رشد هفت برابری حمل بار و ۷۴ درصدی جابحایی مسافر با راه‌آهن فارس

اگرچه صدای سوت قطار دیرتر از بسیاری از استانهای کشور در فارس شنیده شد اما طی هفت سال گذشته دستاوردهای ممتازی شامل ‌رشد ۷۴ درصدی حمل مسافر و حدود چهار برابری بار در این استان حاصل شده است.

با وجود ورود بیش از هشت دهه‌ای راه‌آهن به ایران اما زیرساخت ریلی، دیرهنگام در استان پهناور فارس ایجاد شد.

حدود ۱۱ سال از ورود دیرهنگام قطار به استان فارس می‌گذرد و در این مدت و خصوصا هفت سال گذشته مردم این دیار کهن شاهد دستاوردهای متمایزی در زمینه حمل مسافر و حمل بار توسط قطار بوده‌اند.

برخی از کلانشهرهای ایران از دهه ۲۰ تا ۶۰ رفته رفته به شبکه ریلی ایران متصل شدند اما استان پهناور فارس با دارا بودن ظرفیت‌های زیاد گردشگری، اقتصادی، کشاورزی و صنعتی کماکان تا اواخر دهه ۸۰ از این زیرساخت ضروری در توسعه بهره‌مند نبود که پاسخ آن را باید از مدیران ملی و مدیران این استان در دوران گذشته جویا شد.

هرچند دیرهنگام اما بالاخره در خردادماه ۸۸ سوت قطار در ایستگاه راه آهن شیراز شنیده شد و انتظار ۸۰ ساله اهالی این خطه پایان یافت هرچند که در ابتدای ورود این ناوگان به فارس حرف و حدیث‌های فراوانی در زمینه استاندارد پایین خط ریلی ایجاد شد در فارس در زبان‌ها افتاد. 

شبکه ریلی نقش بسیار مهمی در رونق صنعتی و اقتصادی هر منطقه دارد و نبود آن در طول سالیان گذشته تاثیر مستقیمی بر کندی پیشرفت صنعتی فارس گذاشته اما در ابتدای دهه ۹۰ تاکنون با ورود قطار به این استان پروژه‌های صنعتی بسیاری در فارس آغاز شده که نقش ریل در تامین تجهیزات مورد نیاز برای پیشبرد این صنایع غیرقابل انکاری است.

طی دهه اخیر، حدود ۵۰۰ کیلومتر ریل آهن در این استان به بهره برداری رسیده که ظرفیت جابجایی ۵۱۱ هزار مسافر و حمل ۳۸۱ هزار تن بار در سال را دارد.

‌رشد ۷۴ درصدی جابجایی مسافر با قطار

مدیرکل راه آهن استان فارس در گفت و گو با خبرنگار ایرنا در این باره گفت: طی سالهای گذشته کیفیت قطارهای مسافری به پنج ستاره ارتقا پیدا کرد و قطار پنج ستاره فدک در مسیر شیراز تهران در دولت یازدهم برای جابجایی مسافر در این محور اضافه شد.

مهرداد انصاری ادامه داد: در طول سال ۹۸ تعداد ۵۱۱ هزار و ۹۸۰ نفر مسافر بوسیله قطارهای فارس در مسیرهای تهران و مشهد و ایستگاه های بین راهی به صورت رفت و برگشت جابجا شده اند.

وی، تعداد مسافران جابجا شده در طول سال ۹۲ توسط راه آهن فارس را ۲۹۳ هزار و ۲۶۴ نفر عنوان کرد و گفت: این آمار نشان از رشد ۷۴.۶ درصدی تعداد مسافران جابجا شده توسط ریل در این استان در سال ۹۸ به نسبت سال ۹۲ دارد.

انصاری اظهار داشت: در سال ۹۲ تعداد ۱۴۵ هزار و ۷۲۴ مسافر با ریل از این استان خارج و در سال ۹۸ ۲۵۷ هزار و ۳۴۰ نفر قطار را برای خروج از فارس انتخاب کرده‌اند که مقایسه این آمار نشان از رشد ۷۷ درصدی دارد.

