◄ بحران ترافیک و آلودگی هوا در کلان شهرهای ایران؛ راهکارهای پایدار در مدیریت شهری
با آغاز سال تحصیلی و افزایش سفرهای روزانه، کلان شهرهای ایران از جمله تهران، اصفهان و مشهد با موج سنگین ترافیک و آلودگی هوا مواجه شده اند؛ معضلی که به گفته کارشناسان، تنها با توسعه حمل ونقل عمومی، هوشمندسازی معابر و اصلاح الگوی سفرهای شهری قابل کنترل خواهد بود.
ترافیک سنگین و آلودگی هوا به یکی از چالش های جدی کلان شهرهای ایران تبدیل شده است؛ مشکلی که در روزهای ابتدایی مهرماه با بازگشایی مدارس و دانشگاه ها شدت گرفته و بسیاری از خیابان ها و معابر شهری را با ازدحام خودروهای شخصی، به ویژه تک سرنشین، مواجه کرده است.
به گزارش تین نیوز، آلودگی صوتی، اتلاف وقت، کاهش کیفیت زندگی و افزایش آلاینده های زیست محیطی از جمله پیامدهای این وضعیت هستند که شهروندان را درگیر کرده و مدیریت شهری را با چالش های جدی روبه رو ساخته اند.
ابوالفضل قربانی، رئیس کمیسیون هوشمندسازی و حمل ونقل شورای اسلامی شهر اصفهان، با اشاره به رشد چشمگیر تعداد خودروها در این شهر، اظهار کرد: «در شهری با جمعیت حدود ۲.۲ میلیون نفر، روزانه نزدیک به یک میلیون خودرو در حال تردد است؛ در حالی که ظرفیت معابر پاسخگوی این حجم از تردد نیست.»
وی بارگذاری های بی رویه شهری، نبود مطالعات ترافیکی در پروژه های ساختمانی، بی انضباطی های اجتماعی مانند پارک دوبل و کمبود ناوگان حمل ونقل عمومی را از عوامل تشدیدکننده بحران ترافیک دانست و تأکید کرد: «توسعه مترو، اتوبوسرانی و اصلاح تعرفه های تاکسی از اولویت های مدیریت شهری برای کاهش بار ترافیکی است.»
قربانی همچنین با اشاره به سهم بالای خودروهای تک سرنشین در ترافیک شهری، بر ضرورت فرهنگ سازی برای استفاده از دوچرخه و سفرهای اشتراکی تأکید کرد و افزود: «قیمت پایین سوخت نیز یکی از دلایل استفاده بی رویه از خودروهای شخصی است که باید در سیاست گذاری ها مورد توجه قرار گیرد.»
حمید آقایی، مدیرکل اجرایی معاونت حمل ونقل و ترافیک شهرداری اصفهان نیز با اشاره به افزایش ۴۴ درصدی حجم ترافیک در سال جاری، گفت: «بازگشایی مدارس و رفتارهای ترافیکی غیرمنطبق با ظرفیت شبکه معابر، موجب اختلال در عبور و مرور شده است.»
وی راهکارهای مدیریت ترافیک را در سه محور اصلی خلاصه کرد:
- هوشمندسازی معابر شهری با استفاده از چراغ های راهنمایی هوشمند و دوربین های کنترل ترافیک
- حضور فعال پلیس راهور و اعمال قانون برای رانندگان متخلف
- فرهنگ سازی عمومی برای کاهش استفاده از خودروهای شخصی و افزایش بهره گیری از حمل ونقل عمومی
آقایی تصریح کرد: «تجربه شهرهای پیشرفته جهان نشان می دهد که ترکیب توسعه حمل ونقل همگانی، فناوری های نوین و اصلاح رفتارهای شهری می تواند به بهبود پایدار وضعیت ترافیک منجر شود.»
به گفته کارشناسان، ادامه وضعیت فعلی بدون برنامه ریزی دقیق و اقدامات هماهنگ، پیامدهایی چون افزایش آلودگی هوا، هدررفت منابع و افت کیفیت زندگی را به همراه خواهد داشت. از این رو، حرکت به سمت الگوهای پایدار حمل ونقل و مشارکت شهروندان در اصلاح رفتارهای ترافیکی، ضرورتی اجتناب ناپذیر برای آینده کلان شهرهای ایران است.
