسافران بیشتری جابه جا کنیم، شهر را هوشمند کرده و خدمت جدید و پاک به شهروندان ارائه کنیم.

گفتنی است که درباره جزئیات احداث تراموا هم صحبت هایی مطرح شده است که دریادار امیر رستگاری مدیرعامل شرکت صنایع الکترونیک (صاایران) وزارت دفاع، ضمن اشاره به آن ها اظهار می کند: طول این خط تراموا حدود ۳۴ کیلومتر پیش بینی شده است که ۲۸ رام قطار در آن تردد خواهند داشت و می تواند حدود ۵۵ تا ۵۶ میلیون مسافر را در سال جابه جا کند. این پروژه طی مدت دو سال با سرمایه ای حدود ۲۰۰ میلیون یورو انجام خواهد شد.

طرح احداث تراموا با تمام موافقان و مخالفانی که دارد روانه شورای عالی ترافیک کشور شده و در انتظار بررسی و تایید آن ها است.

موضوع مهمی که نیازمند توجه دوچندان بوده و باید مد نظر قرار داد این است که راه اندازی خطوط بی آر تی و توسعه مترو از مهمترین دستاوردهای دوره چهارم مدیریت شهری بود که نقش عمده ای در رفع نیاز مردم تهران داشت اما اکنون راه اندازی تراموا می تواند به عنوان یک مکمل در حوزه حمل و نقل عمومی عمل کرده و ناوگان حمل و نقل عمومی را متحول کند.