تحولات منطقه وزیرخارجه‌ای شجاع می‌طلبد

جلسه علنی بررسی صلاحیت محمد جواد ظریف وزیر پیشنهادی وزارت امور خارجه کابینه دوازدهم برگزار شد.

در مخالفت با وزیر پیشنهادی وزارت امور خارجه، محمدعلی پورمختار نماینده بهار و کبودرآهنگ، محمدرضا پورابراهیمی نماینده مردم کرمان، سید محمد جواد ابطحی نماینده مردم خمینی شهر و در موافقت با ظریف، بهرام پارسایی نماینده شیراز، حسین رضازاده نماینده کازرون، زهرا ساعی نماینده مردم تبریز، طیبه سیاوشی شاه‌عنایتی نماینده مردم تهران سخنرانی کرده و به بیان دیدگاه های خود درباره وزیر پیشنهادی وزارت امور خارجه پرداختند.

روند جلسه بررسی برنامه ها و صلاحیت محمد جواد ظریف وزیر پیشنهادی وزارت امور خارجه به شرح زیر است:

سفارت خانه‌ها عملکرد ضعیفی داشته اند/ چهار سال را از دست دادیم

محمدعلی پورمختار نماینده بهار و کبودرآهنگ در مخالفت با وزیر پیشنهادی وزارت امور خارجه گفت: من چند انتقاد نسبت به عملکرد آقای ظریف دارم. آقای رئیس جمهور در ابتدای دوره ریاستشان در چهار سال پیش چند نکته را فرمودند، یکی اینکه بانکها را ساماندهی و تعیین تکلیف می کنند. مسئله دیگری که قرار بود ایشان پیگیری کنند، بحث سفارتخانه هاست.

وی افزود: در خصوص عملکرد سفارتخانه ها نقد جدی دارم و معتقدم عملکرد بسیار ضعیفی داشته اند. من معتقدم باید به عملکرد امور سفارتخانه ها سامان ببخشیم.

پورمختار ضعف مطلق در سفارتخانه ها را به علت نبود نظارت دانست و گفت: اگر می خواهیم در وضعیت اقتصادی، صادرات، بازاریابی و حل مشکلات تجار تغییری ایجاد شود، باید عملکرد سفارتخانه ها تغییر کند، اما متاسفانه برنامه ای برای تغییر این عملکرد دیده نمی شود. من معتقدم باید مجلس و وزارت خارجه از میان فعالان اقتصادی و یا تحصیلکردگان این رشته عده ای را به عنوان رایزن اقتصادی انتخاب کنند.

این نماینده مجلس با اشاره به جلسه با وزیر پیشنهادی وزارت امور خارجه گفت: اگر چه آقای ظریف درباره ایجاد معاونت اقتصادی در دوره جدید قول هایی دادند، اما چهار سال را از دست داده ایم. از سوی دیگر در طول این دوره حمایت از اتباع ایرانی بسیار ضعیف شده است. نبود بودجه از سوی سفارتخانه ها دلیل عدم حمایت از اتباع ایرانی در خارج کشور اعلام می شود، اما این دلیل درستی نیست و این روند باید توسط وزیر آتی سامان یابد.

نماینده بهار و کبودرآهنگ تصریح کرد: ضعف دیگری که وجود دارد در ارتباط با کشورهای جهان است، این اقدامات را باید سفارتخانه ها انجام بدهند، اما در حالی که ما شاهد عملکرد رسانه های استکبار برای تخریب جمهوری اسلامی ایران هستیم، سفارتخانه ها هیچ اقدامی برای روشنگری انجام نمی دهند. متاسفانه ضعف سفارتخانه ها از نقاط ضعیف دوران مدیریت آقای ظریف است. آنها مسائل مالی را دلیل این ضعف و کم کاری اعلام می کنند، در حالیکه برخی سفرا به جای انجام امور، به دنبال کارهای شخصی هستند و تجارتخانه راه انداخته اند و یا به تحصیل و امور دیگر می پردازند.

