در حاشیه امضای بزرگترین سرمایه گذاری خارجی در حمل و نقل ایران
پس از ماه ها بحث و گفت وگو روز چهارشنبه موافقتنامه احداث خط آهن رشت به آستارا میان وزرای حمل و نقل ایران و روسیه به امضا رسید.
پس از ماه ها بحث و گفت وگو روز چهارشنبه موافقتنامه احداث خط آهن رشت به آستارا میان وزرای حمل و نقل ایران و روسیه به امضا رسید.
بر اساس این موافقتنامه قرار است روسیه ۱.۶ میلیارد یورو در این مسیر ریلی سرمایه گذاری کند.
پیش از این خط آهن رشت به آستارا به عنوان حلقه مفقوده کریدور شمال جنوب، یکی از مسیرهای اصلی ترانزیت کالا از جنوب آسیا به شمال اروپا به شمار می رفت و راه اندازی آن بیش دو دهه به طول انجامید. کریدور شمال جنوب در سال ۱۳۷۹ به ابتکار ایران، روسیه و هند برای کاهش مدت زمان انتقال کالا از هند و جنوب آسیا به بندر سن پطرزبورگ و فنلاند در شمال اروپا راه اندازی شد.
کریدور شمال جنوب دو مسیر شرقی و غربی دارد که مسیر شرقی آن از روسیه به کشورهای شرق دریای مازندران و سپس ایران و مسیر غربی آن که موافقتنامه آن امروز به امضا رسید کشورهای روسیه، ایران و آذربایجان را شامل می شود.
در یکی دوسال اخیر تحولات بسیاری در مسیر غربی این کریدور اتفاق افتاده که از جمله آنها به حمله روسیه به اوکراین، جنگ های آذربایجان و ارمنستان و همچنین بالا رفتن تنش های مرزی بین ایران و آذربایجان می توان اشاره کرد.
تحریم گسترده روسیه از سوی غرب ماهیت این کریدور را به نحو فزاینده ای استراتژیک کرد. روسیه از ایران به عنوان یکی از راه های دورزدن تحریم ها و صادرات کالاهای خود به کشورهای حاشیه خلیج فارس، هند و جنوب آسیا نگاه می کند. از این نگاه تکمیل این خط آهن راه تنفسی برای روسیه برای کاهش فشارهای ناشی از تحریم های گسترده باز می کند. این خط آهن شاید بتواند تاحدودی سطح بالای تنش آذربایجان با ایران را کاهش دهد. بطوریکه نقش واسط خطوط ریلی آذربایجان بین راه آهن های ایران و روسیه، می تواند آذربایجان را برای دست برداشتن از کریدور جعلی زنگزو که عملا راه ارتباطی ایران با اروپا را تا حدودی قطع می کند و نیز کاهش تنش ها تحت فشار بگذارد و همچنین اطمینان خاطری از سوی ایران به آذربایجان باشد.
از بعد زمانی نیز زمان امضای این توافقنامه بسیار مناسب است. چرا که ترکیه به عنوان بزرگترین مخالف این کریدور و حامی آذربایجان در ماجرای کریدور جعلی زنگزو درگیر انتخابات ریاست جمهوری است.
هرچند خبر امضای موافقتنامه سرمایه گذاری ۱.۶ میلیارد دلاری روس ها در این پروژه به ظاهر برای توسعه زیرساخت های ریلی ایران مناسب است اما بد عهدی روس ها در زمینه های مختلف از جمله بدعهدی آنها در پروژه برقی کردن خط آهن گرمسار - گرگان - اینچه برون را نباید از یاد برد، پیش از این قرار بود برقی کردن این خط آهن با سرمایه گذاری ۱.۲ میلیارد دلاری روس ها انجام پذیرد. علاوه بر این با تحولاتی که هم اکنون در منطقه اورآسیا وجود دارد خط ریلی رشت آستارا را دیگر نمی توان جزئی از کریدور شمال جنوب دانست.
کریدور شمال جنوب از فنلاند و سن پطرزبورگ روسیه شروع و با عبور از ایران به خلیج فارس، هند و جنوب آسیا می رسد، ولی با حمله روسیه به اوکراین و تحریم گسترده این کشور از سوی کشورهای اروپایی و آمریکا و همچنین پیوستن فنلاند به ناتو، نمی توان این خط آهن ۱۶۲ کیلومتری را بخشی از کریدور شمال- جنوب دانست، چرا که به نظر می رسد موجودیت کریدور مذکور زیر سوال رفته باشد . در واقع به این خط ریلی می بایست به عنوان محلی برای ترانزیت کالا بین روسیه، هند، خلیج فارس و جنوب آسیا نگاه کرد. پیش بینی مسئولان ایرانی ترانزیت حداقل ۱۵ میلیون تن کالای روسی از این مسیر، تنها زمانی اتفاق می افتد که همزمان با افتتاح این خط ساده سازی قوانین و حذف موانع ترانزیتی در کشور از سوی دولتیان صورت پذیرد.
* کارشناس حمل و نقل
دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط تین نیوز در وب منتشر خواهد شد.
تین نیوز نظراتی را که حاوی توهین یا افترا است، منتشر نمی‌کند.
پیام هایی که به غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط باشد منتشر نخواهد شد.
انتشار مطالبی که مشتمل بر تهدید به هتک شرف و یا حیثیت و یا افشای اسرار شخصی باشد، ممنوع است.
جاهای خالی مشخص شده با علامت {...} به معنی حذف مطالب غیر قابل انتشار در داخل نظرات است.