رویای«مارینای بندرعباس» به واقعیت می پیوندد؟
موضوع احداث مارینا در سواحل ایران یکی از مسائلی است که طی سال های گذشته به صورت ویژه مورد توجه قرار گرفته است.

بررسی خبرهای منتشرشده در این زمینه نشان می دهد که برنامه ریزی های مختلفی جهت احداث مارینا در سواحل شمالی و جنوبی کشور انجام شده است. در این میان ایجاد چنین ظرفیتی در سواحل محدوده بندرعباس به عنوان بزرگ ترین بندر شهر کشور بیش از سایر نقاط در دستور کار دارد.
به گزارش تین نیوز به نقل از اقتصاد سرآمد، روزهای میانی شهریورماه ۱۴۰۲ بود که تفاهم نامه ایجاد سه مجموعه مارینا در بندرعباس و جزیره هرمز بین اداره میراث فرهنگی و اداره بنادر و دریانوردی استان هرمزگان و سرمایه گذار بخش خصوصی به امضا رسید. در این مدت بارها بر اجرای این طرح ها تاکید شده است.
آخرین تاکید اما روز شنبه هفته جاری و همزمان با بازدید عبدالکریم حسین زاده، معاون توسعه روستایی رئیس جمهور از بندر شهید حقانی بندرعباس، از سوی حمیدرضا محمدحسینی تختی، مدیر بنادر و دریانوردی شهید باهنر و شرق استان هرمزگان مطرح شده است. براساس خبرهای منتشرشده؛ طرح توسعه بندر شهیدحقانی بندرعباس به عنوان بزرگ ترین بندر مسافری کشور، با هدف ارتقای ظرفیت گردشگری دریایی و فراهم سازی زیرساخت های پهلودهی شناورهای کروز و بین المللی، با اعتبار اولیه یک هزار و ۸۰۰میلیارد تومان وارد مرحله تجهیز کارگاه شد.
در جریان این بازدید مطرح شد که سه طرح توسعه در حوزه بنادر مسافری و گردشگری شامل توسعه بندر نخل ناخدا با بسته گردشگری و مسافری که توسط بخش خصوصی اجرا می شود، توسعه بندرگاه هرمز با محوریت گردشگری و طرح توسعه بندر شهیدحقانی که شامل اختصاص ۷هکتار اراضی پشتیبانی، احداث مارینای دریایی و توسعه اسکله های مسافری است. این طرح با قابلیت پهلودهی شناور های کروز و مسافری، اعتبار اولیه دوهزار میلیارد تومان و در مرحله تجهیز کارگاه در حال اجراست.
اهمیت و جزئیات طرح توسعه بندر شهیدحقانی
بندر شهیدحقانی در بندرعباس، به عنوان بزرگ ترین بندر مسافری کشور، نقش کلیدی در حمل ونقل دریایی و گردشگری جنوب ایران ایفا می کند. در سال های اخیر، طرح توسعه این بندر با هدف ارتقای زیرساخت های گردشگری دریایی و افزایش ظرفیت پذیرش شناورها پیگیری شده است. این طرح که بخشی از برنامه های کلان توسعه بنادر هرمزگان است، شامل احداث مارینا (اسکله تفریحی دریایی) می شود و انتظار می رود تحولاتی اساسی در اقتصاد محلی و جذب گردشگران ایجاد کند. براساس گزارش های اخیر، این پروژه با سرمایه گذاری خصوصی بیش از ۱۰هزار میلیارد تومان اجرا می شود و در مرحله مناقصه قرار دارد.
طرح توسعه بندر شهیدحقانی با اعتباری بالغ بر ۲۰۰۰میلیارد تومان در مرحله تجهیز کارگاه قرار دارد و هدف اصلی آن افزایش ظرفیت گردشگری دریایی و فراهم سازی زیرساخت های پهلودهی برای شناورهای بزرگ تر است. این طرح شامل ساماندهی اسکله های موجود، لایروبی حوضچه برای افزایش عمق آبخور از ۴.۵متر به ۸متر و ایجاد فضاهای جدید برای خدمات مسافری و تفریحی می شود. براساس اعلام مدیرکل بنادر و دریانوردی هرمزگان، این تغییرات امکان پهلودهی شناورهای کروز و مسافری بزرگ را فراهم می کند و بندر را به قطب اصلی حمل ونقل دریایی جنوب تبدیل خواهد کرد.
این طرح بخشی از سه پروژه بزرگ گردشگری دریایی در هرمزگان است که با سرمایه گذاری خصوصی اجرا می شود و شامل بندر شهیدحقانی، بندر شهیده فاطمه نیک در جزیره هرمز و بندر نخل ناخدا می شود. تفاهم نامه های مرتبط با این پروژه ها به ارزش ۱۳۰میلیون دلار امضا شده و هدف آن ها ارتقای کیفیت خدمات، توسعه سفرهای دریایی، ایمنی گردشگری و جذب گردشگران داخلی و خارجی است. مرحله دوم بندر نخل ناخدا نیز تا نیمه دوم سال جاری به بهره برداری می رسد.