وی در ادامه سخنان خود به ضعف روابط سیاسی با برخی از کشورهای جهان در چهار سال گذشته اشاره کرد و گفت: روابط ما در حوزه آمریکای لاتین و برخی نقاط دیگر جهان در دوره وزارت آقای ظریف بسیار ضعیف شده، در حوزه خلیج فارس و همسایگان نیز این ضعف همکاری دیده می شود و در آسیای میانه و آفریقا نیز اوضاع به همین شکل است.

پورمختار در بخش دیگری از سخنان خودش به اقدامات بین المللی علیه ایران اشاره کرد و گفت: وزارت خارجه نتوانسته در موضوع اقدامات ضدحقوق بشری، کشورهایی مانند آمریکا و انگلیس اجماع جهانی را ایجاد و موجب صدور قطعنامه هایی از سوی سازمان ملل و سایر نهادها در این باره شوند. در آمریکا حقوق بشر رعایت نمی شود و این کشور به صورت آشکار از تروریسم حمایت می کند، اما وزارت خارجه ایران در این حوزه اقدامی نکرده و در مقابل شاهد قطعنامه هایی علیه ایران هستیم.

سفرای ما در خارج از کشور رویکرد اقتصادی ندارند

محمدرضا پورابراهیمی نماینده مردم کرمان در مجلس شورای اسلامی، در مخالفت با وزیر پیشنهادی امور خارجه، گفت: یکی از مسائل مهمی که در سالهای گذشته در مجلس به صورت جدی پیگیری شده، دیپلماسی اقتصاد است که از دولت های قبل مطرح بوده است.

وی با اشاره به تعیین فرصت سه ماهه برای فعال کردن دیپلماسی اقتصادی در خارج از کشور، ادامه داد: سفارتخانه های ما در حوزه اقتصادی باید با تغییر ساختاری مواجه می شدند، اما در ساختار جدید نیز اشاره ای به آن نشده است. در برنامه ششم بنا بود آنچه را که لازمه این موضوع است ارائه شود اما اتفاق نیافتاد.

رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه اساسنامه وزارت امور خارجه باید به منظور نهادینه شدن ادبیات دیپلماسی اقتصادی تغییر پیدا کند، خاطرنشان کرد: اگر پس از آقای ظریف وزیر دیگری آمد که اعتقادی به این ادبیات نداشت، از نظر قانونی باید ملزم به رعایت آن باشد.

وی با بیان اینکه برنامه های آقای ظریف برنامه های خوبی است اما نیاز به تکمیل دارد، گفت: کمیسیون اقتصادی برای تکمیل این برنامه در خدمت وزارت امور خارجه خواهد بود. اگر این ساختار به معنای مفهوم پایه عملیاتی نشود، نمیتوانیم تضمین آینده را برای دیپلماسی اقتصادی بدهیم.

پور ابراهیمی در پایان گفت: تمام سفرای ما در خارج از کشور رویکردشان یا امنیتی است و یا سیاسی و تنها چیزی که بلد نیستند اقتصادی است.

انتظار داریم وزارت خارجه در مبارزه با استکبار تمام قد وارد شود

بهرام پارسایی نماینده شیراز در موافقت با وزیر پیشنهادی امور خارجه گفت: در دوران آقای ظریف سفیران کارآمدی از سوی وزارت امور خارجه به فرانسه، هند، آلمان و استرالیا فرستاده شدند.

وی همراهی تیم اقتصادی در سفرهای ظریف را گویای این حقیقت خواند که اقتصاد در وزارت امور خارجه پررنگ دیده شده است.

عضو فراکسیون امید مجلس گفت: در برنامه ششم توسعه دست وزارت خارجه از اقتصاد کوتاه و این امور به وزارت صنعت سپرده شد.

پارسایی ادامه داد: انتظار داریم وزارت خارجه در مبارزه با استکبار تمام قد وارد شود، اما در کشور این سربازان و سرداران دیپلماسی را مورد توهین قرار می دهیم، باید ادبیاتمان را با آنها همراه کنیم.

