ساخت فرودگاه و توسعه بندر چابهار با سرمایه‌ گذاری ۳ میلیارد دلاری

دبیر شورای توسعه سواحل مکران با بیان این که چابهار نگین سواحل مکران است، گفت: طی سه سال با سرمایه گذاری ۳ میلیارد دلاری، کریدور شمال جنوب تکمیل شده، فاز ۲ بندر شهید بهشتی چابهار اجرایی می شود، و فرودگاه چابهار ساخته می شود.

به گزارش تین نیوز به نقل از تسنیم، حسین دهقان  یادآور شد: سال 87 رهبر معظم انقلاب بر اهمیت سواحل مکران و جایگاهی که می تواند داشته باشد تاکید کردند. پس از فرمایشات ایشان نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی ایران به منطقه دریای عمان در آن منطقه منتقل شد و ماموریت امنیت و دفاع دریایی و منافع ملی را در آن منطقه به عهده گرفت.

وی با بیان یان که به دنبال آن قرار بر این شد که دولت هم وارد فضای جدی پرداختن به مسائل توسعه آنجا باشد، افزود: سال 91 در دولت احمدی نژاد کارگروهی به ریاست معاون اول رئیس جمهوری تشکیل و قرار شد امر توسعه را دنبال کند، ضمن این که انتقال نیروی دریایی ارتش و مصوبات سفر حضرت آقا به منطقه را هم در دستور کار قرار بدهند.

وی بیان کرد: در دولت قبل هم این بحث با توجه به اهمیت انتقال نیروی دریایی مطرح شده بود که دبیرخانه این شورا یا کارگروه در آن زمان در وزارت دفاع تشکیل شود اقداماتی را دوستان صورت داده بودند در مقطعی که من مسئولیت داشتم به شکل جدی پرداختیم به این که ما نیازمند مجموعه اسنادی هستیم که بتواند امر توسعه را سامان دهد و زیرساخت های ذهنی و برنامه ای و سیاستی کار تهیه شود و بعد اقدامات صورت بگیرد که به حمدالله در آن مقطع انجام شد و ما به اسناد توسعه منطقه و اسناد آمایش دست پیدا کردیم.

دبیر شورای توسعه سواحل مکران گفت:  منطقه مکران یک منطقه تقریباً منزوی و کنار افتاده شده است. در پیوند های مختلف با بدنه عمومی کشور به شدت فقیر است از جاده بگیرید، تا بندر، ریل، فرودگاه، برق، آب به هر آن چیزی که به اسم زیرساخت تلقی می شود این منطقه خالی است یعنی نسبت به سایر مناطق کشور به شدت فقیر است.

دهقان اضافه کرد  این فقر را هم به لحاظ تاریخی داریم و هم به لحاظ واقعی داریم و هم کم کم به مردم این القا شده که این وضعیت همین است، خوب گذار و عبور از این وضعیت معنایش این است که باید حتماً به این منطقه متفاوت نگاه شود. تقریبا هر مرکز مطالعاتی هر اندیشکده ای که در کشور وجود داشته چه آن هایی که نهادی و دولتی بودند چه آن هایی که آزاد و خصوصی بودند به مسئله توسعه مکران بعد از فرمایشات حضرت آقا پرداختند همه آن ها می رسند به چند فصل مشترک که در همه است، یک، ما آنجا نیازمند یک سبک یا یک مدل حکمرانی متفاوت از پهنه عمومی کشور داریم ما آنجا نیاز داریم که این سلسله مراتب تصمیم گیری و مراجع تصمیم گیری را به شدت فشرده و کم فاصله کنیم.

وی با تاکید بر این که مدیریت آنجا باید دارای اختیار و اقتدار کافی برای تصمیم برای پیشبرد امور باشد، اظهار کرد: در احکام دائمی برنامه ششم برنامه های توسعه ماده 68 است که مقدمه ای دارد که بحث اقتصاد دریا و اقتصاد مقاومتی و پرداختن به مسائل مختلف از این منظر را می گوید و بعد می گوید برای سواحل مکران یک سازمان توسعه ای شکل می گیرد که این سازمان به عنوان سازمان توسعه سواحل مکران دارای اساسنامه ای خواهد بود.

وی ادامه داد: اساسنامه ظرف 4 ماه دولت باید تهیه می کرد و به تصویب مجلس می رساند، شاید اینکه فرض کنید اساسنامه مجلس برود با این تاکیدی که می شود دال بر اهمیتی است که مسئولین در جا های مختلف این را حس می کردند همان زمان که من خودم دبیر بودم به عنوان وزیر دفاع دنبال این بودیم که این سازمان را ایجاد کنیم که با مجلس و دولت دنبال می کردیم، خوب در این ماده قانونی می گوید که تمامی طرح های توسعه طراحی آن، اجرایش و نظارت بر آن ها به عهده این سازمان قرار می گیرد و تمامی دستگاه های دولتی و عمومی تمامی وظایف و اختیاراتشان به این سازمان منتقل می شود.

