آشنایی با 10 کنشگر اقتصادی ایران قبل از انقلاب/ بخش نخست « محمد تقی برخودار »

از نقاط قوت اقتصاد ایران در سال های پیش از انقلاب، شکل گیری یک بخش خصوصی نسبتا نیرومند صنعتی و مدرن در دهه های 30 تا 50 خورشیدی بود که وزن اصلی آن را سرمایه داران ملی، صنعت گران خودساخته و مدیران خلاق و کارآفرین تشکیل می دادند.

در این مجموعه سعی شده است با رعایت اختصار طی 10 جستار به کرده و کردار «10 صنعتگر بزرگ ایرانی قبل از انقلاب» بپردازیم که عبارتند از:

- محمدتقی برخوردار، پدر صنایع خانگی ایران

- محمدرحیم متقی ایروانی، بنیانگذار کفش ملی

- برادران خیامی، بنیانگذاران صنعت خودروسازی در ایران

- محسن آزمایش، صاحب مجموعه صنعتی آزمایش

- جعفر اخوان، بنیانگذار خودروسازی جیپ

- - حبیب ثابت، بازرگان و موسس اولین ایستگاه تلویزیون در ایران

- برادران لاجوردی؛ موسس گروه صنعتی بهشهر(بافندگی)

- خاندان خسروشاهی موسس شرکت مینو

- برادران رضایی، بنیانگذار صنعت فولاد ایران

- محمدتقی توکلی، پدر صنعت آذربایجان

محمدتقی برخوردار، معروف به «حاجی برخوردار » بنیانگذار کارخانه توشیبا و به پدر صنایع خانگی ایران معروف بود. عباس میلانی از محمدتقی برخوردار به عنوان یکی از صد شخصیت تاثیرگذار در زندگی ایرانیان نام برده است.

 محمدتقی برخوردار تاجر پسته بود سپس واردکننده باتری و تلویزیون شاوب لورنس شد. اما پس از آن با تأسیس اولین کارخانه تولید باتری در ایران (قوه پارس)، و اولین کارخانه تولید تلویزیون در ایران (پارس الکتریک) و شماری دیگر از واحدهای تولیدی، از کارآفرینان موفق در دوره صنتعی شدن ایران در دهه های ۴۰ و ۵۰ خورشیدی بود.

شرکت پارس الکتریک (تولیدکننده رادیو و تلویزیون)، شرکت صنعتی پارس توشیبا (تولید کننده انواع کالاهای لوازم خانگی مثل پنکه، آب میوه گیری، چرخ گوشت و انواع پلوپز در شهر رشت)، شرکت لامپ پارس توشیبا، شرکت فرش پارس، شرکت کالای الکتریک و شرکت های کارتن البرز، سرامیک البرز و کاشی پارس از جمله واحدهای تولیدی او بودند. گفته می شود بیش از ۲۰ هزار نفر در واحدهای تولیدی آقای برخوردار مشغول به کار بودند.

با قانون شورای انقلاب تمامی کارخانجات و اموال او مصادره شد. سال ها بعد در دوره دولت محمد خاتمی بخش هایی از زمین و دارایی او برگردانده شد، اما کارخانه های او همچنان در مصادره دولتی باقی ماندند. محمدتقی برخوردار در سال ۱۳۹۰ در سن ۸۷ سالگی درگذشت.

 ادامه دارد...