سیاست مبتنی بر تحریم آمریکا از چالش های پیش روی وزارت خارجه است

حسین رضازاده نماینده کازرون در موافقت با وزیر پیشنهادی امور خارجه گفت: از افتخارات آقای ظریف استفاده از رهنمودهای مقام رهبری انقلاب در مذاکرات خارجی است. مقام معظم رهبری در مورد آقای ظریف صفاتی را ذکر کردند که بزرگترین نعمت برای ایشان و دلیل رای اعتماد نمایندگان به ایشان خواهد بود. رهبری آقای ظریف را فردی پرتلاش، انقلابی، دلسوز، متدین، شجاع و مقاوم خواندند.

وی با ترسیم وضعیت سیاست خارجی ایران قبل از دولت یازدهم گفت: ارجاع پرونده ایران به شورای امنیت سازمان ملل، قرار گرفتن ذیل فصل هفت، مطرح کردن ابهاماتی پیرامون ابعاد فعالیت هسته ای ایران، تلاش برای منزوی کردن کشور، بررسی کردن پرونده هسته ای ایران به عنوان تهدید علیه بشریت، پیش از دولت یازدهم چارچوب سیاست خارجی ایران را تهدید می کرد.

رضا زاده تصریح کرد: این وضعیت روابط خارجی تاثیرات بدی بر اقتصاد کشور داشت که موجب تورم ۴۵ درصدی، رشد اقتصادی منفی ۶، افزایش واردات، کاهش درآمدهای نفتی و افول رتبه کسب و کار شده بود؛ در چنین شرایطی دولت یازدهم سکان اداره کشور را برعهده گرفت.

نماینده مردم کازرون در مجلس با تاکید بر اینکه انجام این رسالت سنگین امکانپذیر نبود مگر اینکه دیپلماتی برجسته آن را در دست گیرد، گفت: اتخاذ رویکرد منطقی، گفتگوی سازنده، خروج از فصل هفت سازمان ملل، تثبیت نظام جمهوری اسلامی در جهان به عنوان کشوری اهل تعامل، آشکار شدن قدرت دیپلماسی ایران، آزادشدن میلیارد ها دلار از دارایی های بلوکه شده کشور، بازشدن فضای بین المللی، خروج از انزوا، بر هم خوردن اتحاد آمریکا با کشورهای دیگر دنیا علیه ایران و ایجاد فضای مطلوب سرمایه گذاری خارجی از دستاوردهای سیاست خارجی در دوران آقای ظریف بود.

وی همچنین برخی چالش های پیش روی وزارت خارجه در سال های آینده را برشمرد و گفت: سیاست های آمریکا مبتنی بر تهدید، تحریم و باج خواهی از ایران، تلاش برای بازگرداندن ایران هراسی و شیعه هراسی، تنش در روابط با همسایگان جنوبی به دلیل سیاست های مخرب سعودی ها از چالش های پیش روی جمهوری اسلامی است که غلبه بر این چالش ها نیازمند سپردن امور به وزیری کاردان و باتجربه است.

رضازاده انتصاب اولین سفیر زن در جمهوری اسلامی و سفیر اهل سنت را از ابتکارات ظریف و وزارت امور خارجه خواند.

تحولات جدید منطقه، وزیر خارجه‌ای شجاع و توانمند می‌طلبد

زهرا ساعی نماینده مردم تبریز در مجلس در جلسه علنی امروز و در موافقت با وزیر پیشنهادی امور خارجه اظهار داشت: آقای ظریف در چهار سال اخیر با تلاش‌های شبانه‌روزی گام‌های مؤثری برای ارتقای جایگاه کشورمان در جهان برداشت اما در این راه ناملایمت‌های بسیاری دید.

وی افزود: ظریف با اتخاذ راهبرد توقف ایران‌هراسی و در مذاکرات دشوار با ۶ قدرت جهانی توانست با جلب همکاری‌های بین‌المللی، به بحران ساختگی غرب علیه برنامه هسته‌ای ایران پایان دهد.

