چقدر راه تا بهره برداری از خط آهن چابهار زاهدان داریم؟/ وعده‌ای به قدمت ۱۳ سال!
یک کارشناس ارشد حمل و نقل ریلی معتقد است که راه زیادی تا بهره برداری این خط مانده است و پیش بینی می کند این خط تا پایان سال آینده هم به بهره برداری نرسد.
در حالی که مسئولان دولتی وعده داده اند که راه آهن چابهار زاهدان تا پایان سال به بهره برداری می رسد اما یک کارشناس ارشد حمل و نقل ریلی معتقد است که راه زیادی تا بهره برداری این خط مانده است و پیش بینی می کند این خط تا پایان سال آینده هم به بهره برداری نرسد.
به گزارش تین نیوز به نقل از ترابران، راه آهن چابهار زاهدان می لک سرخس یکی از پروژه های مهم زیرساختی ریلی کشور است که طول این مسیر ریلی یک هزار و ۳۵۰ کیلومتر است؛ قطعه اول این مسیر به طول ۷۳۰ کیلومتر، چابهار را به زاهدان و مرز می لک و قطعه دوم نیز به طول ۷۶۰ کیلومتر زاهدان را به بیرجند، مشهد و در انتها به سرخس متصل می کند.
وعده ساخت خط آهن چابهار به مشهد را رئیس دولت های نهم و دهم در سفر استانی به سیستان و بلوچستان و خراسان جنوبی به مردم داد و نیمه دوم سال ۸۹ در جریان سفر محمود احمدی نژاد به چابهار، عملیات ساخت قطعه اول این مسیر ریلی آغاز شد. بعد از مدتی پروژه به دلیل عدم تامین مالی تعطیل شد. با روی کار آمدن دولت حسن روحانی قرارداد ساخت این پروژه با قرارگاه خاتم الانبیاء بسته شد. با این حال هنوز این مسیر به بهره برداری نرسیده است و مسئولان هر سال وعده جدید می دهند.
مهرداد بذرپاش، وزیر راه و شهرسازی دولت سیزدهم بهمن ماه سال گذشته اعلام کرد که خط آهن چابهار به زاهدان تا پایان سال ۱۴۰۳ به بهره برداری می رسد اما کارشناسان و فعالان این حوزه این وعده را جدی نگرفته اند و می گویند هنوز راه زیادی تا بهره برداری این مسیر باقی مانده است.
عباس قربانعلی بیک، معاون اسبق برنامه ریزی و امور بین الملل راه آهن یکی از این افراد است. او در واکنش به وعده مسئولان دولتی مبنی بر بهره برداری راه آهن چابهار زاهدان تا پایان سال به خبرنگار ترابران می گوید: «وضعیت پروژه که این گونه نشان نمی دهد و آنچه از شواهد به نظر می رسد این است که ظاهراً این کار بسیار سنگین تر از چیزی است که ادعا شده بود. نمونه مشابه آن هم پروژه رشت به کاسپین است که قرار بود در مدت کوتاهی احداث شود و با اینکه مسافت آن چندان طولانی نبود و کمتر از ۴۰ کیلومتر بود اما در عمل خیلی طولانی شد و دیر به بهره برداری رسید.»
چرا افتتاح راه آهن چابهار زاهدان طولانی شد؟
او با بیان این نکته می افزاید: «مسیر چابهار به زاهدان با وجود اینکه اهمیت زیادی دارد اما به نظر نمی رسد که به این زودی ها به بهره برداری برسد و یکی از دلایل آن این است که معمولاً خطوط جدید را با حجم عملیات خاکی زیادی طراحی می کنند، به ویژه این مسیر که هدف اصلی آن حمل بار ترانزیت است و این کار هم هزینه و هم زمان را بالا می برد.»
ما با این مشکل از سال ها پیش مواجه هستیم. یک نمونه دیگر آن مسیر کرمان به زاهدان بود که حدود ۲۰ سال زمان برد. در حالی که می توانستند با صرف هزینه و زمان کمتر آن را به نتیجه برسانند اما به دلیل اینکه حجم عملیات خاکی زیاد طراحی شده بود آن را هم بسیار پرهزینه و هم طولانی کردند ضمن اینکه هزینه نگهداری و ریسک سوانح را در آن بالا بردند.»
قربانعلی بیک با بیان اینکه به نظر می رسد برای مسیر چابهار به زاهدان هم این مسئله تکرار شده باشد، می گوید: «این مسئله زمان تکمیل پروژه را طولانی تر می کند. البته نمی توان به صورت دقیق گفت چه زمانی به بهره برداری می رسد اما به نظر می رسد که فاصله زیادی تا اجرا خواهد داشت و بهره برداری آن حداقل تا پایان سال آینده زمان خواهد برد.»
این کارشناس ارشد حمل ونقل ریلی در پاسخ به این سوال که در صورت بهره برداری از راه آهن چابهار به زاهدان چه میزان بار از سوی کشورهای حاشیه خلیج فارس به این خط جذب می شود، می گوید: «میزان باری که به این خط آهن منتقل می شود بستگی به زمان و هزینه حمل و نقل در این مسیر دارد که باید متناسب با مقاصدی باشد که تعریف می شود.»
او در همین حال یادآور می شود: «اگر قرار باشد مسیر چابهار به زاهدان را احداث کنیم و بعد از آن بار را به زاهدان و سپس به بافق بیاوریم و سپس از بافق به سرخس ببریم مسئله خیلی سخت و پیچیده تر و زمانبر از این می شود که بار را به بندرعباس ببریم. بنابراین اتصال بندر چابهار به زهدان خیلی مهم است اما بدون تکمیل بخش بعدی آنکه مسیر زاهدان به مشهد یا سرخس است این کار چندان توجیهی ندارد و کار را خیلی سخت می کند و پروژه های توسعه شبکه پیچیده می شود.»
اعتماد مشتری رمز پیروزی است
قربانعلی بیک در پایان درباره پیش نیازهای لازم برای استقبال هند و کشورهای حاشیه خلیج فارس از راه آهن چابهار زاهدان می گوید: «برای آنها زمان و هزینه حمل بار مسئله بسیار مهمی است. در کنار اینها اطمینانی که ما می توانیم به آنها بدهیم نیز بسیار با اهمیت است. به عبارت دیگر، اگر می گوییم زمان حمل بار ۵ روز است باید ۵ روز شود. نه اینکه یک بار ۷ روز و بار دیگر ۱۰ روز شود. این مسئله برای کسانی که مالک بار هستند اهمیت بالایی دارد. بنابراین باید به آنها اطمینان خاطر بدهیم تا بار بیشتری جذب شود.»
