تبادل دانش میان دانشگاه و صنعت دریایی؛ گامی در توسعه استانداردهای بومی

به گزارش تین نیوز به نقل از روابط عمومی دانشگاه صنعتی امیرکبیر، رئیس دانشکده مهندسی دریا دانشگاه صنعتی امیرکبیر با بیان اینکه مجموعه ای از نهادهای دریایی کشور در برگزاری این رویداد مشارکت دارند، افزود: در این کنفرانس، تمامی نهادهای مرتبط با حوزه دریا شامل سازمان های دولتی، مجموعه های صنعتی و دانشگاه های کشور دعوت شده اند تا در بخش های مختلف شامل ارائه مقاله، برگزاری کارگاه ها و سخنرانی های کلیدی حضور یابند. به این ترتیب، طیف گسترده ای از فعالان دانشگاهی و صنعتی درگیر کنفرانس خواهند شد.

رئیس دانشکده مهندسی دریا دانشگاه صنعتی امیرکبیر تأکید کرد: تبادل اطلاعات علمی روز میان اساتید، متخصصان و پژوهشگران دانشگاهی و صنعتی می تواند نقش مهمی در پیشرفت استانداردسازی، توسعه استانداردهای بومی و کاربردی سازی آنها در صنعت ایفا کند.

کیاست در پاسخ به پرسشی درباره جایگاه ایران در زمینه تدوین استانداردهای بین المللی گفت: توسعه استانداردها عمدتاً در کشورهای توسعه یافته صورت می گیرد و کشورهای در حال توسعه بیشتر مصرف کننده این استانداردها هستند. در کشور ما نیز علاوه بر استفاده از استانداردهای بین المللی، وظیفه دانشگاه ها و مراکز علمی این است که به سمت توسعه استانداردهای ملی مبتنی بر شرایط بومی حرکت کنند.

وی ادامه داد: برخی از استانداردهای بین المللی که سابقه و مبنای عملی دارند، می توانند با بومی سازی و انطباق با شرایط داخلی کشور مورد استفاده قرار گیرند تا در عمل کارآمدتر و قابل اجرا باشند.

رئیس دانشکده مهندسی دریا، دستاورد مستقیم این کنفرانس را حرکت به سوی صنعت در زمینه استانداردسازی دانست و ادامه داد: شاید نتوان در پایان برگزاری کنفرانس، تحول فوری مشاهده کرد، اما قطعاً این گونه رویدادها بستری برای شکل گیری و توسعه استانداردهای بومی در کشور خواهند بود. برگزاری کنفرانس و تبادل نظر میان اساتید، دانشگاهیان و صنعتگران، از ابزارهای اصلی برای ایجاد تحول در حوزه استانداردهای ملی محسوب می شود.

نقش کنفرانس در تدوین استانداردهای ملی

رئیس دانشکده مهندسی دریا دانشگاه صنعتی امیرکبیر با تاکید بر اینکه تمامی پژوهش هایی که در قالب مقاله در این کنفرانس ارائه می شود، توسط اساتید دانشگاه در تکمیل و توسعه استانداردهای ملی مورد استفاده قرار خواهند گرفت، خاطر نشان کرد: هم اکنون گروه های فعالی در دفتر توسعه استاندارد دریایی دانشکده مهندسی دریا مشغول تدوین استانداردهای ملی هستند و این روند در سه سال گذشته به طور مستمر دنبال شده است.

وی در تشریح خلأ های موجود در استانداردسازی حوزه دریا گفت: در مؤسسات بین المللی استاندارد، بخش های کاربردی متعددی تدوین شده است. در ایران، سازمان بنادر و دریانوردی به عنوان متولی اصلی اجرای استانداردها فعالیت می کند و زیر چتر سازمان بین المللی دریانوردی (IMO) استانداردهای جهانی را در کشور به کار می گیرد.

وی افزود: سازمان بنادر علاوه بر به کارگیری استانداردها، در تدوین موارد جدید نیز مشارکت دارد و در نشست های IMO نقش فعال ایفا می کند. در این فرآیند، دانشگاه ها نیز نقش پشتیبان دارند و اساتید دانشگاه صنعتی امیرکبیر در تعامل با زیرمجموعه های سازمان بنادر، در بررسی و اظهار نظر درباره استانداردهای مورد بحث در IMO مشارکت می کنند.

کیاست خاطرنشان کرد: تجمیع فعالیت های دانشگاهی در کنار سازمان بنادر، همان نقشی است که کشور ما در توسعه و اجرای استانداردهای جدید دریایی بر عهده دارد.