بسیاری از کارشناسان باور دارند که این توسعه نه تنها ظرفیت حمل ونقل را افزایش می دهد، بلکه با تمرکز بر گردشگری، می تواند درآمدهای غیرنفتی استان را تقویت کند. با توجه به موقعیت استراتژیک بندرعباس در خلیج فارس، این طرح می تواند ایران را به عنوان مقصدی رقابتی در گردشگری دریایی منطقه معرفی کند.
برنامه ریزی برای احداث مارینا
یکی از کلیدی ترین بخش های طرح توسعه، برنامه ریزی برای احداث بزرگ ترین مارینای دریایی و گردشگری کشور در جوار بندر شهیدحقانی است. براساس مصوبه شورای اسلامی شهر بندرعباس، ۹۵۰۰مترمربع از اراضی شهری به این طرح اضافه شده تا فضایی مدرن برای پهلودهی قایق ها و شناورهای تفریحی ایجاد شود. این مارینا بخشی از پروژه های سرمایه گذاری در بنادر هرمزگان است و شامل امکانات ورزشی، کلاب دریایی و خدمات پشتیبانی می شود.
از نظر برنامه ریزی، پروژه در مرحله مناقصه قرار دارد و با لایروبی حوضچه، امکان پذیرش شناورهای بزرگ تر فراهم می شود. تحلیل کارشناسان نشان می دهد که این مارینا می تواند ظرفیت گردشگری بندر را دوچندان کند، به ویژه با توجه به اینکه بندر شهیدحقانی سالانه میلیون ها مسافر را جابه جا می کند. چالش های احتمالی شامل مسائل زیست محیطی و تأمین بودجه است، اما با جذب سرمایه گذاران خارجی، پیشرفت سریع تر ممکن خواهد بود.
احداث مارینا در مناطق ساحلی مانند بندرعباس، اهمیت بالایی در توسعه گردشگری دریایی دارد. ماریناها نه تنها فضایی برای پهلودهی شناورهای تفریحی فراهم می کنند، بلکه به عنوان مراکز تفریحی، ورزشی و تجاری عمل کرده و گردشگران را به سوی فعالیت های دریایی جذب می کنند. در ایران، نمونه هایی مانند مارینا کاسپین در انزلی و مارینا کیش نشان دهنده تأثیر مثبت این پروژه ها بر اقتصاد محلی است؛ برای مثال، ماریناکاسپین به عنوان نخستین مارینای شمال کشور، گام مهمی در جذب سرمایه و توسعه گردشگری برداشته است.
از نظر تحلیلی، ماریناها در مناطق ساحلی ایران می توانند اشتغالزایی ایجاد کنند، اقتصاد دریا محور را تقویت نمایند و حجم مسافران جاده ای را به حمل ونقل دریایی منتقل کنند. با توجه به سواحل طولانی ایران در خلیج فارس و دریای خزر، این پروژه ها می توانند گردشگران خارجی را افزایش دهند و درآمدهای ارزی را بالا ببرند. همچنین ماریناها به حفظ محیط زیست کمک می کنند، زیرا با ساماندهی فعالیت های دریایی، آلودگی را کاهش می دهند. در نهایت، این توسعه می تواند بندرعباس را به عنوان قطب گردشگری ساحلی معرفی کند و رقابت با کشورهای همسایه مانند امارات را افزایش دهد.
نتیجه گیری
طرح توسعه بندر شهیدحقانی با تمرکز بر احداث مارینا، فرصتی طلایی برای تحول گردشگری دریایی در هرمزگان است. با سرمایه گذاری های کلان و برنامه ریزی دقیق، این پروژه می تواند اقتصاد محلی را رونق بخشد و ایران را در نقشه گردشگری جهانی برجسته تر کند. با این حال، موفقیت آن وابسته به مدیریت زیست محیطی و جذب سرمایه گذاران پایدار است. انتظار می رود تا پایان سال جاری، پیشرفت های ملموسی در این زمینه مشاهده شود.
در این میان برخی کارشناسان معتقدند که مارینا با فراهم کردن زیرساخت های مدرن برای پهلودهی شناورهای تفریحی، بندرعباس را به مقصدی جذاب برای گردشگران داخلی و خارجی تبدیل می کند. این امر به ویژه با توجه به موقعیت استراتژیک بندرعباس در خلیج فارس، می تواند رقابت با مقاصد گردشگری منطقه مانند دبی را تقویت کند. مارینا همچنین با ایجاد مراکز تفریحی، ورزشی و تجاری، اشتغالزایی مستقیم و غیرمستقیم را افزایش می دهد. فعالیت هایی مانند اجاره قایق، رستوران ها و کلاب های دریایی، درآمدهای غیرنفتی منطقه را بالا می برند.
ماریناها با ساماندهی فعالیت های دریایی، از آلودگی های ناشی از شناورهای غیرمجاز جلوگیری کرده و به مدیریت بهتر منابع ساحلی کمک می کنند. از طرف دیگر، احداث مارینا با لایروبی حوضچه و افزایش عمق آبخور، امکان پذیرش شناورهای بزرگ تر مانند کروزها را فراهم می کند که به توسعه حمل ونقل دریایی و گردشگری کمک می کند. در چنین شرایطی می توان گفت که مارینای بندرعباس نه تنها به توسعه گردشگری و اقتصاد محلی کمک می کند، بلکه جایگاه این شهر را به عنوان قطب گردشگری ساحلی در ایران و منطقه ارتقا می دهد.