ضرورت تسهیل ترانزیت در مرزهای شرقی؛ مشکل تردد کامیون ها کم شد اما حل نشد
در عرصه تجارت بین الملل، بهره برداری از موقعیت جغرافیایی برای حمل ونقل کالا و تسهیل تجارت میان کشورها یک مزیت است که در مرزهای شرقی هنوز این مسیر کمی ناهموار است.
در عرصه تجارت بین الملل، بهره برداری از موقعیت جغرافیایی برای حمل ونقل کالا و تسهیل تجارت میان کشورها یک مزیت است که در مرزهای شرقی هنوز این مسیر کمی ناهموار است.
به گزارش تین نیوز به نقل از بازار، حمل ونقل کالا و تسهیل تجارت میان کشورها به عنوان یک شاخص جهت رشد در تمامی زمینه ها ازجمله تجارت، اشتغال، حمل ونقل می تواند مؤثر باشد.
برخی کشورها با دارا بودن موقعیت جغرافیایی راهبردی و سرمایه گذاری در امور زیربنایی مانند تجهیزات بندری ،جاده ها و راه آهن توانسته اند از این مزیت برای افزایش درآمدهای ارزی و ارتقای جایگاه خود در توسعه تجارت ملل محصور در خشکی، به نحو مطلوب استفاده کنند.
استان خراسان رضوی در زمره استان هایی است که به لحاظ موقعیت جغرافیایی از مزیت عبور کالا بهره منداست و با تجهیز هم زمان مبادی ورودی و خروجی کالا تکمیل کننده کریدور های بین المللی است.
تسهیل ترانزیت در مرزهای خراسان به دلیل حجم قابل توجه صادرات به آسیای میانه و به ویژه کشور افغانستان بسیار حائز اهمیت است و می تواند جایگاه واقعی ایران در صنعت ترانزیت را تحقق بخشد و از این مزیت در راستای افزایش درآمدهای ارزی و ارتقای موقعیت راهبردی خود در منطقه به نحو مطلوب استفاده کرد اما این آرزو درگرو تسهیل صادرات و ترانزیت است.
فرازوفرود در مرزهای شرقی
خراسان رضوی دارای اقتصاد ترانزیتی است و سالانه ناوگان حمل ونقل بخشی از کالاهای کشورهای دیگر از مرز این استان وارده کرده و به کشورهای دیگر منتقل می کند اما موانع متعددی مانند فرسودگی ناوگان باری و یا توقف کامیون ها در مرز که درنهایت به گران تمام شدن بارهای صادراتی منجر می شود از جمله مشکلاتی است که بر روی قدرت رقابت ایران در بازارهای منطقه تأثیر نامطلوبی دارد.
مسئول دبیرخانه شورای گفتگوی دولت و بخش خصوصی خراسان رضوی اظهار می کند: توقف های کامیون های حمل بار در مرز از یک سو هزینه های حمل ونقل کالای صادراتی یا ترانزیتی را افزایش می دهد و از سوی دیگر صاحبان کالاها ترجیح می دهند که از کوتاه ترین مسیر، حمل ونقل کالای خود را انجام دهند لذا در این میان بخشی از صادرات و ترانزیت استان از بین می رود.
علی اکبر لبافی در پاسخ به اینکه چرا باوجود اهمیت تسهیل تردد خودروهای باری در مرز هنوز شاهد برخی ناهماهنگی ها و بی نظمی هستیم اظهار می کند: در این راستا عوامل بسیاری دخیل است که برخی به احکام بالادستی و برخی به نبود مدیریت واحد و برخی به تعلل دستگاه های اجرایی باز می گردد.
وی عنوان می کند: به طور مثال به موجب ماده ۱۲ قانون امور گمرکی مسئولیت هماهنگی، نظارت و به طورکلی مدیریت حوزه مرزی در بخش اقتصادی با گمرک است اما در سال ۱۳۹۶ حسب دستور رئیس جمهور وقت این مسئولیت به نحوی به حوزه معاونت راهداری و حمل ونقل جاده ای وزارت راه و شهرسازی گذاشته شده است، لذا هنوز دوگانگی در احکام بالادستی منجر به پراکندگی مدیریت در مرز شده است.
مسیر ناهموار ترانزیت
وی فقدان مدیریت جامع، پراکندگی خدمات از سوی دستگاه های اجرایی متولی در مرز، توقف کامیون ها و خطر از دست رفتن بازارها را بخشی از مشکلات پیش روی مسیر ناهموار ترانزیت در این مرزها عنوان کرده و ابراز می کند البته برخی از عوامل را نیز تابع شرایط زمانی است.