وی خاطرنشان کرد: در سال ۹۲ تعداد ۱۴۷ هزار و ۵۴۰ نفر با قطار وارد این استان شده که در سال ۹۸ این تعداد با ۷۲ درصد رشد به ۲۵۴ هزار و ۶۴۰ نفر افزایش یافته است.

رشد بیش از ۷۰۰ درصدی حمل بار براساس تن کیلومتر در راه آهن فارس

مدیرکل راه آهن استان فارس در ادامه با اشاره به شاخص های حمل بار از طریق ریل در فارس بیان کرد: در سال ۹۸ براساس شاخص تن کیلومتر حمل شده آمار ۱۱۲ میلیون و ۵۵۹ هزار و ۶۱۰ تن کیلومتر به ثبت رسیده است که این رقم هفت سال قبل، ۱۴ میلیون و ۷۵۷ هزار و ۸۶۹ تن کیلومتر بوده که مقایسه آن نشان از رشد ۷.۶ برابری دارد.

وی افزود: طی سال گذشته ۳۸۱ هزار و ۳۷۰ تن بار از طریق راه آهن فارس جابجا شده که این رقم در سال ۹۲ صدهزار تن بوده که مقایسه آن حکایت از رشد ۳.۸ برابری در سال ۹۸ دارد.

اتصال میراث‌دار ایران باستان به ریل

انصاری در بخش دیگر سخنان خود گفت: یکی از مهمترین دستاوردهای ریلی فارس طی سالیان اخیر اتصال مرودشت بعنوان پرجمعیت ترین شهرستان این استان بعد از شیراز و میراث دار مهمترین آثار تاریخی و ثبت جهانی کشور است.

وی اظهار داشت: ایستگاه گار باری شهرستان مرودشت به وسعت ۳۵۰ هزار متر مربع و با اعتبار ۱۳۰ میلیارد ریال حدود یکماه پیش و در نیمه تیرماه ۹۹ به بهره برداری رسید و همچنین عملیات ساخت ایستگاه مسافری راه‌آهن شهر مرودشت نیز آغاز شد.

وی با بیان اینکه پیش‌بینی می‌شود که ایستگاه ریلی مسافری مرودشت نیز تا پایان سال ۹۹ تکمیل‌ شود ادامه داد: مرودشت جاذبه‌های تاریخی، باستانی و گردشگری بسیاری را در خود جای داده و به همین دلیل پیش‌بینی می‌شود که ایستگاه مسافری این شهر به یکی از بهترین ایستگاه‌های مسافری شبکه ریلی کشور تبدیل شود.

وی اضافه کرد: ایستگاه گار باری مرودشت با حرکتی جهادی و در شرایط کرونایی مورد بهره برداری قرار گرفت و با افتتاح این مجموعه، بارهای مورد نیاز و مواد اولیه کارخانجات فولاد مانند فولاد پاسارگاد به این مکان منتقل و تخلیه بارگیری در این ایستگاه صورت خواهد گرفت.

افق مطلوب ریل فارس، نیازمند تکمیل طرح‌های در دست اجرا

با روی کار آمدن دولت یازدهم چندین پروژه ریلی مهم در استان فارس آغاز شده که بهره برداری از این طرح‌ها می‌تواند نوید بخش توسعه اقتصادی و صنعتی منطقه باشد.

طرح‌های کلان ریلی در حال احداث استان فارس از جمله  گل گهر-شیراز، راه آهن شیراز-عسلویه-بوشهر و اقلید-یزد است که بهره برداری از این طرح‌های عمرانی که نیازمند منابع مالی ملی است می‌تواند زمینه رشد و توسعه این استان را فراهم کند.

طلوع از شرق،راه آهن گل‌گهر -شیراز

معاون معاون هماهنگی امور عمرانی استانداری فارس در گفت و گوی اختصاصی با خبرنگار ایرنا پروژه های ریلی شاخص و کلان این استان را برشمرد و گفت: خط ریلی گل گهر-شیراز از پروژه های کلانی است که ساخت آن حوالی سال ۱۳۹۰ آغاز شده است.

