◄ مقایسه مصرف برق ایران و ترکیه و راهکار مدیریت ناترازی

رئیس جمهور در نشست با فعالان اقتصادی و سرمایه گذاران استان کرمانشاه: ما الان ۶ برابر اروپا برق مصرف می کنیم و نیز در پاسخ به جسارت رئیس جمهور آمریکا: ترامپ خوابش را ببیند که مشکلات را به رخ ما بکشد (رسانه ها 14040225).

به گزارش دنیای اقتصاد، رئیس پژوهشکده توزیع برق پژوهشگاه نیرو گفت: مصرف انرژی کشور ما به تنهایی از نصف مصرف ۲۷ کشور عضو اتحادیه اروپا بیشتر است، به عبارتی ما ۶۰ درصد ۲۷ کشور عضو اتحادیه اروپا انرژی مصرف می کنیم (14030431). 

وی اضافه کرد: کره زمین ۱۶ ماه پیاپی است که در حال شکستن رکورد گرمایش است، با هر درجه افزایش دما بار شبکه برق حدود  ۱۸۰۰ مگاوات افزایش یافته و ظرفیت تولید نیروی برق و تاسیسات شبکه بیش از ۴۰۰ مگاوات کاهش می یابد. در واقع با هر درجه افزایش دما، بیش از ۲۲۰۰ مگاوات ناترازی بین تولید و مصرف به شبکه تحمیل شده و به ایجاد ناترازی منجر می شود.

به گزارش خبرگزاری توانیر در 31 تیر 1403، ظرفیت نصب شده نیروگاهی در ایران در حال حاضر ٩٣ هزار مگاوات با تولید سالیانه ٣٨٠ میلیارد کیلووات ساعت می باشد که ۸۴ درصد از این ظرفیت سهم نیروگاههای حرارتی بوده و ٨١ درصد از سوخت مصرفی نیروگاه های حرارتی را گاز طبیعی تشکیل می دهد.

در کشور ترکیه ظرفیت نصب شده نیروگاهی بالغ بر ١١٠ هزار مگاوات با تولید سالیانه ٣٢٢ میلیارد کیلووات ساعت است. ۴۲ درصد از انرژی برق تولیدی در کشور ترکیه از سوخت گاز طبیعی، ۲۶ درصد از زغال سنگ، ١٣ درصد سهم نیروگاه های برق آبی و ١٠ درصد از نیروگاه های بادی تامین می شود.

روند مصرف برق: روند کل مصرف برق در طول ۵ سال گذشته نشان می دهد، مصرف سالانه برق در ایران از ۲۵۹ میلیارد کیلو وات ساعت در سال ١٣٩٧ به ٣٣٣ میلیارد کیلو وات ساعت در سال ۱۴۰۲ رسیده  که نشان دهنده رشد ٢٨ درصدی در طول این دوره است. این در حالی است که در مدت مشابه، مصرف سالانه برق در کشور ترکیه از ٢٧٠ میلیارد کیلووات ساعت در سال ٢٠١٨ به ۲۸۴ میلیارد کیلووات ساعت در سال ٢٠٢٣ رسیده است که نشان دهنده رشد ۵ درصدی در طول این دوره بوده است (رشد سالانه مصرف برق ایران 5 درصد و ترکیه 1 درصد ).

میزان مصرف برق در بخش صنعت و خانگی در کشور ایران در سال گذشته به ترتیب ۳۶ درصد و ٣١ درصد بوده است، در حالیکه در کشور ترکیه میزان مصارف صنعت و بخش خانگی به ترتیب ۴۵ درصد و ٢١ درصد است. اوج مصرف برق: بیشترین میزان تقاضای مصرف برق در ایران در سال جاری به ٧٧ هزار و ۵۱۴ مگاوات و بیشترین تقاضای انرژی مصرفی روزانه به ١.۶ میلیارد کیلو وات ساعت رسیده است. این در حالی است که بیشترین تقاضای مصرف برق در کشور ترکیه در سال جاری به ۵۵ هزار و ۵۵۶ مگا وات و بیشترین تقاضای انرژی مصرفی روزانه به ١.١ میلیارد کیلووات ساعت رسیده است که ۲9 درصد پایین تر از تقاضای مصرف برق در ایران است.

در یادداشت شهرهای ریل پایه با ملاحظات آب و انرژی (تین 141223) شهرک های اطراف شبکه ریلی با منطق (TOD) با نیروگاه پراکنده دارای قابلیت تولید گرما و سرما (CHP, CCHP) تشریح شده که با پایین آمدن مصرف آب وبرق، قیمت آنها معادل قیمت صادراتی یا کشورهای همسایه خواهد بود و در مقابل واحد های مسکونی یا تجاری با سهم وام بالا و نرخ بهره پایین عرضه می گردند.

با وجود تکلیف برنامه هفتم بر افزایش ظرفیت نیروگاه های تجدید پذیر به 12 هزار مگاوات و امکانسنجی انجام شده برای 32 هزار مگاوات، به گفته مدیرعامل توانیر ظرفیت عملی نیروگاه های خورشیدی تا شهریور 1403 فقط 550 مگاوات بوده است، وی تعرفه برق در مناطق جنوبی را 30 تومان و تعرفه خرید برق نیروگاه های تجدید پذیر را 3000 تومان (100 برابر) اعلام نمود (خبرگزاری مهر).

جمع بندی: با وجود خطای محاسباتی یا نگارشی گزارش ارائه شده به ریاست محترم جمهور، رشد مصرف پنج برابری ایران نسبت به ترکیه که بیشتر متاثر از بخش خانگی است، به نظر می رسد مانند سایر ناترازی ها ریشه در نداشتن ضوابط الزام آور و الگوی شهرسازی برای به کارگیری روش های پربازده مانند نیروگاه پراکنده (CHP, CCHP) و سیستم های تبرید جذبی ... در مجتمع های مسکونی و تجاری دارد و تعرفه پایین که حدود 10 درصد تعرفه متوسط کشورهای همسایه است به تشدید این ناترازی و تبعات آن دامن میزند.

بازی باخت باخت مردم و مسئولان (تین 180337) و کلید خاموشی بحران (تین 181580)، تغییر الگوی اقتصادی به تملک ارزان و بهره برداری گران (تین 265403) را که زمینه ساز رشد سریع اقتصاد است اجتناب ناپذیر می نمایاند و شروع مناسب آن خودروست.