| کد خبر: 231786 |

◄ تشکیل شرکت سهامی عام پروژه؛ راهکاری برای تکمیل راه آهن تهران-آمل

تاسیس شرکت های سهامی عام پروژه محور با وجود منبع نامحدود نقدینگی موجود در جامعه، راهکاری است که می تواند محدودیت در اجرای پروژه های زیربنایی را مرتفع کرده و حتی پروژه های زیربنایی جدیدی را برای کشور ایجاد نماید.

تین نیوز

طبق بررسی مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی در بازه زمانی بین سال های 1376 تا 1394، به طور متوسط 97 درصد از اعتبارات بودجه های سنواتی کشور محقق شده است که در مورد بودجه عمرانی در همین مدت این آمار 67 درصد است. همچنین در سال های 1381 تا 1394، هزینه تاخیر در اتمام طرح های عمرانی 110 هزار میلیارد تومان برآورد شده است. نکته جالب توجه آنکه برای اتمام هر طرح در همین دوره زمانی، به طور متوسط 2 برابر برآوردهای اولیه، بودجه به پروژه ها تخصیص پیدا کرده است.

بودجه نحیفی که میزان تحقق آن نامطلوب است

تحقق 67 درصدی بودجه عمرانی در دوره ای از زمان اتفاق افتاده است که کشور همچون امروز با مشکل کسری بودجه ناشی از کاهش فروش نفت و تحریم های اقتصادی همه جانبه دست به گریبان نبوده است. با این وجود، تنها مسیر تامین مالی پروژه های زیربنایی کشور که لازمه پیشرفت و توسعه اقتصادی اند و نبود آنها شرایط اقتصادی کشور را پیچیده کرده است، حتی در دوره ای که مشکلات و چالش های جنگ اقتصادی به این اندازه پر رنگ نبود نیز مورد توجه دولت های مختلف قرار نداشت. همین موضوع نشان دهنده اهمیت تغییر در رویکردهای تامین مالی پروژه های زیربنایی در جهت افزایش شتاب رشد و توسعه اقتصادی کشور است.

از همین نویسنده:

شرکت سهامی عام پروژه، برای تحقق اقتصاد مردمی

از سال 1394 تا امروز، نه تنها میزان تحقق بودجه عمرانی سنواتی با عدد پایین تری نسبت به 67 درصد پیش از آن مواجه بوده است، بلکه خود بودجه تصویب شده نیز با کاهش سهم نسبت به سال های اولیه دهه 90 دست و پنجه نرم می کند. به طوری که سهم بودجه عمرانی نسبت به کل بودجه عمومی کشور که در سال های 1391 و 1392 به ترتیب 28 و 27 درصد بود، در سال 1400 به 12 درصد رسیده است که در 20 سال گذشته بی سابقه است.

راه آهن تهران-آمل هم ردیف چابهار-سرخس

کاهش میزان تحقق بودجه عمرانی همزمان با کاهش میزان سهم بودجه عمرانی نسبت به بودجه سنواتی کشور سبب شده است که بسیاری از پروژه های زیربنایی کشور نیمه کاره بمانند. جدای از این مسئله، همین بودجه عمرانی محدود و با آمار تحقق پایین، به واسطه نبود قانون جامع توسعه حمل و نقل و هموار بودن مسیرهای جایگزین از جمله فشارهای سیاسی بعضی از نمایندگان مجلس شورای اسلامی، بین تعداد زیادی پروژه که بعضا بازدهی اقتصادی نداشته و یا در اولویت نیازهای کشور نیستند، توزیع می‌شود.

برای مثال، پروژه احداث خط آهن برقی تهران-لاریجان-آمل از سال 1391 در ردیف تخصیص بودجه دولتی برای تکمیل قرار گرفته است و مطابق با پیوست شماره یک قانون بودجه سال 1398، نیاز به اعتباری بالغ بر 120 هزار میلیارد تومان دارد. با توجه به توپوگرافی منطقه و نیاز به احداث تونل ها و پل های متعدد، این پروژه یکی از گران ترین پروژه های ریلی تاریخ ایران محسوب می شود که بازگشت سرمایه آن نیز با تردید هایی همراه است. این پروژه در حالی ردیف اعتبار اختصاصی در بودجه سنواتی دریافت می کند که مسیر ترانزیتی ریلی چابهار-سرخس، به واسطه نبود منابع مالی علی رغم تمام منافع اقتصادی و استراتژیکی که می تواند برای کشور داشته باشد، هنوز تکمیل نشده است.