طراحی و ساخت شناورهای استاندارد در کشور

رئیس دانشکده مهندسی دریا در پاسخ به پرسشی درباره میزان استفاده از استانداردها در طراحی شناورهای جدید گفت: در صنعت کشور، الگوهای متعددی برای طراحی و ساخت شناورهای استاندارد آغاز شده است. برخی از این طرح ها از مدل های خارجی الهام گرفته اند، اما در حال حاضر فرآیند بومی سازی و بازنگری این مدل ها در داخل کشور در حال انجام است تا با شرایط فنی و اقلیمی ایران تطبیق یابند.

وی تأکید کرد: هدف نهایی این تلاش ها، دستیابی به الگوی بومی طراحی و ساخت شناورهای دریایی استاندارد است تا ایران بتواند در سطح منطقه ای و بین المللی نقش پررنگ تری در عرصه صنعت دریا ایفا کند.

رئیس دانشکده مهندسی دریا دانشگاه صنعتی امیرکبیر به روند طراحی و بومی سازی استانداردها در صنعت دریا اشاره کرد و توضیح داد: در بسیاری از موارد ما برای طراحی شناورها و سازه های دریایی از الگوها و نقشه های اولیه مشابه خارجی یا بین المللی استفاده کرده، سپس محاسبات طراحی های لازم را مطابق با اهداف و مأموریت های شناور مورد نظر، بومی سازی و تنظیم می کنیم.

وی در پاسخ به پرسشی درباره هماهنگی میان دانشگاه ها، سازمان استاندارد و سازمان بنادر و دریانوردی گفت: از چند سال پیش و از طریق دفتر توسعه استاندارد در دانشکده مهندسی دریا، سازمان صنایع دریایی به دانشگاه ها رجوع کرده است تا این هماهنگی شکل بگیرد. موفقیت این مسیر به برگزاری نشست ها، گردهمایی ها و جلسات تخصصی بستگی دارد. ما این مسیر را شروع کرده ایم و انتقال نیازها و خواسته های سازمان های دریایی داخلی به دانشگاه و تلاش دانشگاه برای ایفای نقش توسعه ای در زمینه استانداردها در حال انجام است.

چالش های پیاده سازی استانداردهای بین المللی در ایران

کیاست درباره چالش های پیاده سازی استانداردهای بین المللی مانند IMO در ایران اظهار کرد: بسیاری از استانداردها می تواند به کشور ما کمک کند تا شناورها و سازه های دریایی استاندارد داشته باشیم، اما برخی استانداردها بار مالی و تکنولوژیک سنگینی به همراه دارند. برای مثال، آیین نامه های مرتبط با کاهش انتشار گازهای گلخانه ای (MARPOL) صنعت دریایی را ملزم می کنند که به سمت کاهش و نهایتاً صفر کردن تولید گازهای گلخانه ای حرکت کنند؛ این فرآیند همزمان نیازمند فناوری های نوین و سرمایه گذاری قابل توجه است و اجرای آن هزینه بر است.

وی افزود: پیاده سازی این استانداردها برای همه کشورها هزینه زا خواهد بود، اما در بلند مدت به نفع سازندگان و محیط زیست است؛ زیرا حفظ دریاها و منابع طبیعی مستلزم اجرای این ضوابط است.

کیاست یکی از رویکردهای این کنفرانس را حفاظت از محیط زیست دانست و گفت: یکی از ده محور کنفرانس، استانداردها در حوزه محیط زیست است. ما از پژوهشگران مقاله می پذیریم و تلاش می کنیم کنفرانس را با پوشش همه جانبه جنبه های استاندارد از جمله محیط زیست برگزار کنیم. هدف این است که مباحث محیط زیستی به صورت جدی در توسعه استانداردها مدنظر قرار گیرد.

انرژی های تجدیدپذیر دریایی؛ فرصت و خلأ ها

رئیس دانشکده مهندسی دریا درباره برنامه های ایران در تدوین استانداردهای ملی برای انرژی های تجدیدپذیر دریایی اظهار کرد: انرژی های تجدیدپذیر دریایی از جمله حوزه هایی هستند که نسبت به محیط زیست حساس تر و دوستدار محیط زیست اند. در کشور ما فعالیت هایی در این زمینه انجام شده، اما هنوز گسترده نیست. امیدواریم با توسعه فعالیت های پژوهشی و ورود دانشگاه ها و صنعت به این حوزه و نیز با پیشبرد مباحث استانداردسازی، محققان داخلی بتوانند زمینه های بیشتری را در این بخش ایجاد کنند.

