◄ پرترافیک ترین روز هفته در تهران کدام است؟
صبح دوشنبه، چهاردهم مهرماه ۱۴۰۴، تهران بار دیگر شاهد ترافیک سنگینی بود. خیابان ها و بزرگراه ها در همان ساعات ابتدایی روز میزبان حجم انبوهی از خودروها شدند و با این که در روزهای ابتدای مهر نیز با ترافیکی نسبتاً شدید آغاز شده بود، امروز دوشنبه پرترافیک پاییزی دیگری در پایتخت رقم خورد.

نقشه ترافیکی در ساعت ۹:۳۰ صبح گویای واقعیتی روشن بود: محورهای شرقی-غربی از جمله بزرگراه های همت و حکیم با رنگ قرمز، نشانه ترافیک بسیار سنگین، در صدر مسیرهای قفل شده قرار گرفتند و سایر بزرگراه های اصلی نیز وضعیتی مشابه، از نیمه سنگین تا بسیار سنگین، تجربه کردند.
معمولاً پیک ترافیک صبحگاهی تهران از ساعت ۶:۳۰ آغاز می شود و تا پیش از ساعت ۹ فروکش می کند؛ چرا که بخش عمده کارمندان، دانشجویان و دانش آموزان به مقصدهای خود می رسند. اما امروز، برخلاف این الگوی شناخته شده، بعد از ساعت ۹ همچنان خیابان ها پر از خودرو بودند. این موضوع نشان داد که ترافیک روزهای دوشنبه نه تنها در ابتدای صبح بلکه در بازه های طولانی تر ادامه می یابد. بررسی های آماری پیشین نیز تأیید کرده است که دوشنبه ها پرترافیک ترین روز هفته در تهران محسوب می شوند؛ زیرا ترکیب سفرهای اداری، آموزشی و حتی مراجعات شخصی به اوج خود می رسد.
دلایل متعددی برای شدت گرفتن ترافیک در دوشنبه ها مطرح می شود. نخست، فاصله گرفتن از تعطیلات پایان هفته و انباشت کارهای اداری و مراجعات مردمی در اولین روز کاری پرانرژی، باعث افزایش تردد خودروها می شود. دوم، در روزهای شنبه بسیاری از سازمان ها هنوز با سرعت کامل آغاز به کار نکرده اند و بخشی از مراجعات به ابتدای هفته بعدی موکول می شود. سوم، بازگشایی مدارس و دانشگاه ها در پاییز، حجم سفرهای آموزشی را به طور چشمگیری بالا می برد. مجموعه این عوامل موجب می شود دوشنبه ها به نمادی از شلوغ ترین روزهای پایتخت تبدیل شوند.
از سوی دیگر، مشکلات ساختاری شبکه حمل ونقل تهران همچنان بر پیچیدگی وضعیت می افزاید. جمعیت بالای خودروهای شخصی، ناکافی بودن ناوگان حمل ونقل عمومی به ویژه در خطوط مترو و اتوبوس های تندرو، کمبود ظرفیت پارکینگ ها و نبود مدیریت هوشمند تقاضای سفر، همه دست به دست هم می دهند تا خیابان های شهر تاب تحمل بار ترافیکی را نداشته باشند. اگرچه برخی مدیران شهری در هفته های گذشته از بهبود نسبی ناوگان حمل ونقل عمومی و تأثیر آن بر کاهش ترافیک سخن گفته بودند، تجربه امروز نشان داد که هنوز فاصله زیادی تا کاهش محسوس ترافیک باقی مانده است.
باید توجه داشت که ترافیک تهران صرفاً یک مسئله حمل ونقلی نیست، بلکه ابعادی اجتماعی، اقتصادی و زیست محیطی دارد. اتلاف روزانه میلیون ها ساعت وقت شهروندان، افزایش مصرف سوخت و آلودگی هوا، فرسودگی خودروها و حتی افزایش استرس و خستگی روانی، بخشی از هزینه های پنهان این پدیده است. بنابراین، پرداختن به آن تنها با توسعه زیرساخت ها کافی نخواهد بود و نیازمند سیاست های جامع تری همچون مدیریت زمان کار و تحصیل، گسترش دورکاری در سازمان ها، توسعه حمل ونقل ریلی سبک و ایجاد محدودیت های هوشمند برای تردد خودروها است.
آنچه امروز در دومین هفته مهرماه رخ داد، هشداری دوباره بود که نشان می دهد تهران همچنان در برابر ترافیک سنگین آسیب پذیر است. اگرچه اقدامات مدیریت شهری می تواند بخشی از بار ترافیکی را کاهش دهد، اما بدون تغییر الگوی سفر شهروندان و تصمیم های کلان در حوزه حمل ونقل پایدار، همچنان باید انتظار داشت که دوشنبه ها عنوان پرترافیک ترین روز هفته در پایتخت را برای خود حفظ کنند.
انتهای پیام