مشارکت ایران ارمنستان در ساخت تونل سیونیک؛ امتداد شمال جنوب به سوی ایروان

به گزارش تین نیوز به نقل از بازار، نخست وزیر ارمنستان اخیرا دستوری را صادر کرده که بر اساس آن کارگروهی برای ساخت مسیر جدید حمل و نقل بین المللی کالا و تبدیل شدن ایروان به یک اپراتور در بندر چابهار ایران تشکیل می شود.

این دستور نشان می دهد که کارگروه مذکور به ساماندهی مسیر چندوجهی حمل و نقل بین المللی بار از طریق ارمنستان با سرعت بالا خواهد پرداخت. اهداف این کارگروه شامل توسعه مسیر جدید برای حمل و نقل بار با مشارکت ایروان است که کشورهای آسیای شرقی، هند و ایران را از طریق گرجستان و دریای سیاه به اروپا متصل می کند.

در همین راستا و بر اساس اهمیت موضوع روابط ایران و ارمنستان با توجه به مسائل منطقه قفقاز، «ابوالفضل ظهره وند»  گفت: موقعیت ژئوپلتیکی ارمنستان یک موقعیت خاصی است که اگر کریدور شمال_جنوب عملیاتی شده و بتواند از داخل ارمنستان عبور کند، این کشور وارد مرحله جدیدی از تحولات اقتصادی و اجتماعی خواهد شد. اما اگر این راه به ویژه با توجه به فشارهای وارده از سوی جمهوری آذربایجان راه اندازی نشود، عملا ارمنستان به یک کشور رو به احتضار تبدیل خواهد شد.

سفیر سابق ایران در افغانستان و ایتالیا و کارشناس مسائل بین الملل اضافه کرد: در شرایط فعلی ارمنستان بین صفر و یک قرار دارد که چنانچه استراتژی پان ترک ها عملیاتی شود، ایروان در یک بن بست ژئوپلیتیکی و استراتژیکی گرفتار خواهد شد؛ در حالی در حال حاضر هم به عنوان فقیر ترین کشور آسیای میانه و قفقاز مطرح است.

وی ادامه داد: لذا، اگر ارمنستان قصد احیا شدن را دارد، باید بر روی موقعیت ترانزیتی متمرکز شود؛ در حالی که حتی این مسئله از موضوع قره باغ نیز مهم تر است. اگر ارمنستان قره باغ کوهستانی را از دست بدهد، آنقدر دچار آسیب نمی شود که مسئله ارتباط و اتصال آن از یک سو به سمت ایران و بعد اتصال به روسیه که خود گرجستان هم در این میان یک کشور حائل است، اهمیت دارد.

ظهره وند گفت: در حالی که راه بقا، رشد و توسعه ارمنستان از طریق ایران است، اما این کشور کمی دیر به فکر افتاده است. با این حال، دستور نخست وزیر این کشور مبنی بر ساخت مسیر جدید حمل و نقل بین المللی کالا یک دستور بسیار راهبردی است.

دیپلمات سیاست خارجی بیان کرد: بر همین اساس، باید گفت که جمهوری اسلامی ایران نباید منتظر تلاشهای ایروان بماند. بلکه باید یک جایگاه زمینی ۹۹ ساله مستقل را همان طور که به افغانها در چابهار داده شد، این ظرفیت نیز باید به گونه ای بهتر و قوی تر برای انجام تجارت در اختیار ارمنستان قرار گیرد تا ارمنی ها تشویق به انجام فعالیتهای تجاری شوند، زیرا آنها چندان متوجه خطراتی که از سوی پان ترک ها و تهدیدات جدی آنها نیستند.

وی افزود: اگر این اتفاق رخ دهد، ارمنستان نیز شبیه غزه در فلسطین اشغالی بدون منابع و امکانات خواهند شد. لذا، ارمنستان باید یک تفکر درست و برنامه اساسی را در پیش گیرد. البته، این رخدادها و اتفاقات قره باغ هم به نوعی هوشیاری بود که اگر در حال حاضر بخشهایی از منطقه قره باغ جدا شده و زمین های آن به سوی آذری ها باز گشته است، این موضوع خسارت محسوب نمی شود بلکه برای ارمنستان هم هشدار و همچنین یک طلیعه است که بداند باید سریعتر خود را به آغوش مادر یعنی ایران برساند و ارتباط خود را با جمهوری اسلامی افزایش دهد.

ابوالفضل ظهره وند تصریح کرد: ایران هم در قبال ارمنستان وظیفه دارد، چرا که این کشور مانند جمهوری آذربایجان پاره تن جمهوری اسلامی است. البته، جمهوری آذربایجان دارای نفت، اتصال مستقیم به ایران و راه و فضای تنفسی به وسعت دریای خزر است، اما ارمنستان دارای ارمنستان این امکانات نیست و باید خود را نجات دهد.

سفیر سابق ایران در افغانستان و ایتالیا و کارشناس مسائل بین الملل اضافه کرد: بر همین اساس، اگر در استان سیونیک، تونلی به طول ۸ کیلومتر احداث شود، مسیر سیونیک به ایروان به راحتی گشوده خواهد شد. در همین راستا، ایران باید امکانات و ظرفیت فنی و مهندسی خود را به آنجا برده و با قراردادهای بلند مدت با ارمنی ها کار احداث تونل را آغاز کند.

وی ادامه داد: به عبارت دیگر، جمهوری اسلامی باید سایر اقدامات را متوقف کرده و سریعا در سیونیک مستقر شده و این ۸ کیلومتر تونل را احداث کند. این احداث حتی از راه اندازی مترو در تهران هم اهمیت بیشتری دارد.

ظهره وند گفت: این اقدام ضمن اینکه یک برد تاریخی و تثبیت موقعیت ژئوپلیتیکی منطقه محسوب می شود، موجب می شود تا ارمن ها از این بن بست و موانع طبیعی خارج شوند، زیرا به دلیل کوهستانی و پر و پیچ خم بودن آن منطقه، امکان ترانزیت وجود ندارد تا یک شاخه اصلی کریدور شمال جنوب به سوی ایروان کشیده شود.

کارشناس مسائل بین الملل بیان کرد: علاوه بر ساخت این تونل، در این میان اگر جمهوری آذربایجان هم بر سر عقل آمد و تغییر رویه داد، جمهوری اسلامی می تواند راه موازی را با آنها در پیش گیرد، زیرا حجم ترانزیت در این منطقه تا حدی بالا است که اگر ایران بتواند هم راه دریایی داشته و هم با جمهوری آذربایجان و ارمنستان نیز در کریدورهایی مشارکت کند، باز هم نیاز به مسیرهای موازی جدیدتر دارد.

وی در پایان گفت: لذا از این منظر، دولت سیزدهم نباید معطل ارمنستان و تامین بودجه و دیگر مسائل بماند؛ بلکه باید کارگروهی را مختص راه اندازی این تونل در دستور کار قرار دهد، چرا که این مسیر برای ایران نیز از اهمیت استراتژیکی و فوق امنیتی برخوردار است.