ساماندهی دستفروشان، جمع آوری متکدیان

 هفته‌نامه حمل و نقل |

احتمالا تا کنون درباره طرح‌های خوداظهاری مطالبی به گوش تان خورده است. از طرح‌های سازمان امور مالیاتی کشور برای دریافت حساب و کتاب‌های مالی شرکت‌ها و موسسات بر اساس اظهارات خودشان گرفته تا طرح‌های خوداظهاری برای پایش آلودگی محیط زیست یا واحدهای تولیدی برای استانداردسازی همگی از جمله این طرح‌ها هستند. اکنون اما طرح خوداظهاری ویژه برای ساماندهی وضعیت برخی از اقشار جامعه ارائه شده که اگر مسافران مترو باشید، حتما با این قشر به خوبی آشنا هستید.
 
حتی اگر با مترو هم چندان میانه‌ای ندارید، باز هم اخباری از دستفروشان قطار شهری زیرزمینی شنیده اید؛ از همین قشر، در روی زمین خصوصا در حاشیه پیاده روها در اطراف بازارها یا اماکن پرتردد نیز افرادی یافت می‌شوند.
بعد از اعلام و اجرای طرح‌های مختلف برای برخورد با دستفروشان مترو و ساماندهی آنها طی سال‌های گذشته که هیچ کدام موفقیتی در پی نداشته است، مدیرعامل شرکت بهره برداری مترو تهران که بیش از دو ماه قبل، جایگزین محسن نایبی شده، و قبلا از خلاهای قانونی برای برخورد با دستفروشان مترو سخن گفته بود، اکنون طرح جدیدی را برای ساماندهی دستفروشان زیرزمینی مطرح کرده و امیدوار است که با اجرای این طرح، این معضل، حل شود. به گفته محمد احمدی بافنده، دستورالعمل شناسایی دستفروشان که برپایه خوداظهاری است، آماده شده و شامل فرم‌هایی است که آدرس، مشخصات، حرفه و سایر مشخصات آنها را دربرمی گیرد و به‌زودی میان دستفروشان، توزیع خواهد شد.
 
تفکیک جنسیتی
براساس طرح جدید، طبقه‌بندی دستفروشان بر اساس جنسیت آنها یعنی زن و مرد صورت می‌گیرد. در این رابطه بسیاری از زنانی که اقدام به دستفروشی در مترو می‌کنند، افراد بی‌سرپرست یا بدسرپرست هستند که به دلیل مشکلات مالی به این شغل روی آورده‌اند. برای ساماندهی این دسته از افراد، از طریق همکاری با ستاد توانمندی زنان که اطلاعات لازم را از وضعیت آنها دارد، اقدام خواهد شد به این شکل که با در اختیار دادن غرفه‌هایی به ستاد توانمندی زنان، تخصص‌ها و توانمندی‌های آنها شناسایی شده و تحت آموزش قرار می‌گیرند تا با استفاده از تخصص خود، برای تامین مالی فعالیت کنند. درخصوص ساماندهی دستفروشان مرد نیز با اشاره به تفاهم‌نامه با شرکت ساماندهی مشاغل، مردان در ۵۰ «شب بازار» و «روز بازار» ساماندهی می‌شوند.
 
تفکیک کاسبان از نیازمندان
روش دیگر، تقسیم‌بندی دستفروشان به نیازمندان و کاسبان است. نیازمندان کسانی هستند که برای امرار معاش به دستفروشی روی آورده‌اند و کاسبان، افرادی هستند که دستفروشی را به عنوان شغل انتخاب کرده‌اند که دستفروشان غیر تهرانی را نیز شامل می‌شوند. در این رابطه با شناسایی مهارت‌ها و تخصص‌های افراد، نسبت به توانمندسازی آنها اقدام می‌شود. البته این طرح، به همین جا ختم نمی‌شود و آن گونه که مدیرعامل بهره برداری مترو اعلام کرده برای اجرای این طرح، تفاهم‌های لازم انجام شده یا در حال انجام است از جمله امضای تفاهم‌نامه بین مترو و پلیس. بر این اساس، با کسانی که بعد از اجرای طرح ساماندهی دستفروشان همچنان به دلخواه خود عمل نمایند و هشدارها و تذکرات لازم را جدی نگیرند، برخورد خواهد شد.
 
جمع آوری متکدیان هفت میلیونی!
غیر از ساماندهی دستفروشان مترو، موضوع جمع آوری متکدیان از سطح شهر از دیگر برنامه‌های و اقداماتی است که در دستورکار شهرداری تهران است. بدیهی است وضعیت متکدیان از دستفروشان جداست اما در اینکه هر دو موضوع، جزء آسیب‌های اجتماعی شهری است، تردیدی نیست. در همین ارتباط، فرزاد هوشیار پارسیان، مدیرعامل سازمان رفاه، خدمات و مشارکت‌های اجتماعی شهرداری تهران اخیرا از جمع آوری و ساماندهی متکدیان با همکاری بهزیستی، کمیته امداد، نیروی انتظامی و شهرداری در ۱۲ محله تهران، خبر داده است. به گفته وی، میانگین درآمد تکدی گری در تهران، سه میلیون تومان است و این درآمد در برخی از چهارراه‌ها به هفت میلیون تومان می‌رسد. در این طرح، متکدیان پس از جمع آوری، غربالگری شده و سپس به مرکزی که از قبل جانمایی شده‌اند، اعزام می‌شوند. همچنین افرادی که جزء اتباع بیگانه باشند، از طریق اداره اتباع نیروی انتظامی رد مرز می‌شوند.
 
سرانجام خوداظهاری
باید دید طرح خوداظهاری دستفروشان و ساماندهی آنها بر این مبنا، و جمع آوری متکدیان تا چه میزان موفقیت آمیز خواهد بود؛ خصوصا آنکه هنوز سازوکارهای قانونی برای برخورد با دستفروشان تدوین نشده و از سوی دیگر، این موضوع، صرفا به شهرداری تهران بازنمی گردد چرا که وجود آسیب‌های اجتماعی و اقتصادی در شهر اعم از اینکه در ایستگاه‌های حمل‌و‌نقل عمومی و یا خود وسایل نقلیه باشند، نیازمند همراهی دولت، سازمان‌های اجتماعی و فرهنگی مختلف و نیز مدیریت شهری است.
 
در حالی که بیش از ۷۰ درصد جمعیت کشور را شهرنشینان و جمعیت ۶۰ میلیونی آنها به خود اختصاص می‌دهد، اما هنوز قوانین شهری مشخص و روزآمدی برای این قشر عظیم در تمام ابعاد حیات شهری تدوین نشده است. به گفته احمدی بافنده، قوانین ما مربوط به سال ۱۳۳۳ است یعنی حدود ۶۰ سال پیش! بدیهی است مفهوم دستفروشی در ۶۰ سال پیش با حال حاضر بسیار متفاوت بوده و آن موقع هنوز خبری از مترو نبوده است! بنابراین نباید انتظار داشت که قدیمی‌ها برای امروز ما قوانینی تدوین کرده باشند. تعامل مثلث مدیریت شهری، مجلس شورای اسلامی و دولت، لازم است.

لینک مطلب:
http://www.tweekly.ir/fa/Main/Detail/7114