اولین پایگاه «زیرزمینی» نیروی هوایی ارتش با نام «عقاب۴۴» رونمایی شد

نیروی هوایی ارتش در آستانه ۱۹ بهمن ماه، اولین پایگاه زیرزمینی خود را رونمایی کرد.

به گزارش تین نیوز به نقل از تسنیم؛ سیدمحمد طاهری امروز سه شنبه سردار سرلشکر محمد باقری رئیس ستاد کل نیروهای مسلح و امیر سرلشکر موسوی فرمانده کل ارتش جمهوری اسلامی ایران، از پایگاه زیرزمینی عقاب 44 نیروی هوایی ارتش بازدید کردند.

این نخستین پایگاه هوایی «زیرزمینی» ارتش جمهوری اسلامی ایران که رسانه ای می شود و اطلاعات بیشتری از دیگر پایگاه های این نیرو که در زیر زمین احداث شده اند منتشر نشده است.

مشخصات پایگاه عقاب 44

پایگاه هوایی راهکنشی عقاب 44 ارتش قابلیت پذیرش و عملیاتی کردن انواع جنگنده های شکاری و بمب افکن و همچنین پرنده های بدون سرنشین نیروی هوایی ارتش را دارد.

این پایگاه با در اختیار داشتن اماکنی چون آلرت، پست فرماندهی، آشیانه های نگهداری جنگنده، مراکز تعمیر و نگهداری هواپیما، تجهیزات ناوبری و فرودگاهی، مخازن سوخت و ... این قابلیت را دارد تا انواع جنگنده های نیروی هوایی را برای انجام ماموریت های محوله پذیرا باشند.

این پایگاه بزرگ زیرزمینی، قابلیت پذیرش و بکارگیری عملیاتی انواع جنگنده های نیروی هوایی ارتش را نیز خواهد داشت.

گفتنی است عقاب 44 یکی از چندین پایگاه هوایی راهکنشی زیرزمینی نیروی هوایی ارتش است که طی سال های گذشته متناسب با نیاز عملیاتی این نیرو و با در نظر گرفتن اصول پدافند غیرعامل در مناطق مختلف کشور احداث شده است.

ا حداث این پایگاه ها در نقاط مختلف متناسب با نیازها و با ضریب ایمنی بالا با توجه به طراحی و استقرار در زیر کوه‍ها قابلیت اجرای عملیات غافلگیرانه هوایی را از مکان و زمان دور از انتظار دشمنان فراهم می کند.

این پایگاه ها با نگهداری جنگنده ها در مکان های امن و تجهیز آن ها به سامانه های جنگ الکترونیک، بمب ها و موشک ها از جمله یاسین، قائم و آصف امکان عملیات دورایستا و افزایش برد راهبردی برای اهداف دوردست را فراهم کرده است.

پیش از این ارتش جمهوری اسلامی ایران از پایگاه پهپادی 313 که آنهم یک پایگاه زیرزمینی بود رونمایی کرده بود و این روند نشان می دهد که ارتش برنامه مدونی برای ایجاد پایگاه های زیرزمینی در حوزه هوایی دارد.

ساخت پایگاه های زیرزمینی در نیروهای مسلح کشورمان قدمتی چند دهه ای دارد و شاید بتوان ساخت نخستین پایگاه ها یا شهرهای زیرزمینی را برای حفاظت از یگان های موشکی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی نسبت داد.

اما رفته رفته این موضوع به شیوه ای مرسوم در سایر یگان های نیرو های مسلح بدل شد و پس از نیروی هوافضا که تاکنون چندین شهر زیرزمینی برای یگان های موشکی خود ساخته، نیروی دریایی سپاه نیز از شهرموشکی برای حفاظت و بکارگیری موشک های کروز ضد کشتی رونمایی کرد.

ساخت شهرهای زیرزمینی اما منحصر به یگان های موشکی نماند و با توسعه توان پهپادی در ارتش و سپاه، شهرهای زیر زمینی پهپادی هر دو نیرو نیز رونمایی شدند.

اما تاکنون خبری از ساخت یک پایگاه هوایی کامل در زیر زمین مطرح نشده بود از این جهت می توان گفت نیروهای مسلح کشورمان به دستاورد جدیدی دست پیدا کرده اند که نقش بسزایی در حافظت از جنگنده های نهاجا خواهد داشت.

ساخت پایگاه های هوایی برای حفاظت از جنگنده ها در دوره جنگ سرد اهمیت بالایی پیدا کرد و برخی کشورها بخصوص کشورهای بلوک شرق برای حفاظت از توان هوایی خود در برابر حملات هوایی احتمالی کشورهای بلوک غرب به سمت ساخت پایگاه های زیرزمینی حرکت کردند.

در ادامه با پیشرفت تسلیحات هوا به زمین و افزایش دقت و قدرت تخریب این تسلیحات، احداث پایگا ه های زیر زمینی اهمیت بیشتری پیدا کرد و برخی کشورهای اروپایی هم به سمت ساخت این گونه پایگاه ها گام برداشتند.