راهکار اصلی حذف پروژه ها نیست؛ تامین منابع مالی جدید

با توجه به جمیع جوانب، راهکار برون رفت از این چالش شاید در وهله اول اختصاص درست منابع موجود به پروژه های با اولویت بالا باشد، اما باید پذیرفت که کشوری همچون ایران با وجود ظرفیت های زیاد مغفول مانده، نیاز جدی به توسعه همه جانبه زیرساخت های عمرانی دارد. بنابراین راهکار اصلی حل مشکل تکمیل پروژه های زیربنایی در کشور، صرفا تعدیل پروژه ها و یا اختصاص درست منابع مالی به پروژه های اولویت دار نیست و باید مسئله را از طریق ایجاد منابع جدید مرتفع نمود.

تاسیس شرکت های سهامی عام پروژه محور با وجود منبع نامحدود نقدینگی موجود در جامعه، راهکاری است که می تواند محدودیت در اجرای پروژه های زیربنایی را مرتفع کرده و حتی پروژه های زیربنایی جدیدی را برای کشور ایجاد نماید. این شیوه نوین تامین مالی که امروزه در اغلب کشورهای دنیا رواج پیدا کرده است، در صورت اجرای درست، می تواند علاوه بر تکمیل پروژه های مورد نیاز، ظرفیت های جدیدی برای اجرای پروژه های زیربنایی ایجاد کند و در عین حال، بهره وری مصرف منابع مالی در پروژه های عمرانی که یکی از مهمترین چالش های امروز کشور است را مرتفع نماید.

* کارشناس حمل و نقل

آخرین اخبار حمل و نقل را در پربیننده ترین شبکه خبری این حوزه بخوانید

اخبار مرتبط

خواندنی ها

ارسال نظر

  • دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط تین نیوز در وب منتشر خواهد شد.

  • تین نیوز نظراتی را که حاوی توهین یا افترا است، منتشر نمی‌کند.

  • پیام هایی که به غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط باشد منتشر نخواهد شد.

  • انتشار مطالبی که مشتمل بر تهدید به هتک شرف و یا حیثیت و یا افشای اسرار شخصی باشد، ممنوع است.

  • جاهای خالی مشخص شده با علامت {...} به معنی حذف مطالب غیر قابل انتشار در داخل نظرات است.

  • ناشناس 16 1

    در شرایطی که کشور از طرفی کسری بودجه دارد و از طرف دیگر ده ها پروژه زیرساختی در بخش راه و راه آهن ، آب و فاضلاب ، حمل و نقل ، بنادر و ... در اولویت نخست دارد اجرای طرح هایی مثل مترو تهران آمل که 50 سال کار و 50 سال سیاه چاله بلع هزاران میلیارد تومان بودجه خواهد شد تا به چند روستای در مسیر که زادگاه چند مسئول کشوره نه تنها جای صحبت نداره که حتی باید قوه قضاییه در جهت حفاظت از منافع مردم پیگیری کند هم به مجریان چنین طرحی هم با کارشناسان و مشاورانی که آن را توصیه می کنند این ها باید به دادگاه برن و توضیح بدن دلیل شما چیه چه اولویتی تو این طرح دیدین ؟ برخورد شدید با این افراد و مثلا کارشناسان بسیار واجب است چون این ها سال هاست پول و بودجه مملکتو می برن تو پروژه های کاملا بدون اولویت و بدون کارشناسی و بودجه کشور را نابود می کنند ، آقای مثلا کارشناس اگر شما سوادی داری و می دونی چه جوری می شه بودجه جدید پیدا کرد به فکر تامین بودجه فاز سه آزادراه تهران شمال باشید به فکر تامین بودجه خط ریلی رشت آستارا باشید به فکر تامین بودجه پروژه های واجب آب و فاضلاب کشور باشید به فکر تامین بودجه ساخت هزار کیلومتر مترو جدید در سرتاسر کشور باشید واقعا تاسف همین و بس .

    • رضا 1 11

      گرچه ما قبل از نوشتن نظر خود در قبال پایخ به این فرد آگاهم که نظرم تایید نمی شود اما امیدوارم تایید شود. اول اینکه اگر دغدغه شکما مسئله کشوریست باید آگاهی لازم را داشته باشید که اولین خط را آهن مدرن در زمان سلطنت ناصرالدین شاه در آمل قرار به احداث آن گذاشته شد که با نظریه مضحکانه امثال شما به سرانجام نرسید. شما هنوز انقدر از خرد و فکر به دورید که شاه راه بین پایتخت و دروازده شمال ایران یعنی آمل را پس از رشت و آستارا قرار می دهید. آمل پایتخت صنعتی و فرهنگی استان مازندران و پایتخت صنایع لبنی و مرکز برنج ایران است. اگر را آهن و ایجاد راه مطلبو نبود در وحله اول نباید برای شهرهای مثل اصفهان و غیره که در تاریخ ما قبل از صفویه یک بیراهه بودند احداث می شد.