وی تصریح کرد: به عبارتی یک سازمان کامل تمام عیاری است که تولیت امور آنجا و مسئولیت پیشبرد امور آنجا را به عهده می گیرد بعد ادامه می دهد که این سازمان بر اساس قانون چگونگی اداره مناطق آزاد و شرکت سرمایه گذاری خارجی اداره می شود این به عبارتی کل این منطقه را از دایره شمول نظامات اجرایی متعارف خارج می کند.

 در دولت قبل 17 جلسه کمیته تخصصی کمیسیون اجتماعی اساسنامه را بررسی می کند به دلیل همین بحثی که باید حتماً متفاوت شود خوب دستگاه اجرایی طبیعتا مقاومت می کنند یعنی هیچ دستگاه اجرایی حاضر نیست که دایره شمول وظایف خودش را یک جایی کمرنگ ببیند خوب به نتیجه نرسیدند آن موقع ها آمدند در دولت قبل، شورای توسعه سواحل مکران را بر مبنای اصل 138 قانون اساسی پیش بینی کردند دوباره  یک شورایی از معاون اول رئیس جمهور بالای سرش به علاوه وزرا و چند دستگاه، خوب کار در همان حد که بیشتر بحث هماهنگی باشد برای اجرایی سازی همان برنامه هایی که دستگاه اجرایی در برنامه های عمومی شان دارند.

دبیر شواری توسعه سواحل مکران با بیان این که در دوره پس از انقلاب کارهای زیادی برای توسعه سواحل مکران انجام شده است، اظهار کرد: چابهار به عنوان نگین و نقطه ای است که می تواند به هاب ایران برای انتقال گاز، نفت، کالا، دیتا و ... باشد.  اینجا می توان به چین و شبه قاره و آسیای جنوب شرقی رفت و از آن طرف می توانیم به آفریقا برویم. یا به سمت اروپا و آسیای میانه. هر جای جغرافیای دنیا را که بگویید این می تواند نقطه توزیع همه این ارتباطات باشد، اما یک اتفاق ناگوار افتاده است آن اینکه ما به دلیل این که نپرداختیم به اینکه زیرساخت های اینجا را توسعه بدهیم و این جا را قابلیت بارگذاری متناسب با همین نیاز ها و الزامات کنیم ما داریم همه مزیت ها را از دست می دهیم.

دهقان با تاکید بر این که مسیر چابهار بهترین گزینه برای کمربند راه چین است، افزود: استفاده از این مسیر کاهش 40 درصدی فاصله  و30 درصدی هزینه ها را برای حمل ونقل به دنبال دارد.

وی با اشاره به کم کاری های صورت گرفته در بخش توسعه زیرساخت های سواحل مکران، یادآور شد: الان عراق آمده در بندر فاو سرمایه گذاری کرده و در حال ساخت یک خط آهن به ترکیه  و از آنجا به دریای مدیترانه و اروپاست. خوب ما داریم این فرصت را اینجا از دست می دهیم.

وی با اشاره به این که نتوانستیم در لایحه دولت یک ردیف اعتباری برای سازمان توسعه سواحل مکران پیش بینی کنیم، اضافه کرد: نهایتاً در مجلس با لابی گری، خواهش و تمنا برای سازمان ردیف اعتباری گذاشتیم اما الان نمی توانیم ردیف را عملیاتی کنیم. انتظار این بود که یک اتفاق جدی در بودجه 1402 بیفتد.

وی بیان کرد: با وجود همه فشارها عدد سازمان در بودجه قابل توجه نیست حالا همین می خواهد برود بنشیند روی پروژه ها و یا در برنامه هفتم به همین کیفیت در کارگروه خاص در سازمان برنامه درست کردیم با ریاست جمهوری، با معاون اول، با دستگاه ها آخرش نشد که برنامه هفتم یک فصل خاصی داشته باشد، البته در سیاست های اقتصاد دریاپایه آنجا با مجمع دنبال کردیم الحمدلله آنجا پیش بینی های خوبی شده است الان با مجلس هم داریم کار می کنیم که در برنامه هفتم یک فصل خاصی برای مکران بیاورد.