نماینده مردم تبریز در مجلس شورای اسلامی خاطرنشان کرد: مقام معظم رهبری بارها دکتر ظریف و تیم مذاکره‌کننده را افراد امین، شجاع و متدین توصیف کرده‌اند.

ساعی با اشاره به شرایط امروز جهان و تحولات آینده گفت: وزیری می‌خواهیم که در طول چهار سال آینده در چالش‌های بین‌المللی تأثیرگذار باشد، لذا باید با رأی بالا به آقای ظریف کمک کرد تا قدرت چانه‌زنی بیشتری داشته باشد.

وی با بیان اینکه دولت جدید آمریکا پرخاشگر و بی‌منطق است، تصریح کرد: با توجه به اظهارات آنها در قبال برجام، در ماه‌های آینده باید مذاکرات بیشتری با طرف‌های اروپایی، چینی و روسی برقرار شود.

این نماینده مجلس ادامه داد: در حوزه عربستان، قطر و عراق تحولات جدیدی پیش‌روی ماست که همه آنها قدرت دیپلماسی را می‌طلبد و در چنین شرایطی باید وزیر خارجه‌ای شجاع، توانمند و عمل‌گرا در چنین دستگاهی قرار گیرد؛ البته دیپلمات‌هایمان باید همپای وزیر نقش تبلیغی ایفا کنند.

ساعی خاطرنشان کرد: آقای ظریف مصمم است که ساختار قدیمی و به جا مانده از گذشته را بشکند و رویکرد دیپلماسی اقتصادی را در این وزارتخانه تقویت کند.

ظریف بر دیپلماسی اقتصادی و بازطراحی ساختار وزارت خارجه تأکید دارد

طیبه سیاوشی شاه‌عنایتی نماینده مردم تهران در مجلس در جلسه علنی امروز و در موافقت با محمدجواد ظریف وزیر پیشنهادی امور خارجه با بیان اینکه وزارت خارجه توانسته است روابط بحرانی با برخی از کشورهای منطقه از جمله عربستان سعودی را به خوبی مدیریت کند، اظهار داشت: وزارت خارجه توانسته است روابط در حال سکون با کشورهای اروپایی را به تحرک تبدیل کند و روابط گسترده‌ای با کشورهای اروپایی برقرار کند.

وی افزود: مخالفت با توافق هسته‌ای، وجه اشتراک کشورهای معاند با جمهوری اسلامی است که سعی می‌کنند با ایران‌هراسی و شیعه‌هراسی دست به تخریب بزنند.

عضو کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی خاطرنشان کرد: منش و مشی آقای ظریف، رویکرد جدیدی را به عرصه دیپلماسی کشور وارد کرده که مبتنی بر خودباوری و تعامل سازنده در جهان است.

سیاوشی تصریح کرد: تأکید آقای ظریف بر دیپلماسی اقتصادی و بازطراحی ساختار وزارت خارجه، نشان از توجه وی به نیازهای مردم و کشور و برنامه‌های رئیس‌جمهور دارد.

اعتماد نکردن به آمریکا بزرگترین دستاورد برجام است

سید محمد جواد ابطحی نماینده مردم خمینی شهر در مجلس شورای اسلامی در مخالفت با وزیر پیشنهادی وزارت امور خارجه گفت:  برنامه ای که دکتر ظریف برای دولت دوازدهم دارد تصمیم گرفتم به عنوان نماینده مخالف در امور سیاست خارجی صحبت کنم. معتقدم برنامه کلان سیاست خارجی باید در دایره قدرت قرار گیرد و افراد مطلوب که صلاحیت ندارند در این امور نباید دخالت کنند.