    • ناشناس 8 1

      آقای رضا پروژه های عمرانی کیلویی ساخته نمی شن در تمام دنیا پروژه های عمرانی بر مبنای الویت جهانی (منفعت ملی) مثل خط آهن چابهار زاهدان و خط آهن رشت آستارا و بعد الویت کشوری و نهایتا اولویت منطقه ایی استانی ساخته می شه حتی اقتصادهای قوی مثل چین و آمریکا هم برمبنای اولویت جلو می ره طرح مترو تهران آمل الویت 50 کشور هم نیست طرحی که 50 سال کار و 50 هزار میلیارد تومان هم هزینه می بره و تهش بی فایده و اصلا مسخره است حساب کنید مردم ساک و چمدان به دست و با زن و بچه بغل با این طرح کذایی برسن آمل ، خب این ملت از آمل قراره به پهنای مازندران پخش بشن و به ویلاها و خانه های خود بروند مجبورند به گرفتن تاکسی دربست و کلی مجبورند هزینه کنند و باز از محل اقامت خود بخوان خارج بشن دریا و جنگل و خرید و تفریح و ... برن باز هر بار باید وسائل به دست با زن و بچه بغل کلی هزینه تاکسی دربستی بدن تازه اگر گیرشون بیاد ! کمی فکرتان را به کار بندازید کی حاضر می شه انقدر سختی بکشه و چند برابر هزینه کنه ؟ چون بافت شمال اینجوریه برای همین این طرح مسخره است و مردم قطعا استقبال نمی کنند کشور ما و ملت ما به ده ها پروژه های عمرانی زیرساختی به شکل ضربتی محتاجن طرف هر سال شهرشو خونشو سیل می بره اولویت احداث شبکه جمع آوری سیلاب برای اون شهره یا بعضی نقاط کشور فاضلاب تو آشپزخانه ملت می ره اولویت طرح فاضلاب آنجاست یا با طرح های راه آهن مثل چابهار زاهدان که تحریم شکنه یا مناطقی در کشور داریم که مردم در آن مناطق راه غیراستاندارد خاکی خراب هم ندارن برای خروج از منطقه مجبورند به کوهنوردی و بندبازی روی رودخانه ، چرا در چنین شرایطی یک طرح مسخره و بی بنیاد و البته سیاسی که 50 سال کاره و 50 هزار میلیارد تومان حداقل بلع بودجه داره وارد فاز اجرایی بشه ؟ کمی باید تفکر داشت کمی باید ملی مردمی فکر کرد و از فاز "فقط شهر من"خارج بشویم .

  • Ali Afshar 3 1

    به دلیل محدودیت منابع در همه کشورها، پروژه ها عموما براساس نسبت "منافع به هزینه" دسته بندی میشوند و پروژه های کم فایده معمولا از ردیف پروژه هایی که از منابع دولتی (مالیات مردمی) بودجه میگیرند حذف میشوند. ورود عموم و بخش خصوصی دقت در زمینه فایده و هزینه را بیشتر خواهد کرد و یقینا پروژهایی که از دیدگاه اقتصادی به نفع جامعه نیستند حذف خواهند شد.

  • آرش 4 1

    شرکت سهامی پروژه و‌ امثالهم برای پروژه ای که با این شکل و‌ شمایل از هیچ منظری توجیه فنی و اقتصادی ندارد فاقد فایده است.
    صرف نظر از نحوه تامین مالی و اجرای پروژه، هر پروژه در قدم اول باید از منظر اقتصادی یا اجتماعی و‌ ملی موجه باشد که در مورد این پروژه پاسخ منفی است.

  • سعید 6 0

    سلام.پایه و اساس علم اقتصاد بر مبنای پیش فرض محدودیت منابع بنا نهاده شده است. هنر مدیریت در این است که ببینیم چطور این منابع محدود را بین نیازهای جامعه توزیع کنیم.چاره ای نمیماند جز انتخاب بهینه از بین این همه پروژه ی روی دست مانده و حذف و تعدیل تعدادی از آنها.
    چرا فکر میکنید منابع نقدینگی جامعه نامحدود است؟ این حرف یعنی اینکه میتوانیم بینهایت پروژه تعریف کنیم با هر مبلغی که دوست داریم و سپس برویم نیاز خودمان را از آن منبع نامحدود مفروض شما برداریم. چنین منبع نامحدودی وجود ندارد.