رئیس دانشکده مهندسی دریا درباره نقش ایران در نظام بین المللی استاندارد سازی دریایی یادآور شد: تدوین و توسعه استانداردها در سطح بین المللی معمولاً توسط کشورهای دارای سابقه علمی و صنعتی انجام می شود. کشور ما در برخی حوزه ها دارای تجربه و ظرفیت است؛ اما توسعه استاندارد نیازمند پشتوانه علمی و صنعتی گسترده و مستمر است. دانشگاه ها و صنعت باید در کنار هم حرکت کنند تا بتوانیم نقش فعال تری در تولید و توسعه استانداردها ایفا کنیم.

وی تصریح کرد: این فرایند توسعه استاندارد باید به صورت برنامه ریزی شده، با مشارکت نهادهای مختلف و با تمرکز بر بومی سازی و انطباق با شرایط ملی دنبال شود تا در آینده ایران بتواند نه تنها مصرف کننده، بلکه تولیدکننده و پیشرو در برخی حوزه های استاندارد دریایی باشد.

تداوم فعالیت های استانداردسازی دریایی با تشکیل مرکز تحقیقات استاندارد

کیاست، در ادامه با اشاره به روند شکل گیری فعالیت های استانداردسازی دریایی در دانشگاه اظهار کرد: خوشبختانه فعالیت های مرتبط با توسعه استاندارد در دانشکده مهندسی دریا از سال ۱۴۰۰ آغاز شده و تاکنون روند روبه رشدی را طی کرده است. این روند نیاز به پشتیبانی دارد که خوشبختانه سازمان های مرتبط، چه در بخش های دفاعی و چه در بخش های غیرنظامی، حمایت های لازم را انجام می دهند.

وی افزود:دفتر توسعه استاندارد در دانشکده مهندسی دریا در حال تبدیل شدن به مرکز تحقیقات دریایی است و این مرکز زیر مجموعه پژوهشکده دریا خواهد بود که شامل چندین مرکز تحقیقاتی است. مرکز تحقیقات استاندارد یکی از بخش های کلیدی این ساختار جدید خواهد بود که در آینده نزدیک با پشتیبانی مراکز ذی ربط محقق می شود.

کیاست درباره زمان و جزئیات برگزاری «کنفرانس بین المللی استاندارد و استانداردسازی در صنایع دریایی» گفت: این کنفرانس در روز ۱۲ آذرماه سال جاری برگزار می شود. با وجود اینکه حوزه استاندارد در دانشگاه ها کمتر مورد توجه بوده، تاکنون حدود ۹۸ مقاله علمی ـ پژوهشی به دبیرخانه ارسال شده که از میان آنها حدود ۴۰ مقاله برای ارائه در روز کنفرانس پذیرفته خواهند شد و مابقی مقالات پذیرفته شده بصورت پوستر ارائه می شوند. داوری مقالات توسط اساتید دانشگاه های سراسر کشور در زمینه دریایی در حال انجام است.

وی ادامه داد: در روز برگزاری کنفرانس، سه نشست موازی خواهیم داشت و تلاش شده تا ارائه مقالات تنها توسط دانشجویان انجام نشود، بلکه اساتید فن نیز شخصاً در ارائه و تبادل ایده ها حضور داشته باشند. حضور اساتید در این فرآیند به انتقال دانش و شکل گیری گفت وگوهای علمی اثربخش کمک خواهد کرد.

رئیس دانشکده مهندسی دریا از برگزاری نمایشگاه جانبی در کنار کنفرانس خبر داد و گفت: نمایشگاه تخصصی این رویداد با حدود ۲۵ غرفه در حال آماده سازی است و سازمان هایی نظیر سازمان صنایع دریایی، مرکز استاندارد دفاعی ایران، سازمان ملی استاندارد کشور و نیز تعدادی از صنایع بخش خصوصی در آن حضور خواهند داشت. این نمایشگاه مکمل بخش علمی کنفرانس خواهد بود و فضای تعامل صنعت و دانشگاه را فراهم می کند.

وی همچنین درباره برنامه های دومین روز رویداد افزود: در روز دوم این رویداد کارگاه های تخصصی برگزار می شود. در این کارگاه ها از متخصصان برجسته خارج از کشور که در حوزه استاندارد و آیین نامه های موسسات رده بندی فعالیت دارند، استفاده خواهد شد. حضور این متخصصان می تواند به غنای علمی کنفرانس و تبادل دانش میان پژوهشگران داخلی و خارجی کمک کند.

کیاست ابراز امیدواری کرد که این رویداد گامی مؤثر در توسعه استانداردسازی بومی و ارتقای جایگاه علمی کشور در حوزه صنایع دریایی باشد.