مغولستان، بازار جدید و پر رونق پیش روی حمل و نقل ریلی ایران

به گزارش  تین نیوز به نقل از پایگاه خبری ریل نیوز، کشف بازارهای جدید همواره یکی از استراتژی های مهم در اولویت بندی های صنعت حمل و نقل به حساب می آید. اگرچه، حفظ بازارهای فعلی و بعضا قدیمی نیز از اهمیت بسیار زیادی در حمل و نقل برخوردار هستند، اما باید توجه داشت که راه اندازی مسیرها و کریدورهای حمل و نقلی جدید، نیازمند انجام مطالعات بازار و امکان سنجی برای به منظور توسعه درآمدهای ارزی شقوق مختلف حمل و نقل است.

مغولستان، بازار بکر و بزرگ آسیا

مغولستان از جمله کشورهای پهناور در قاره آسیا محسوب می شود که طی سال های گذشته، سرمایه گذاری چینی ها به ویژه در پایتخت این کشور یعنی اولانباتور، افزایش پیدا کرده است. در حال حاضر، سبد محصولات صادراتی مغولستان را کالاهایی همچون گوشت و مواد پروتئینی، مواد معدنی (مس، ذغال سنگ، مولیبدیوم، تسنگیتن و طلا)، سنگ های قیمتی و ساختمانی، پارچه، جواهرات و چرم تشکیل می دهند. با این حساب، باید گفت که عمده سبد صادرات مغولستان را مواد معدنی و آلی تشکیل می دهند.

اما محصور بودن مغولستان در میان کشورهای چین و روسیه و عدم دسترسی این کشور به آب های آزاد، معضل اصلی پیش روی این کشور برای دسترسی به بازارهای بین المللی محسوب می شود. همچنین باید در نظر داشت که مسیر دسترسی مغولستان به آب های آزاد چین از بخش جنوبی این کشور و شمال چین بوده که نهایتا منتهی به آب های شرقی چینی ها خواهد شد. چنین وضعیتی باعث خواهد شد تا مزیت رقابتی کالاهای صادراتی مغولستان به دلیل بعد مسافت و افزایش قیمت تمام شده از مسیر چین تا حد زیادی کاهش یابد.

به ویژه اگر مقصد این کالاها، نیمکره غربی کره زمین باشد، شراط بسیار سخت تر نیز خواهد شد. لذا در حال حاضر، بهترین مسیر پیش روی مغول ها، مسیر ریلی روسیه بوده که در ادامه به راه آهن قزاقستان و دریای خزر متصل خواهد شد. همچنین، استفاده از این مسیر ریلی، به دلیل قرار گرفتن مغولستان در عرض جغرافیایی ۴۰ تا ۵۰ درجه، می تواند مشکلات مربوط به ترانزیت در فصل یخبندان را تا حد زیادی تسهیل نماید.

نگاه مغولستان به مسیر ترانزیتی ایران

خبرگزاری «آکی پرس» که آخرین تحولات منطقه آسیای مرکزی را رصد مینماید، روز سه شنبه (۳ بهمن ماه) گزارشی از دیدار وزیر حمل و نقل مغولستان با محسن بختیار، نماینده جمهوری اسلامی ایران در مغولستان منتشر کرد. «بایامباتسوگت» در دیدار با نماینده ایران، خواستار اتصال به مسیر زمینی و هوایی ایران به منظور ترانزیت کالاهای صادراتی کشورش به سمت غرب شد.

به نوشته آکی پرس، مغولستان قصد دارد با اتصال به مسیر زمینی ایران، نهایتا به بازار پر رونق کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس به ویژه قطر، امارات و کویت دسترسی پیدا کند. وزیر حمل و نقل مغوستان طی این مذاکرات، حتی بندرعباس را به عنوان نقطه اتصال به خلیج فارس و دریای عمان مطرح کرده است.

همچنین، طرف ایرانی نیز خواستار همکاری دو کشور در زمینه واردات فرآورده های گوشتی از مغولستان شده است. از سوی ایران نیز مقرر شده تا جریان صادرات انواع میوه و محصولات کشاورزی، صنایع سبک و مصالح ساختمانی به مقصد مغولستان برقرار شود.

فرصت تاریخی تجارت مغولستان در انتظار راه آهن

همانطور که گفته شد، مغول ها برنامه ریزی قابل توجهی برای صادرات و ترانزیت کالا به سمت کشورهای عربی را در دستور کار خود گنجانده اند. از سوی دیگر، بهترین راه ارتباطی مغولستان با غرب، استفاده از شبکه ریلی منتهی به مرز «سوبها عطار» با روسیه و ادامه مسیر به سمت قزاقستان ار طریق شبکه ریلی روسیه است.

همچنین، شرایط آب و هوایی نامساعد در فصول سرد سال، امکان استفاده از جاده در خاک مغولستان و روسیه برای چهار فصل را میسور نساخته و لذا، بهترین روش حمل بار از مغولستان به ایران و برعکس، استفاده از شبکه ریلی است.

بر اساس آمار منتشر شده از سوی بانک مرکزی مغولستان (نمودار بالا)، میزان صادرات مغولستان نیز از اکتبر سال ۲۰۲۳، بار دیگر رو به افزایش گذشته و می توان پیش بینی کرد که با توجه به ایجاد موج جدید تورم در قیمت های محصولات کشاورزی و دامپروری در جهان طی ماه های آتی، میزان نیاز بازارهای حهانی به محصولات صادراتی مغولستان افزایش خواهد یافت.

همانطور که در نمودار بالا (برگرفته از Statista) مشاهده می فرمایید، رشد تولید ناخالص داخلی (GDP) مغولستان در قیاس با رشد جهانی در سطح بسیار مطلوبی قرار دارد. با توجه به سرمایه گذاری های قابل توجه چین در این کشور، می توان طی یک دهه آینده، نمو و رونق بسیار بالایی را برای این کشور پیش بینی کرد.

لذا، اکنون فرصت مناسبی برای بهره برداری از این موقعیت به دست آمده توسط راه آهن ایران به وجود آمده که می تواند به بازاری جدید و رو به رشد برای صنعت حمل و نقل ریلی کشورمان تبدیل شود.