مسئول دبیرخانه شورای گفتگوی دولت و بخش خصوصی خراسان رضوی می گوید: درگذشته مرز دوغارون ظرفیت تردد دو هزار کامیون به صورت روزانه را داشت، اما در حال حاضر شاهد تردد حدود ۲۰۰ دستگاه کامیون دررفت و ۲۰۰ دستگاه در برگشت هستیم لذا برخی نمایندگی های دستگاه های اجرایی به دلیل کمبود نیروی انسانی ساعات کمتری در مرز حضور دارند و مدت زمان کمتری را به رسیدگی به امور کامیون ها ای حمل بار اختصاص می دهند لذا با افزایش تعداد ترددها خواب کامیون ها افزایش و این موضوع دردسرساز می شود.
وی در پاسخ به اینکه آیا راهکاری برای حل مشکلات موجود در مرز و تسهیل تردد کامیون های ترانزیتی هست یا خیر نیز به ما می گوید: به نظر بنده برای حل موضوع توقف کامیون های صادراتی و ترانزیتی در مرزهای شرقی، مدیریت اقتصادی کل گمرکات مرزی استان باید به بخش خصوصی واگذار شود.
وی با اشاره به اینکه البته اقداماتی مانند راه اندازی سیستم نوبت دهی برای روان سازی انجام پذیرفته است ادامه می دهد: هوشمند سازی سیستم نوبت دهی ناوگان حمل ونقل در مرز دوغارون توسط بخش خصوصی انجام شده که اگر این سیستم دقیق کار کند بخش اعظمی از مشکلات حل می شود.
کاهش حجم کالاهای صادراتی
رئیس انجمن شرکت های حمل ونقل بین المللی خراسان رضوی نیز با اشاره به اینکه در طی یک سال گذشته تلاش دولتمردان در راستای حل مشکلات و تسهیل تردد ناوگان باری معطوف بوده است به بازار می گوید: مشکلات در مرزهای شرقی کم شده اما واقعیت این است که هنوز حل نشده است.
احمد زمانیان یزدی البته بخشی از کم شدن مشکلات و روان سازی تردد ناوگان حمل ونقل باری را ناشی از کاهش حجم بارهای صادراتی از ایران می داند و می گوید: حجم صادرات و ترانزیت کم شده و لذا مشکلات سال گذشته و اعتراضات شرکت های حمل ونقل بین المللی نسبت به قبل کاهش یافته است اما هنوز مشکل ارائه خدمات و هماهنگی در مرز برای سرعت گرفتن ترانزیت وجود دارد.
وی اذعان می کند: تسهیل در تردد خودروهای ترانزیتی و کاهش زمان ترخیص کالا در حفظ بازارهای رقابتی بسیار حائز اهمیت است.
رئیس انجمن شرکت های حمل ونقل بین المللی خراسان رضوی بابیان اینکه ترخیص کالا در بندرعباس خود به پنج تا شش روز زمان نیاز دارد به ما می گوید: این موضوع برای کانتینرهایی که اجاره آن ها به دلار پرداخت می شود گران تمام شده و هزینه کالای صادراتی را افزایش می دهد حال وقتی این بار قرار است یک هفته نیز در مرز خراسان بر روی زمین بماند و هزینه خواب به آن اضافه شود لذا دیگر برای تاجر صرفه اقتصادی ندارد.
وی با تأکید بر اینکه باید تا جای ممکن هزینه حمل بار را برای باقی ماندن در میدان رقابت منطقه ای کاهش دهیم می افزاید: این موضوع موجب شده تا جدیداً برخی تاجران افغانستانی مسیر پاکستان را برای تأمین نیازهای خود انتخاب کنند و لذا این موضوع به نفع ما نیست.
افزایش دلار و دودی که به چشم صادرات می رود
زمانیان بابیان مشکلات افزایش نرخ ارز و آسیب تصمیمات ناگهانی نیز اذعان می کند: ارز با نوساناتی که پیداکرده باعث شده کرایه حمل ونقل بیش از اندازه افزایش پیدا کند و از طرفی در حوزه گمرک، دستگاه های امنیتی تصمیماتی ناگهانی می گیرند و بر همین اساس بسیاری از امور دچار اخلال می شود و صاحبان بار مشمول خسارات بسیاری می شوند.
رئیس انجمن شرکت های حمل ونقل بین المللی خراسان رضوی تأکید کرد: مجموع این اقدامات باعث تاتیر منفی در حمل ونقل ریلی و ترانزیت می شود که این اتفاقات نه برای تجار خارجی و هزینه ها و فرآیندها می صرفد و نه شرکت حمل ونقل می تواند قیمت ثابتی برای مشتری خارجی خود اعلام کند.