محمود رضایی کوچی افزود: این خط ریلی از ایستگاه راه آهن گل گهر سیرجان در استان کرمان واقع در محور راه آهن بافق - بندرعباس انشعاب گرفته و در ادامه از قطروئیه شهرستان نی ریز، استهبان، فسا و سروستان عبور خواهد کرد و در نهایت با خط ریلی در حال احداث شیراز-عسلویه-بوشهر متصل می شود.

وی طول این خط ریلی در حال ساخت را ۳۴۵ کیلومتر عنوان کرد و گفت: ساخت این مسیر به لحاظ جابه جایی مسافر و حمل کالا و بارهایی از جمله سنگ آهن کارخانه گل گهر سیرجان و انتقال آن به کارخانه فولاد خوزستان و بندرعباس بسیار اهمیت دارد.

ریل‌گذاری برای کاهش تلفات جاده‌ای و تامین سنگ آهن

وی ادامه داد: با راه اندازی خط آهن گل گهر-شیراز حجم زیادی از عبور و مرور خودروهای سنگین در این مسیر مواصلاتی کاهش و در نتیجه آن سوانح ترافیکی نیز روند نزولی پیدا خواهد کرد و در کنار آن سنگ آهن و اقلام مورد نیاز کارخانه های فولاد استان فارس نیز با احداث این مسیر تامین خواهد شد.

معاون هماهنگی امور عمرانی استانداری فارس با بیان اینکه ۳۰ کیلومتر از این خط ریلی در حال ساخت در استان کرمان و ۳۱۵ کیلومتر از طول این مسیر در استان فارس واقع شده است،گفت: این پروژه یک خطه است که ساخت آن در ۴ قطعه تعریف شده که قطعه ۳ و ۴ آن به طول ۱۹۰ کیلومتر حدفاصل شهرستان های نی ریز،استهبان، فسا و سروستان و شیراز است که ساخت این مسیر عملیاتی شده و پیشرفت فیزیکی قطعات ۳ و ۴ حدود ۶۵ درصد است.

وی با اشاره به اینکه قطعه ۱ و ۲ این مسیر از شهرستان نی ریز تا گل گهر سیرجان به طول ۱۵۵ کیلومتر امتداد دارد،افزود: کل پروژه در حال احداث راه آهن شیراز-گل گهر ۳۴ درصد پیشرفت فیزیکی دارد.

رضایی بیان کرد: با احداث این خط ریلی ،انشعاباتی از آن برای شهرستان‌های داراب،جهرم ، زرین دشت و فسا نیز گرفته می شود این مناطق تحت پوشش شبکه ریلی کشور قرار خواهند گرفت.

وی اظهار داشت: پروژه ریلی اتصال داراب - زادمحمود به راه آهن شیراز-گل گهر نیز در یک فاز به طول ۲۷ کیلومتر آغاز شده که اکنون ۷۱ درصد پیشرفت فیزیکی دارد.

معاون هماهنگی امور عمرانی استانداری فارس عنوان کرد: کار ساخت قطعه ۱ و ۲ پروژه راه آهن شیراز-گل گهر که حدفاصل شهرستان نی ریز تا گل گهر سیرجان را پوشش خواهد داد و طول آن ۱۵۵ کیلومتر است هنوز آغاز نشده است.

وی ادامه داد: کل اعتبار مورد نیاز برای ساخت راه آهن شیراز گل گهر حدود پنج هزار میلیارد تومان پیش بینی شده که با توجه به عدم ساخت بیش از نیمی از طول این مسیر حدود ۳ هزار میلیارد تومان برای اتمام این پروژه اعتبار نیاز است.

رضایی ساخت این خط ریلی را از پروژه های کلان ملی دانست و گفت: ساخت این مسیر در قطعه ۱ و ۲ با مشکلاتی از جمله اراضی معارض در مسیر بخصوص در منطقه حفاظت شده بهرام گور شهرستان نی ریز مواجه شده که رفع این مشکل با مذاکره و رایزنی با سازمان حفاظت از محیط زیست در حال پیگیری است.

اتصال ریلی فارس از مسیری جدید

معاون هماهنگی امور عمرانی استانداری فارس با بیان اینکه ساخت طرح های ریلی جملگی با اعتبارات ملی انجام می شود،گفت: پروژه ریلی گل گهر-شیراز یکی از طرح های اثرگذار جنوب کشور محسوب می شود که در حمل بار بین استان هرمزگان،کرمان و فارس نقش کلیدی دارد و با اجرای این پروژه فارس از مسیری دیگر به شبکه ریلی ایران نیز متصل خواهد شد.

