◄ کریدور ریلی ایران به آسیای مرکزی؛ شاهراه استراتژیک اوراسیا در سال ۲۰۲۵
راه آهن ایران در سال ۲۰۲۵ با توسعه زیرساخت ها و همکاری های منطقه ای، به یکی از شاهراه های حیاتی اوراسیا تبدیل شده است. مسیر ایران–آسیای مرکزی که پیش تر تنها یک گزینه فرعی بود، امروز ستون فقرات تجارت منطقه ای محسوب می شود.
طبق گزارش Arta Rail، هزینه حمل ونقل در این کریدور طی سال ۲۰۲۵ حدود ۱۸ درصد کاهش یافته، زمان ترانزیت به ۱۲ روز رسیده و حجم تجارت ۲۲ درصد افزایش داشته است. این آمار نشان می دهد ایران توانسته جایگاه خود را به عنوان یک هاب استراتژیک ترانزیت تثبیت کند.
به گزارش تین نیوز، ایران در تقاطع دو کریدور بزرگ یعنی INSTC (شمال–جنوب) و Middle Corridor قرار دارد؛ موقعیتی که آن را به بهترین مسیر برای کشورهای محصور در خشکی آسیای مرکزی تبدیل کرده است. صادرات غلات، فلزات و محصولات شیمیایی از قزاقستان، نخ پنبه و مواد معدنی از ازبکستان و فرآورده های نفتی از ترکمنستان اکنون با سرعت و هزینه کمتر از طریق ایران به بازارهای جهانی می رسند.
پروژه های زیرساختی کلیدی:
- خط مرند–چشمه ثریا : کاهش گلوگاه های لجستیکی و افزایش ظرفیت بار
- اتصال بندر چابهار به زاهدان : پیوند بنادر جنوبی ایران با شبکه ریلی اوراسیا
- پایانه های مدرن سراکس–تجن : کاهش زمان ترخیص مرزی تا ۳۱ درصد
- بندر خشک کرمان : رهگیری دیجیتال بار و افزایش ظرفیت بارگیری تا ۱۸ درصد
حمل ونقل سبز:
حمل ریلی در مسیر ایران–آسیای مرکزی نسبت به حمل جاده ای ۷۰ درصد انتشار CO₂ کمتر دارد. همچنین پروژه برق رسانی خط چابهار–زاهدان در حال اجراست تا ایران را به یکی از پیشگامان لجستیک سبز منطقه تبدیل کند.
چشم انداز آینده:
پیش بینی ها نشان می دهد تا نیمه ۲۰۲۶ حجم بار مرزی ایران ۲۲ درصد افزایش خواهد یافت. همچنین سرمایه گذاری های بین المللی به ارزش ۱.۱ میلیارد دلار در حال انجام است تا ظرفیت این کریدور بیش از پیش توسعه یابد.
جمع بندی:
کریدور ریلی ایران–آسیای مرکزی در سال ۲۰۲۵ از یک مسیر آزمایشی به یک شاهراه استراتژیک اوراسیا تبدیل شده است. کاهش هزینه ها، سرعت بالاتر، دیجیتالی سازی گمرک و همکاری های منطقه ای، ایران را به یک هاب ترانزیت جهانی بدل کرده اند؛ مسیری که تجارت منطقه ای را تقویت و امکان حمل ونقل ارزان تر، سریع تر و پاک تر را فراهم می کند.