زمانیان اظهار می کند: به دلیل مشکلاتی ازجمله زمان بر بودن ترخیص کالا در مرزها و تأخیر در رسیدن بار به مقصد و از طرفی افزایش هزینه بار لذا امروز شاهد هستیم که حجم کالای کمتری در مرزهای شرقی برای صادرات در صف صادرات است.
وی در خصوص راهکاری برای حل این موضوع به ما می گوید: بیشترین مانع ما دستگاه هایی است که خود را مرتبط با این موضوع می دانند و یک دستگاه متولی وجود ندارد که همه دستگاه های اجرایی را تحت نظر داشته باشد.
وی هم چنین بابیان اینکه تنها کم کاری ادارات و افزایش نرخ دلار را نباید دلیل گران تمام شدن کالاهای صادراتی دانست اضافه می کند: بالا بودن سن ناوگان حمل ونقل در حوزه تجارت بی تأثیر نیست چون هزینه سوخت بالا می رود و سرعت حمل کم می شود و خطرات انسانی در آن جدی است.
رئیس انجمن شرکت های حمل ونقل بین المللی خراسان رضوی ادامه داد: هزینه تعمیر و نگهداری این ناوگان فرسوده بالاست، وقتی هزینه بالا برود مالک ماشین هزینه بیشتری برای حمل بار می گیرد و وقتی هزینه حمل بیشتر شود عملاً صاحب بار ناراضی می شود و در بلندمدت مشتری از بین می رود و این از اثرات فرسودگی ناوگان است.
اجرای طرح یکپارچه سازی
مشکلات تردد ناوگان حمل نقل عمومی تاکنون جلسات بسیاری را به خود اختصاص داده است و حتی موجب شد تا استاندار خراسان رضوی هفته گذشته برای پاسخ به مشکلات جمع بندی شده توسط بخش خصوصی در نشست شورای گفت وگوی دولت و بخش خصوصی حاضر شود.
به گزارش خبرنگار بازار؛ یعقوب علی نظری در این رابطه اذعان کرد: یکپارچه سازی مدیریت مرزی در استان به عنوان یک اصل پذیرفته شده و هم اکنون در مرزها ازجمله دوغارون در حال اجراست.
استاندار خراسان رضوی افزود: در راستای یکپارچه سازی مدیریت مرزی در دوغارون، حکم فرماندار تایباد بر این مهم استوار بوده تا بتواند همه بخش ها و دستگاه های اجرایی مرتبط را هماهنگ کند و فرماندار تایباد به عنوان نماینده استاندار در مرز دوغارون مسئول اعمال مدیریت واحد مرزی است.
وی بابیان این که مشکلات مربوط به منطقه مرزی خراسان رضوی مرحله به مرحله در حال رفع شدن است ادامه داد: عملیات اجرایی طرح جامع دوغارون در دهه فجر آغازشده است و در این راستا باید اقداماتی در گمرک، مرزبانی و بازارچه مرزی انجام گیرد.
استاندار خراسان رضوی گفت: همه مباحث مربوط به مرز به صورت ویژه و دقیق در حال بررسی است و حل برخی از مشکلات مرزی در خراسان رضوی نیاز به زمان دارد گر چه بخش دیگری از مشکلات را هم می توان در کوتاه مدت حل کرد.
نظری افزود: برای رفع دغدغه تشکل های بخش خصوصی در مورد تردد کامیون ها در مرزهای سرخس، لطف آباد و دوغارون لازم است یک هیئت تدبیر متشکل از نمایندگان بخش حاکمیتی و خصوصی شکل گیرد و مسائل هر یک از مرزها را به صورت جداگانه بررسی و درباره آن ها تدبیر کند تا مسائل به سرعت در این بخش حل شود.
وی اضافه کرد: هم اکنون ورود و خروج کامیون ها در مرزهای استان خراسان رضوی به روزانه بین ۵۰۰ تا ۶۰۰ دستگاه رسیده است و مشکلات جزئی مرزها و تردد کامیون ها در هیئت تدبیر مزبور قابل پیگیری و حل شدن است.
استاندار خراسان رضوی گفت: رویکرد کلی در خراسان رضوی روان سازی و تسهیل در امور اقتصادی است و نظارت بر عملیات در مرز باید حین اجرا انجام گیرد و یک هسته مرکزی در قالب هیئت تدبیر می تواند همه بررسی های مرزی را انجام دهد اما باید سازوکار آن تعیین شود.