وی راه اندازی هر یک از پروژه های ریلی در حال احداث فارس را دارای مزیت هایی دانست و افزود: اتمام طرح های ریلی این استان در کاهش ترددها در سطح جاده و در پی آن کاستن از سوانح جاده ای تاثیر بسیار زیادی دارد.

وی ادامه داد: به جز جابه جایی ایمن مسافر،گسترش راه آهن نقش بسیار مهمی در رونق اقتصادی و توسعه صنعتی منطقه دارد که به واسطه آن می توان مواد خام صنایع این استان را تامین و تولیدات را با استفاده از آن ارزان‌تر حمل کرد.

اتصال به جنوب

رضایی در ادامه بیان کرد: راه آهن شیراز-عسلویه-بوشهر نیز یکی دیگر از پروژه های در حال احداث فارس است که با هدف جابه جایی مسافر و کالا در حال ساخت است.

وی با تاکید بر اهمیت تکمیل این پروژه ریلی گفت: با توجه به توسعه استراتژیک منطقه عسلویه و بوشهر،ترانزیت کالا ،وجود تجهیزات و منابع نفت و گاز در این منطقه و اتصال به بندرها، ایجاد ارتباط ریلی بین استان فارس و  استان بوشهر بسیار مهم است. 

معاون هماهنگی امور عمرانی استانداری فارس ادامه داد: پیش بینی می شود در سال اول بهره برداری از راه آهن شیراز-بوشهر ۸۰۰ هزار مسافر و ۳ میلیون تن بار و کالا جابه جا شود و در سال بیستم نیز ۲ میلیون نفر مسافر جابه جا و ۶ میلیون تن کالا از این مسیر و با استفاده از ریل حمل شود.

او اظهار داشت: طول مسیر راه آهن شیراز-بوشهر ۴۳۷ کیلومتر است که ۳۱۰ کیلومتر آن در فارس و مابقی در استان بوشهر قرار دارد.

رضایی با بیان اینکه این مسیر ریلی از بوشهر به سمت عسلویه با طول ۲۰۵ کیلومتر تداوم خواهد داشت،گفت: این مسیر ریلی در استان فارس از راه آهن مرودشت شروع می شود و در ادامه از ایستگاه های رحمت آباد،ایزدخواست، فتح آباد، کوار، فیروزآباد، فراشبند، اهرم به بوشهر منتهی خواهد شد.

وی ادامه داد: محور اهرم به سمت عسلویه بصورت شاخه ای منشعب و عملیات اجرایی این طرح از چند مسیر آغاز شده و در مجموع این مسیر به ۱۳ قطعه تقسیم شده که کار ساخت در ۵ قطعه آن به طول ۲۲۵ کیلومتر شروع و پیشرفت فیزیکی کل پروژه حدود ۹ درصد است.

وی اضافه کرد: بخش هایی از کار احداث این مسیر در استان فارس و قسمت هایی در استان بوشهر آغاز شده است و ساخت پروژه راه آهن شیراز-بوشهر از طریق فاینانس خارجی دنبال خواهد شد.

نوید ریلی برای شمال

معاون هماهنگی امور عمرانی استانداری فارس همچنین گفت: پروژه دیگر ریلی در حال ساخت این استان مسیر اقلید-یزد است که این طرح نیز جز طرح های عمرانی اثرگذار فارس خواهد بود.

وی ادامه داد: این پروژه براساس برنامه زمان بندی ارایه شده و با توجه به حساسیت دولت و اهمیت این موضوع، تا پایان سال ۹۹ به بهره برداری خواهد رسید.

رضایی در پایان گفت: با اجرای پروژه راه آهن اقلید-یزد نیز کار جابه جایی مسافر و حمل بار و کالا از طریق این مسیر ریلی انجام خواهد شد که عملیات اجرایی این طرح در مراحل پایانی قرار دارد و تا آخر سال جاری نیز بطور کامل به بهره برداری می رسد.