◄ راه آهن تبریز چشمه ثریا، از آرزو تا عمل
عبور کالای ترانزیتی از کشور را مطلوب می دانیم و تقویت مسیرهای عبوری بار ترانزیتی از کشور جزو مصوبات در اسناد بالادستی و دارای فواید متعدد است، و در همین راستا احداث راه‌آهن تبریز به چشمه ثریا مطرح شده و اجرای آن مورد تاکید متخصصان است ولی هنوز مجوز اجرا ندارد.
سید مرتضی ناصریان : اخیراً آقای گروسی مدیرعامل منطقه آزاد ماکو با اشاره به اینکه تجارت اروپا و چین هزار میلیارد دلار است، خیلی سست و بی مبنا فرض کردند ده درصد جذب مسیر ریلی شاخه جنوبی از تبریز به چشمه ثریا نصیب ایران شود.
خبر مرتبط:
عبور ۱۰۰ میلیارد دلار تجارت از ماکو با راه اندازی خط ریلی تبریز چشمه ثریا
در حالیکه بخشی از تجارت چین و اروپا، روابط مالی و خدمات الکترونیک و نرم افزاری و خدمات مهندسی است که تجارت کالا ندارد و آنچه تجارت کالا است، اکنون نزدیک به نود درصد با حمل دریایی است و آنچه زمینی است، غالبا از طریق روسیه است و حتی بعد از جنگ اوکراین، حمل ونقل چین اروپا از طریق روسیه کاهش یافته و قطع نشده است.
حتی اگر فرض گوینده مبنی بر اراده تجار برای عبور ده درصد تجارت از مسیر تبریز به چشمه ثریا صحیح باشد، صد میلیارد دلار ارزش محموله ها می باشد، این مبلغ متعلق به صاحبان بار است و نصیب کشور ما نمی شود و سهم کشور ما، درآمد حمل کالاها خواهد بود. این درآمدها چقدر است؟ هزینه حمل کالاها چقدر است ؟ مقدار وزن این کالاها چقدر است؟
آیا مسیرهای ریلی مورد نظر عبوری از ایران دارای ظرفیت کافی و جذابیت کافی برای تجار و شرکتهای حمل ونقل و فورواردرها هستند؟
فرض انتقال بار ریلی از تبریز به چشمه ثریا نیازمند احداث راه آهن به مرز چشمه ثریا است که فعلا موجود نیست. این راه آهن مهم و مورد تاکید مقامات مختلف است با این حال در برخی بیانات یک خطه و گاهی دو خطه خوانده می شود. کدامیک؟ هزینه اجرای آن؟ مجوز اجرا آیا صادر می شود؟ آیا مطالعات زیست محیطی انجام شده؟ مدت طراحی و اجرا؟
محل تامین مالی آن؟
امتداد راه آهن در ایران از تبریز به مرزهای ریلی سرخس و اینچه برون چه وضعیت و ظرفیتی دارند؟ امتداد در ترکیه چه وضعیتی دارد؟
در ایران مسیر جدید میانه به تبریز تا خاوران ساخته شده و بخش بسیار مهم خاوران تا تبریز رها شده است.
احداث خط دوم تهران تا میانه از ۱۸ سال قبل آغاز شده و بخش تهران تا قزوین افتتاح شده و تا زنجان رو به خاتمه است ولی بخش زنجان تا میانه که پروژه ای دشوار است، هنوز شروع نشده است. همچنین برقی کردن تهران مشهد علیرغم مصوبه پانزده ساله، هنوز وارد مرحله اجرایی نشده است.
حرف آقای گروسی، به علت فقدان پشتوانه علمی و مهندسی صرفا یک ایده و آرزو و رقم آن هم یک عدد تخیلی است.
با این حال از ایشان می خواهیم پژوهشی متناسب با آرزوی خود برای این منظور را دنبال کند و تخمین های مهندسی و با مفروضات روشن و معقول را در سخنان آتی خود داشته باشند و اگر مقدور باشد مطالعات طرح را به نیابت از وزارت راه دنبال کنند.
مسئولان کشوری در وزارت راه و شهرسازی و در سازمان برنامه و بودجه هم که مطابق قانون برنامه مکلف به توسعه کریدورهای ترانزیتی شمالی جنوبی و شرقی غربی هستند، باید هر کریدور را از مبادی اصلی بار تا مقاصد اصلی به صورت یکپارچه مطالعه و پیگیری کنند و در اولویت بندی کاری برای رونق ترانزیت اصلاح فرآیندها، کاهش ناهماهنگی ها و تاخیرات، ارتقای خدمات لجستیکی و تحولات ساختاری و اداری ترانزیت را دنبال کنند تا سرعت بازرگانی قطارها از وضع نامعقول فعلی به حد معقولی رشد کند و توقف های مرزی از چند هفته به یک ساعت محدود شود و در امور زیرساختی نیز از مرز تا مرز را یکپارچه برنامه ریزی کنند و اجرا هر پروژه بر حسب اولویت و در راستای تکمیل پازل شبکه ترانزیتی باشد.
*کارشناس ارشد در حوزه حمل ونقل ریلی