دهقان گفت:  ایران حدود 5800 کیلومتر مرز آبی و 7 استان ساحلی دارد.  حدود 10 درصد جغرافیای ما در این محدوده ها است ولی آن طرف نگاه می کنیم از منظر نقش این ها در توسعه، نقش این ها در جی دی پی کشور ، نقش این ها در اقتصاد همه این ها تقریباً غیر قابل قبول است. نیاز داریم به اینکه فرهنگ دریایی را در کشورمان توسعه بدهیم. اهمیت و نقشی که دریا در همه زمینه ها می تواند داشته باشد را باید تفهیم کنیم.

وی با اشاره به اهمیت سرمایه گذاری در زیرساخت های سواحل مکران ، اضافه کرد: در منطقه عمومی مکران، یک فاز توسعه ای بندر چابهار  انجام شده اما باید فازهای بعدی را انجام دهیم. در کنار این بندرگاه ها باید شبکه های راه ، راه آهن و فرودگاه ، حمل و نقل ترکیبی نیز شکل بگیرد. همچنین نیازمند زیرساخت های نرم افزای هستیم یعنی  مجموعه مقررات و ضوابط و دستورالعمل هایی را بگذاریم که در قیاس با رقبای ما اینجا ترجیح داده شود. یعنی اینطور نیست که حالا اگر ما فرض کنیم بندر ساختیم همه چیز تمام است ، خیر اینطور نیست، بندر را ساختیم قرار است حمل و نقل باشد، باید گمرک هم متناسب درست شود، این را ساختیم باید ستاد مبارزه با قاچاق کالا، استاندارد، فلان ، همه دستگاه هایی که درگیر می شوند که هر کدامشان یک گردنه هستند که باید از آن عبور کرد این ها را باید درست کرد. بار آمد اینجا بتواند سریع برود ، حتی زیرساخت های ارتباطی مخابرات نمی تواند نباشد ما بگوییم این ها نباشد حالا توسعه انجام می شود . خیر ، زیربناها در اصل محرک ها و مقوم ها و مشوق های امر توسعه هستند و اگر نباشند کار سخت است.

وی با اشاره به این که کریدور شمال-جنوب و کریدور ساحلی جنوب باید خیلی جدی و سریع عملیاتی شود، اظهار کرد:  با فشار رئیس جمهور داریم کارهایی می کنیم ، یعنی ایشان لطف دارند بارها هم گفته که هر میزان وقت لازم باشد من روی این موضوع می گذارم یعنی هر وقت ما وقت خواستیم وی به منطقه آمد و جلسه گذاشت. ولی سیستم اداری و اجرایی ما همکاری نمی کند یعنی آنچه که دارد پیش می رود با فشاری است که ما می آوریم و لطف و عنایتی است که وی دارند و اعمال می کند.

دبیر شورای توسعه سواحل مکران با یادآوری این که فکر می کنم در یک نقطه رهایی قرار گرفتیم، بیان کرد: به این معنا که آمدیم پشت این سدها و این سدها دارد تجمیع می شود ان شاالله برداشته شود این جریان راه می افتد ، در همین دولت کارهای خیلی خوبی هم شده به این معنا که ما توانستیم بخش خصوصی را به شدت  فعال کنیم ، سختی هایش را هم آن ها تحمل می کنند هم ما و طبیعی است ، در چابهار اتفاقات خوبی افتاده در کُنارک اتفاقات خوبی افتاده ، الان فضایی را شروع کردیم که بیاییم ما این توسعه را جامعه محور کنیم ما داریم تلاش می کنیم که از پایین جامعه را تقویت کنیم

دهقان با اشاره به مذاکره با چینی ها برای سرمایه گذاری در سواحل مکران، تاکید کرد: اخیرا از امارات مباحثی را مطرح کردند همه این ها را ما باید به یک سری مدل های همکاری برسیم. بیشتر تلاش ما بر این است که ما برویم در زنجیره ها جا بگیریم بحث هایی هم شده خیلی هم می آیند ، دو سه تا مسئله معمولا دارند که این هم از نظر یک سرمایه گذار طبیعی است ، یکی تضمین سرمایه گذاری شان را می خواهند و دوم بحث تضمین بهره لازم را می خواهند خوب طبیعی است این بهره لازم یعنی رقابت یعنی شما این سرمایه را این جا می گذارید یا جای دیگر ، هزینه فرصت خواهد بود.

وی اضافه کرد: یک برنامه در محضر آقای رئیس جمهور تهیه کردیم که تا پایان 1404 یک اتفاقاتی در منطقه باید بیفتد. طی سه سال با سرمایه گذاری 3 میلیارد دلاری، کریدور شمال جنوب تکمیل شده،  فاز 2 بندر شهید بهشتی چابهار اجرایی می شود، فرودگاه چابهار ساخته می شود.