نماینده مردم خمینی شهر در مجلس با انتقاد به برنامه های وزیر پیشنهادی وزارت امور خارجه، تصریح کرد: تصمیم خواهی و تصمیم گیری و ساز و کار قانونی و پیشگیری از اظهارنظر غیرمسئولانه در سیاست خارجی  دربرنامه وزیر خارجه آمده و ایشان به دنبال موانع قانونی و حقوقی برای افراد و دیپلمات های وزارت خارجه است و این پیام خوبی نیست. سیاست کشورنباید تنها در یک وزارتخانه تعیین شود.

ابطحی ، یاد آور شد: سیاست کشور در بخش های اساسی و کلان به دست نهادهای بالادستی تعیین می شود. به نظر می رسد ممانعت از اعمال و سیاست بی تاثیر نباشد و این موضوع را می توان در برجام و ایرادات و مصوبه نمایندگان عنوان کرد. اما ابعاد حقوقی آن با نمایندگان است که اگر قرار باشد در حوزه سیاست خارجی اظهارنظر نکنند به غیر از آقای بروجردی، دیگر نمایندگان نمی توانند ورود کنند.

این نماینده منتقد، عنوان کرد: در تحلیل برنامه جناب ظریف باید گفت، ائمه جمعه هم در نماز جمعه دیگر نمی توانند اظهارنظر کنند، بنابراین ان شاء الله دکتر ظریف خودشان تصمیم خواهند گرفت و این اظهارنظر را تصحیح خواهند کرد.

وی با اشاره به اینکه ایران در برجام به دستاوردی نرسیده است، اظهار داشت: باید گفت برجام یک مکانیزم کنترل بر ایران است و متاسفانه از سوی وزارت خارجه پذیرفته شده است. سوال من این است آیا این توقع دیپلماسی در جنگ است؟ امام صادق (ع) می فرماید ای فرزندم در جلب منفعت اندک و در زیان، کوچک را بزرگ بشمار. حال جای تعجب است که دشمن به این عمل می کند و جای حیرت این است که دوستان شعف دارند که این مذاکرات مثبت بوده است. آقای وزیر شما بارها فرمودید، اگر برجام نقض شود چه ها خواهید کرد. سوال این است که آمریکا چه باید بکند که برجام نقض شده تلقی شود. آمریکا، تحریم، پشت تحریم می آورد و ایران همچنان به برجام وفادار مانده است.

وی که ظریف را با عنوان آقای برجام مورد خطاب قرار داد، عنوان کرد: ایران نیازمند وزیری شجاعی است که در زمان رویارویی با دشمن دیگر لبخند تحویل آن ها ندهد. اگر دستاورد برجام این باشد که به آمریکا اعتماد نکنیم، بزرگترین دستاورد است.

این نماینده مردم در مجلس دهم با اشاره به  اینکه مومن از یک سوراخ دو بار گزیده نمی شود، یادآور شد: به گفته خود دکتر ظریف تعهدات برجام عملی نشده و دکتر سیف هم در این باره عنوان کرده است که هیچ و هیچ. معتقدم با پشتوانه مجلس از دولت می توان در برابر تهدیدات آمریکا کوتاه نیامد.

دفاعیات ظریف

محمدجواد ظریف وزیر پیشنهادی وزارت امور خارجه در نطق دفاعیه خود در مجلس شورای اسلامی اظهار کرد: بیش از ۴۱ میلیون نفر در انتخابات ریاست جمهوری برای کشور و سیاست خارجی اقتدار آفریدند و این در حالی است که در محیط پیرامونی ایران گاه برای اداره یک شهر و یا روستا کشتار و خونریزی صورت می گیرد.

ظریف ادامه داد: استقلال و نهراسیدن از قدرت های بزرگ و جانبداری از مظلومین در برابر ستمگران که به معنای واقعی دفاع از حقوق بشر است، سیاست خارجی ایران را در چهار دهه گذشته شکل داده است و این حضور مردم رمز اقتدار و قدرت کشور ماست.