پس از فروپاشی شوروی، برخی از این پایگاه ها در کشورهای شرقی بلا استفاده و متروکه شدند اما همچنان در برخی کشورها مانند چین، کره شمالی، سوئیس و تایوان شاهد فعالیت پایگاه های هوایی زیرزمینی هستیم.

احداث چنین پایگاه هایی چند جنبه مورد اهمیت است. مهمترین دلیل روی آرودن کشورها به ساخت پایگاه های هوایی زیرزمینی رعایت اصول پدافند غیرعامل است.

حفاظت از پایگاه های هوایی به دلیل اهمیت و ارزش بالایی که این پایگاه های برای هر کشوری دارند امری حساس و حیاتی است. به همین منظور، معمولاً لایه های پدافند هوایی متعددی برای حفاظت از این پایگاه ها در نظر گرفته می شود.

ایجاد لایه های دفاعی متعدد با سامانه های راداری، موشکی و توپخانه ای متنوع برای ایجاد چتر پدافندی در سطوح مختلف، هر قدر هم که پیشرفته باشد قادر به دفع صد درصدی حملات هوایی دشمن نخواهد بود و قطعا میزانی از خسارت را به بار خواهد آورد.

از سوی دیگر بکارگیری سامانه های پدافندی هزینه هایی شامل خرید، تولید آموزش نیروی انسانی و تعمیر و نگهداری این سامانه ها را در پی دارد و به همین دلیل نیروهای مسلح به دنبال کاهش هزینه های خود در این حوزه هستند که احداث پایگاه های زیرزمینی یکی از این روش ها است.

از سوی دیگر احداث پایگاه های زیرزمینی به دلیل آن که در اعماق زمین و با استفاده از مصالح مستحکم ساخته می شود از حفاظت بسیار بهتری نسبت به پایگاه های هوایی روی زمین برخوردار است و در صورتیکه در مکانی مناسب ساخته شود قادر به مقاومت در برابر بمب های سنگر شکن نیز خواهد بود.

یکی از مشکلاتی که پایگاه هایی هوایی با آن روبرو هستند، مقابله با حملات بیولوژیک است. در همه پایگاه های هوایی یگان هایی برای مقابله با چنین حملاتی پیش بینی شده است تا صورت وضوع حملات بیولوژیک، نسبت به پاکسازی و ایمن سازی تجهیزات و فضای پایگاه اقدام کنند.

این موضوع اقدامی زمانبر است و موجب می شود جنگنده های یک پایگاه تا پایان عملیات پاکسازی قادر به اجرای ماموریت نباشند. پایگاه های زیرزمینی اما قادر خواهند بود در مقابل حملات بیولوژیک و شیمیایی نیز از جنگنده ها و هواگردها حفاظت کنند و در صورتی وقوع چنین حملاتی به پایگاه های هوایی، پایگاه های زیرزمینی از قادرند بخوبی از تجهیزات محافظت کنند.

مصون ماندن از دید ماهواره های جاسوسی و پهپادها و هواپیماهای شناسایی مزیت دیگر پایگاه های زیرزمینی است. زمانی که یک پایگاه به زیرزمین انتقال پیدا می کند، دشمن دیگر قادر نخواهد بود با استفاده از تجهیزات تصویربرداری هوایی، اطلاعات بدرد بخوری از آن پایگاه بدست آورد.

در این پایگاه ها تعداد جنگنده ها، وضعیت آمادگی، تسلیحات مورد استفاده و شرایط تعمیر و نگهداری جنگنده ها از دید دشمن مخفی می ماند و همین موضوع تا حد قابل توجهی ابتکار عمل را در دست کشور دارنده چنین پایگاهی قرار می دهد.

تنها مکان آسیب پذیر در پایگاه های هوایی که روی زمین است باند پرواز و تاکسی وی پایگاه است که امکان بمباران و صدمه دیدن آن وجود دارد. در صورت این اتفاق نیز ترمیم موقت باند پرواز  و تاکسی وی با تجهیزات خاصی مانند صفحات فولادی وجود دارد تا جنگنده بتواند در کوتاه ترین زمان ممکن پرواز کند.

با توجه به موارد پیش گفته، برای کشوری مانند ایران که با دشمنانی روبرو است که از تجهیزات پیشرفته هوایی و تسلیحات مدرن هواپایه برخوردار هستند، احداث پایگاه های زیرزمینی برای حفاظت از تجهیزات حساس و حیاتی امری ضروری است.

حالا ارتش جمهوری اسلامی ایران نیز برای حفاظت از جنگنده های خود که در حقیقت یکی از با ارزش ترین دارایی های این نهاجا هستند دست به ساخت چنین پایگاه هایی زده است.

احداث چنین پایگاه هایی علاوه بر آنکه نقش بسزایی در حفاظت از جنگنده های ارتش خواهد داشت هزینه های حفاظت از چنین پایگاه هایی را هم بسیار کاهش می دهد.