◄ قرعه کشی برای فروش 25 هزار خودرو امروز آغاز می شود / نام چه کسانی بیرون می آید؟

امروز و فردا قرعه‌کشی برای فروش 25 هزار خودرو  انجام می‌شود. قرعه‌کشی‌ای که قرار است توسط دو خودروساز و با حضور نهادهای نظارتی و امنیتی انجام شود، تا این خودروها بین کسانی توزیع شود که نه تنها پلاک فعال ندارند؛ بلکه در 36 ماه گذشته نیز خودرویی از خودروسازان خریداری نکرده‌اند.

به گزارش تین‌نیوز، زمان زیادی نگذشته از روزهایی که ماجرای فروش و مشکلات فروش و افزایش ناگهانی قیمت خودروهای داخلی باز هم مسئله‌ساز شد. موضوعی که گرچه تازه نیست و به نوعی مسئله سنتی این سال‌های صنعت خودروسازی محسوب می‌شود؛ اما هنوز و هر بار ابعاد تازه‌ای از مشکلات عرضه و تقاضا را پیش می‌کشد.

حضور خفه‌کننده دلالان در بازار خودرو همواره یکی از مهم‌ترین مشکلات این صنعت بوده که تقریبا هیچگاه اجازه نداده قیمت خودرو بر اساس عرضه و تقاضای طبیعی تعیین شود. در اختیار داشتن حجم زیادی از محصولات توسط این دلالان و در نتیجه کنترل عرضه و تقاضا سبب شده تا در دوره‌های مختلف قیمت برخی از پرتیراژترین خودروهای داخلی گاه به شکلی باورنکردنی افزایش یابد.

با این حال پس از افزایش قیمت اخیر بود که دوباره و ناگهان افکار عمومی در فضای مجازی و رسانه‌های داخلی به شدت نسبت به این موضوع واکنش نشان دادند. آنها با انتقاد از وضعیت آشفته بازار خودرو، خواستار اصلاح سیستم قیمت‌گذاری و حذف دلالان از بازار بودند. البته ماجرای حضور دلالان در بازار خودروی ایران موضوعی تازه نیست. در سال‌های اخیر سناریوهای فراوانی برای حذف آنها به کار گرفته شده که عملا نتیجه‌ای در پی نداشته است.

با این حال در آخرین ایده ماجرای قرعه کشی مطرح شد. طرحی عجیب که بر اساس آن خودروهای عرضه شده، با قرعه کشی به متقاضان واقعی عرضه خواهد شد تا امکان دلالی حذف شود. به طور مشخص این قرعه کشی تنها بین متقاضیانی انجام خواهد شد که پلاک فعال ندارند و در 36 ماه گذشته خودرویی از خودروسازان خریداری نکرده‌اند. این قرعه کشی البته با حضور نهادهای نظارتی و امنیتی انجام می‌شود و  شرایطی مانند داشتن گواهینامه و ضوابط تعیین شده دیگر هم مد نظر است تا امکان دلالی از فضای عرضه خودرو به صفر برسد.

به عبارت دیگر خودروها از میان همه متقاضیان به متقاضیان واقعی فروخته خواهد شد و از میان این متقاضیان نیز، کسانی که نام‌شان در قرعه‌کشی مشخص شود، مشمول فروش خواهند بود. به این ترتیب قرار است دیگر دلالی نتواند به هر شکل سازمان‌یافته و قابل رهگیری امکان خرید خودرو داشته باشد.

با همه این حرف‌ها بسیاری معتقدند این طرح عجیب و خنده‌دار است. آنها می‌گویند این طرح تبدیل کردن خرید ساده خودرو به یک جور «لاتاری» است.

در روزهای گذشته فرید زاوه کارشناس خودرو، در گفتگو با هفته نامه «حمل و نقل» با اشاره به طرح قرعه کشی گفته بود :« طرح جدید بزرگ‌ترین مشکلی را که در پی خواهد داشت، توسعه فساد در نهادهای نظارتی است. نظارت فقط توسط مردم میسر است و مردم هم فقط توسط بازار آزاد می‌توانند نظارت کنند. به نظرم نوعی از سوسیالیسم وجود دارد که پشت نام مردم پنهان می‌شود. جالب هم اینجاست که دست پیش را می‌گیرند و می‌گویند این مشکلات به خاطر بازار آزاد است.»

همچنین محمدرضا نجفی منش هم در گفتگو با «حمل و نقل» تاکید کرده بود: «خب از همه جالب‌تر همین موضوع قرعه‌کشی است. کاری به‌غایت اشتباه که در هیچ کجای دنیا انجام نمی‌شود. چیزی من‌درآوردی که می‌تواند بازار را ویران کند. شبیه این است که بگوییم قرعه بکشیم تا روشن شود که چه کسی باید سود کند. درست این است که بگذاریم که قیمت در حاشیه بازار باشد و هرکسی که نیاز دارد وارد شود. درنتیجه این رویه با کاهش چشمگیر و رسیدن به قیمت معقول روبه‌رو خواهیم بود. این موضوع البته برای ما ترسناک است. برای ما یعنی برای خودروسازان. چراکه دیگر فراموش کرده‌ایم سود راه خودش را پیدا می‌کند. سازوکار فعلی و اختلاف قیمت‌های چشمگیر عملا هدایتگر نظام سود ناکارآمدی است که نتیجه خودش را نشان داده است. وقتی اختلاف قیمت ایجاد می‌کنید، درواقع دارید همه را وسوسه می‌کنید که وارد این بازی شوند.»

اما این طرح موافقان خودش را هم دارد که می‌گویند در شرایط فعلی و با توجه با میزان نفوذ دلالان خودرو، این راه شاید بتواند دست آنها را از صنعت خودروسازی کوتاه کند. باید دید آیا این طرح می‌تواند تاثیری در حل این ابرمشکل صنعت خودرو داشته باشد، یا باز هم مانند طرح‌های دیگر در عمل ناکارآمد خواهد بود.