دلیل علمی پیدایش پدیده سراب در سطح جاده ها

به گزارش تین نیوز به نقل از پدال، زمانی که در روزهای گرم تابستان از فاصله دور به جاده ها نگاه کنید به نظر خواهد رسید که آب زیادی روی جاده وجود دارد و سطح آن خیس است. علت این خطای چشم چیست؟

این یکی از چیزهایی است که در سفرهای جاده ای تابستان مشاهده می کنیم. بسیاری از رانندگان در این روزها یک گودال به ظاهر بی پایان را در دوردست می بینند اما هرچه به آن نزدیک می شوند این گودال پرآب ناپدید می شود. بازهم بدون دانستن دلیل این موضوع یک گودال دیگر در چند صد متر جلویی رؤیت می شود و بازهم با نزدیک شدن به آن تجمع آب از بین می رود. این فرایند بارها و بارها تکرار می شود و هر بار رانندگان از خود می پرسند علت این خطای چشم چیست.

واضح است که این گودال آب واقعی نیست بلکه سراب است. اگرچه افراد زیادی فکر می کنند سراب فقط در صحرا و بیابان وجود دارد اما ویژگی عادی جاده ها نیز به شمار می رود و افراد با خود فکر می کنند سطح جاده از فاصله دور خیس شده و پر از آب است. این خطای چشم مشهور زمانی رخ می دهد که آسفالت گرمای خورشید را جذب کرده و هوای بالای خود را مستقیماً گرم می کند. در این حالت هوای گرم چگالی و تراکم کمتری نسبت به هوای خنک تر بالای خود خواهد داشت. پرتوهای نور حین عبور از هوایی با چگالی به سمت بالا منحرف و شکسته می شوند و باعث می شوند چشم توهم خیس بودن جاده را داشته باشد.

پدیده ایجاد سراب توسط نور با عنوان تصویر وارون شناخته می شود. در این حالت به نظر می رسد تصویر آن شی برعکس شده است. ما اینجا درباره آسمان صحبت می کنیم که به نظر می رسد روی زمین قرار گرفته و چشمان و مغز شما نمی تواند همه پرتوهای منحرف شده در زمان عبور از هوا با چگالی مختلف را پردازش کند و بجای آن تنها توهمی را می بیند که روی زمین قرار گرفته است و آن را به عنوان نقطه مبدأ در نظر می گیرد. به خاطر اینکه شن و ماسه نیز همانند آسفالت گرما را به هوای بالای خود منتقل می کند بنابراین همین نوع سراب در صحرا نیز رخ می دهد و افراد فکر می کنند در فاصله دور آب وجود دارد درحالی که این طور نیست.

اما سراب فقط منحصر به صحرا و جاده نیست. اگر بخواهید خود را در حال سرگردانی در زمینی پوشیده از برف در قطب جنوب پیدا کنید، شاید با اثر معکوسی مواجه شوید که با عنوان سراب بالا شناخته می شود. این پدیده زمانی رخ می دهد که هوای گرم تر بالای هوای سردتر قرار می گیرد و نور را به سمت پایین منحرف می کند و اثری علمی تخیلی ایجاد می کنند. در این حالت به نظر می رسد اشیا در ارتفاعی بالاتر از شرایط واقعی خود قرار دارند و مثلاً یک قایق به حالت شناور در هوا دیده شود.