وزیر پیشنهادی وزارت امور خارجه با بیان اینکه قدرقدرت در جهان به غیر از خداوند باری تعالی وجود ندارد، گفت: تمام قدرت های جهان مجبور هستند در برابر اراده ملت ها سر تعظیم فرود آورند. مجموعه ای از سندهای کلیدی و بالادستی همچون سند چشم انداز و سیاست های ابلاغی مقام معظم رهبری در حوزه اقتصاد مقاومتی و برنامه توسعه ششم برنامه های کشور در سیاست خارجی را مشخص می کند.

وی تصریح کرد: بی تردید عصر برتری جهان غرب در عرصه بین المللی به پایان آمده و ما وارد عصر پساغربی شدیم. در این دوران سیاست جهانی در چند قدرت بزرگ خلاصه نمی شود و کنش گران متعدد شده اند و انحصار بازی از دست قدرت های غربی خارج شده است. قدرت و ثروت در جهان در حال جابجایی است. عناصر مختلف قدرت که جمهوری اسلامی ایران در آن ید طولایی دارد همچون هنجارسازی اجتماعی و گفتمان سازی، امروز قدرت و ارزش راهبردی یافته است.

وزیر پیشنهادی وزارت امور خارجه افزود: برخی کنشگران منطقه ای همچنان با پیگیری بازی با حاصل جمع صفر هنوز برای خود و ایران هزینه می تراشند و با اتکا به قدرت های فرامنطقه ای خشونت و افراط را در اعتدال و همکاری برتری دادند و این در حالی است که ایران به لطف الهی و به واسطه چهار دهه مقاومت مردم از ثبات و اقتدار کم نظیری برخوردار است.

ظریف با اشاره به اینکه جمهوری اسلامی ایران مظهر مردم سالاری دینی به حساب می آید، اظهار کرد: آنچه به کشور ما قدرت بخشیده است علاوه بر ظرفیت های ذاتی علمی، نظامی و صنعتی پشتوانه معنایی و گفتمانی است، انقلاب اسلامی مردم و مسئولین ما را به خودباوری رسانده و ایران را به تنها کشوری در منطقه تبدیل کرده است که امنیت خود را تنها از مردم کشور و از درون خود تامین می کند و به هیچ کشور خارجی هم تکیه نمی کند و با لبخند و اخم دیگران خوشحال یا مضطرب نمی شود.

وی گفت: ایران همچنین قدرت و توان اقتصادی خود را از درون می گیرد و ما به عنوان یک کشور قدرتمند منطقه ای به مسئولیت ها و همچنین توان خود واقف هستیم. ایران به عنوان کشوری که به دنبال بازی با حاصل جمع صفر نبوده و نخواهد بود خواهان منطقه ای امن، باثبات و پیشرفته است و همکاری منطقه ای را به عنوان ضرورتی اجتناب ناپذیر برای تمام کشورهای این منطقه می داند.

وزیر پیشنهادی وزارت امور خارجه ادامه داد: به لطف خدا در دولت یازدهم گام های بلند و تاریخی برداشته شد که مهمترین آنها گذر از پرونده هسته ای و تحمیل پذیرش حق مردم ایران در بهره برداری از فناوری صلح آمیز هسته ای به قدرت های جهانی بوده است.

وی گفت: با فضل الهی و با رهبری داهیانه مقام معظم رهبری و همچنین با مدیریت شجاعانه ریاست محترم جمهور و با پشتوانه توانمندی های کشور خطرات و موانع متعددی از پیش روی نظام مرتفع شد. بهبود وضعیت معیشت مردم به عنوان یکی از مهمترین اهداف وزارت امور خارجه از موانع تهی و شرایط بین المللی دگرگون شد.

ظریف گفت: بپذیریم که ملت ایران با افتخار تنها نمونه خروج از فصل هفتم منشور ملل متحد در طی هفتاد سالی است که سازمان ملل متحد ایجاد شده است. در اینجا لازم می دانم از نقش برجسته مجلس شورای اسلامی به ویژه رئیس مجلس در روند مذاکرات هسته ای، تصویب برجام و نظارت بر اجرای برجام که حق قانونی مجلس شورای اسلامی و بزرگترین حمایت مجلس از وزارت امور خارجه است، تشکر کنم.